Dr. Frans-Paul van der Putten schreef ‘De wederopstanding van China’ bij Prometheus. Het boek kwam uit in december 2020. Het vertelt het verhaal van de Opiumoorlogen tot nu. De Opiumoorlogen die China vernederden en de basis legden voor het Chinese nationalisme dat voor het eerst met de bokserbeweging naar boven kwam en de Chinese honger om een wereldmacht te worden weer tot leven bracht…

Dr. Frans-Paul van der Putten is coördinator van het Clingendael China Centre en heeft meer dan twintig jaar ervaring met de bestudering van China. Van 2006 tot 2012 was hij de hoofdredacteur van het tijdschrift Itinerario, over de geschiedenis van Europese koloniale expansie.

Uitgeverij Prometheus is een toonaangevende Nederlandse uitgeverij. Ze geeft een grote variatie aan literaire fictie en non-fictie van hoge kwaliteit uit. Prometheus is in 1989 opgericht door Mai Spijkers en heeft zowel Nederlandstalige als buitenlandse auteurs in haar fonds.

Dr. van der Putten schreef een niche boek over de wederopstanding van China na de Opiumoorlogen (1840-2/1856-60). Hij focust op de buitenlandse politiek van het land en kent daarin geen vergelijk binnen de Nederlandstalige non-fictie.

China ziet haar buitenlandse handel helemaal in handen vallen van buitenlandse koloniserende mogendheden. Zoals zovele gekoloniseerde machten ziet ze zich in het defensief, naar binnen gericht en niet in de mogelijkheid om vooruit te gaan als natie.

Op dat moment heerste de Qing-dynastie in China, ze was in bloei omdat ze het grootste rijk ooit had. Toch kwam er steeds meer gevaar uit Japan, dat zich militair aan het versterken was en klaar was om regionale hegemoon te worden. Groot-Brittanië was de grote vijand tijdens de Opiumoorlogen. Op dat moment was China nog verstrengeld met West-Europa, terwijl de VS steeds machtiger werden.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd een boot met Chinese arbeiders getorpedeerd in de Middenlandse zee. Ongeveer 600 van de 2000 opvarenden kwamen om het leven. China stortte zich in de Eerste Wereld Oorlog en begon met het leveren van arbeiders aan Europa. Op die manier werden er meer  Europse arbeiders vrij gemaakt voor het leger.

In de Tweede Wereldoorlog ontstond een Duits-Japans verbond, dat verwarrend was voor China omdat Duitsland een belangrijke bondgenoot was geweest om basisinfrastructuur op te bouwen in China. Toch kwam het na de bezetting door Japan als wereldmacht uit de Tweede Wereldoorlog. Hierdoor kreeg het een zitje in de VN-veiligheidsraad.

Dan was er nog de factor Sun Yat-sen. Hij had einde 19e eeuw een beweging op gang gebracht om China te moderniseren, maar slaagde hier niet in. Hij werd na een lange vlucht opgepakt in Londen, daarna schreef hij een boek over de modernisering van China, waar Chiang Kai-Shek hem uitkoos als ideoloog voor de Kwomintang, een beweging die de Qing-dynastie omver zou werpen en die samenwerkte met de communistische partij van Mao Zedong.

Chiang Kai-shek schreef op basis van het boek van Sun Yat-sen een basisboek voor China. En later deed ook Deng Xiaoping dat, hij kwam na Mao aan de macht en tot ver na zijn dood in 2012 de lijnen uitzette voor China.

Dit boek verklaart het heden door terug te keren naar de geschiedenis van China. Dit boek leest als een sneltrein en legt goed uit in klaar en duidelijke taal. Zodat de lezer het verhaal helemaal kan volgen.

Weinig auteurs slagen erin zo’n goed gestructureerd boek te brengen dat leesbaar blijft. Of beter gezegd het is een vulgariserend boek dat met academische kwaliteiten wordt gebracht. De grote pluspunten zijn dat het volledig is en een duidelijk inzicht geeft in de verklaring van hoe China zo’n belangrijk land is kunnen worden.

Dit boek is van een kwaliteit dat je zelden leest, toch is het een niche boek, iedereen die met China bezig is zou het moeten gelezen hebben.

Uitgever: Prometheus, Auteur: Frans-Paul van der Putten, 9789044641363 Druk: 1 december 2020 288 pagina’s, Prijs : 22,50 euro