À l’air libre – Mediapart
De Franse Senaat ging er zelfs toe over een aantal mediabonzen uit te nodigen voor een hoorzitting van haar mediacommissie, maar die werd een belachelijke vertoning. Bolloré kon er ongegeneerd vertellen dat hij niet aan politiek doet en niet in opinies geïnteresseerd is, hij is alleen maar een zakenman …
Ondertussen is er elders wel weerwerk: de onafhankelijke nieuwssite Mediapart produceerde samen met het productiehuis Premières lignes een verhelderende en onthullende documentaire, Media Crash, en toont die in de bioscopen, met aansluitend debat.
Onafhankelijke media zoals de mediawaakhond ACRIMED en het blad Fakir (“krant die overhoopt ligt met iedereen, of toch bijna”) publiceren kritische analyses en commentaren. En een pas opgericht collectief, StopBolloré, voert actie tegen de wantoestanden waarvan Bolloré de belichaming is: uitholling van de persvrijheid, censuur op de journalistiek, greep van de media op de publieke opinie.
Le livre noir du Macronisme.
De documentaire Media Crash, die al in voorvertoning op het internet te bekijken was, besteedt ruim aandacht aan Vincent Bolloré. Zo verneem je hoe de magnaat, toen Le Monde een kritisch artikel over een bedrijf van hem publiceerde, meteen de reclame van het publiciteitsagentschap Avas dat hem toebehoort en dat geleid wordt door zijn zoon Yannick , terugtrok. Een inkomstenderving van vijf miljoen euro per jaar voor de krant. Die draaide gauw bij.
Toen uitlekte dat in een Afrikaans bedrijf van Bolloré kinderen tewerkgesteld werden en een actiegroep zich opmaakte om die kwestie op de aandeelhoudersvergadering te brengen, gebeurden er hoogst merkwaardige zaken. Bolloré heeft zijn imperium voorzien van een eigen bedrijfspolitie, en daarvoor ook een gewezen politiefunctionaris van de overheid in dienst genomen.
Die gebruikt zijn expertise, maar ook zijn contacten bij de politie van de staat, om de actiegroep tegen te werken. Hij laat hem infiltreren en komt zo achter het actieplan. Op de aandeelhoudersvergadering worden de activisten met een deel van het publiek in een zaal geleid waar de sprekers niet aanwezig zijn en alleen op beeldscherm kunnen worden gevolgd. Als de actievoerders met hun actie – op een ongunstige plek – beginnen, worden zij opgepakt en verwijderd. Die uitwisseling van expertise tussen staat en privébedrijf en de geheime samenwerking tussen beide is hoogst problematisch en schadelijk voor de democratie.
De kolonisering van de Franse staat door een reclamebureau
Maar dit is maar een voorbeeld, maar wel heel cru, van de samenwerking tussen de overheid en het bedrijfsleven, op de eerste plaats de mediabedrijven. De rotte appel in het democratische bestel is het presidentschap zelf, dat twee handen op één buik is met de mediawereld.
Neem nu Macron, over wie het zwartboek macronisme van Fakir een fraaie pagina schrijft. Al in de lente van 2016 schreef het Zwitserse blad Le Temps “Havas Worldwide is bezig met van Emmanuel Macron hét onmisbare politieke personage te maken.” En Macron sprak over Vincent Bolloré als “één van die ondernemers die Frankrijk nodig heeft”. Naast zijn publiciteitsbedrijf Havas beschikte Bolloré ook over mediakanalen als Canal+, C8, C-star, C-news en Europe 1 om Macron te promoten.
Als Macron dan minister van economie wordt onder president Hollande, opent hij de fabriek van elektrische autobussen van Bolloré, en zegt meteen toe dat hij bussen zal bestellen aan 500.000 euro per stuk, zonder dat er ooit offertes voor dit product waren gevraagd. Macron onderhoudt een goed contact met Yannick Bolloré, de baas van Avas, en die is ook aanwezig op de eerste vergadering van de nieuwe politieke partij die Macron opricht, En Marche! (Later: La République en Marche, LREM.)
Als minister en presidentskandidaat brengt Macron een duur, ‘faraonisch’ bezoek aan het salon van de Franse technologie in Las Vegas, dat hij laat organiseren door Havas, zonder dat er een offerte was uitgeschreven. (Dat levert hem een juridische vervolging op wegens ‘favoritisme’.)
Als presidentskandidaat en daarna als president neemt Macron als raadgever, zowel voor zijn campagne als voor zijn beleid, Ismaël Emélien, die van Havas komt. Hij benoemt Adrien Taquet, die van Avas komt, tot staatssecretaris voor het kind. En Mounir Mahjoubi, die van Avas komt, tot staatssecretaris voor digitalisering. En Anne-Sophie Bradelle, die van Avas komt, tot adviseur voor internationale communicatie.
Als rond hemzelf alle functies bezet zijn, kijkt Macron verder: Mayada Boulos, die van Havas komt, wordt communicatieverantwoordelijke van de premier, Jean Castex. Catherine Doumid, die van Havas komt, wordt toegevoegd aan het kabinet van minister Darmanin, openbare financiën. Véronique Le Goff, die van Havas komt, wordt adviseur communicatie en pers bij de minister van Buitenlandse Zaken. Anne Descamps, die van Havas komt, wordt belast met de communicatie van Macrons partij LREM. We zullen hier maar stoppen, zegt het Zwartboek, de lijst van deze kolonisering van de staat is te lang!
Overheid en bedrijfsleven: één pot nat
Van de vervlechting van overheid en bedrijfsleven is Macron overigens zelf een sprekend voorbeeld. Na zijn afstuderen aan de ENA (opleiding voor staatsambtenaren) wordt hij bij de overheid inspecteur van financiën, daarna stapt hij over naar een privébedrijf, de bank Rothschild, om dan terug te keren naar de overheid om eerst adjunct-kabinetschef van president Hollande te worden, en vervolgens minister van economie, industrie en digitalisering.
Als ‘president van de rijken’ vertroetelt hij het bedrijfsleven, maar voert hij verder een antisociaal beleid. Overheidsdiensten worden beknot, de enige openbare dienst die geld bijkrijgt is de politie, die nodig is om het oproerige volk in toom te houden, met de meest brute middelen. De protesten van de gele hesjes leverden 27 keer het verlies van een oog op, 5 afgerukte handen en 321 schedelbreuken. Het reguleren van het politiegeweld, dat internationaal als probleem op de agenda staat, vindt bij de Franse overheid weinig weerklank …
Dat Macron niet geïnteresseerd is in democratische, kritische, onafhankelijke media zal wel duidelijk zijn. Hij schrikt zelf niet terug voor censuur en mediamanipulatie. Het bestrijden van de mediaconcentratie en het ondemocratisch functioneren van de pers kan in hem moeilijk een bondgenoot vinden, integendeel. Wie in Frankrijk Bolloré wil stoppen, staat voor een uphill battle.
Notes:
https://www.acrimed.org/Stoppons-Bollore-pour-une-information-libre
Médiacritiques
