Aartsbisschop André-Joseph Léonard vindt vrouwen belangrijk. Maar ze mogen geen priester worden. En hij wil dat de kerk mensen die zich nu vergeten voelen, beter zou aanspreken. Maar mensen die gescheiden zijn, blijven uitgesloten van de Heilige Communie. Soms heb ik de indruk dat Léonard het als zijn missie ziet om de kerk in Vlaanderen te hervormen tot een sekte.

Bij mijn vroegste herinneringen bevindt zich een flard van een verhaal dat mijn moeder me heeft verteld, waarin “de goede God” een rol speelde. Ondanks een katholieke opvoeding, ondanks jarenlang wekelijks volgehouden pilaarbijten, misdienen of koorgezang, waaraan ik nochtans geen trauma’s heb overgehouden, en ondanks een vorming in het katholiek onderwijs bij de Salesianen waaraan ik de beste herinneringen bewaar, heb ik in het jaar dat ik aan de Katholieke Universiteit van Leuven ben beginnen studeren mijn ouders verdriet aangedaan door de kerk mijn rug toe te draaien (op af en toe een feestdag of een rituele beleving als begrafenissen, dopen of huwelijken na) en ben ik God uit het oog verloren.

Ik ben niet anti-religieus geworden, integendeel, ik erger me vaak aan intellectuelen die zich superieur wanen aan wie in een God gelooft en zich geroepen voelen gelovigen van hun domheid te bevrijden. Laat duizend bloemen bloeien, vind ik. Wat is er menselijker dan geloof en twijfel?

Soms denk ik nog dat ik in God zou kunnen geloven. In die oude “goede God” van mijn prilste herinneringen. Die goede God zal mij mijn twijfel wel vergeven, weet ik in mijn diepste binnenste, mocht ik mezelf ooit toch onverwacht verplicht zien aan zijn hemelpoort aan te kloppen.

Maar steeds minder graten zie ik in de boodschap voor de kerk die Léonard verkondigt.

Ik heb enige bewondering voor Léonard. Omdat hij een overtuiging predikt waarmee hij als de leider van een instituut dat het grootste schandaal uit decennia nog lang niet te boven is gekomen, dapper tegen de stroom blijft roeien. Maar met de twee stoten waarmee hij dit weekend uithaalde op een persbijeenkomst naar aanleiding van de bisschoppenconferentie ter gelegenheid van 50 jaar Tweede Vaticaans Concilie, trapte de belangrijkste kerkelijke leider met zijn bewonderenswaardige moed alweer onverzettelijk op mijn hart en op het hart van velen.

Want hij gaat in tegen het beeld van de goede God. De God die oproept om je naaste te beminnen zoals je zelf, kan in zijn Huis toch niet zomaar gescheidenen uitsluiten van het intiemste ritueel tussen een gelovige en Jezus Christus?

En de vraag over het openstellen van het priesterschap voor vrouwen beantwoordt Léonard vanuit het probleem dat er een priestertekort is, waarvoor hij het geen oplossing noemt. Léonard erkende in het VRT-nieuws wel dat het theoretisch mogelijk zou zijn (wat hij daar ook mee bedoelde), maar dat het nu eenmaal niet op de agenda van de bisschoppenconferentie staat. Hij benadrukte dat vrouwen belangrijk zijn voor de kerk en dat ze heel wat zaken beter doen dan mannen. De reden waarom vrouwen geen priester kunnen worden heeft volgens Léonard te maken “met de symboliek van de priester als vertegenwoordiger van de Christus-bruidegom van de mensheid” en die reden moet de kerk beter uitleggen.

Sorry, maar die symboliek gaat op zijn beurt voorbij aan enkele maatschappelijke evoluties sedert de opschriftstelling van de bijbel. En de kwestie van het vrouwelijk priesterschap enkel afwijzen als mogelijke oplossing voor het probleem van het priestertekort gaat voorbij aan het respect voor de gelijkheid van alle mensen.

Mijn ervaring met de vrouwen waarmee ik samenleef is dat je vrouwen eerst moet respecteren voor je ze kunt beminnen. Als je vrouwen niet als de gelijken van mannen kunt beschouwen, respecteer je ze niet en kan je ze ook niet beminnen als je naaste.

Zo schiet de kerk tekort in wat ik de mooiste opdracht voor een katholieke gelovige blijf vinden en de meest waardevolle erfenis van het christendom. Tussen haakjes: geen enkel geloof dat zich hardnekkig vastklampt aan geschriften en dogma’s die eeuwen teruggaan om de evolutie en de vooruitgang van de mens te betwisten, kan vandaag nog een blijde boodschap brengen.