De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties neemt elk jaar talloze resoluties over nucleaire wapens aan. Maar dit jaar was er iets anders aan de hand. Bij het VN-hoofdkwartier in New York heeft een belangrijke strijd over kernwapens plaatsgevonden. Die strijd neemt de vorm aan van concurrerende resoluties, onderhandelen over verklaringen, het veiligstellen van co-sponsoring, gespannen bijeenkomsten in achterkamertjes, en snelle huddles in de marge van de conferentiezaal, een strijd over de toekomst van nucleaire wapens.
In de ene hoek: de bezitters van nucleaire wapens en hun bondgenoten, die zich verschuilen achter een vage ‘bezorgdheid over de veiligheid’, maar zich in toenemende mate bewust zijn van de onhoudbare status quo. In de andere hoek: de niet-kernwapenstaten, die na voor tientallen jaren aan de zijlijn te zijn gehouden als minder belangrijke actoren op dit gebied, zich uiteindelijk bevoegd beginnen te voelen.
Het wordt wel een opstand genoemd, een stille revolutie, of een gevecht tegen nucleaire apartheid. Door de hernieuwde focus op de humanitaire gevolgen van kernwapens en door te wijzen op de ethische implicaties van een bedreiging voor de rest van de wereld met een massavernietigingswapen, nemen niet-kernwapenstaten controle over de discussie en banen hun eigen weg om echte vooruitgang te bereiken in de nucleaire ontwapening.
De afgelopen maand heeft een groep van progressieve regeringen een vraag op de tafel van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties gelegd: Zijn kernwapens onaanvaardbaar wapens die verboden moet worden? Of zijn ze aanvaardbaar en de moeite waard om in de buurt te houden?
Na decennia van holle retoriek, het zich verschuilen achter anderen, en vage toezeggingen in de richting van het doel, een wereld zonder kernwapens, werd elke staat gedwongen om deze vraag te beantwoorden. Voor sommige regeringen, met name de staten binnen nucleaire wapenallianties, is deze verandering in de discours een pijnlijk proces. Jarenlang hebben ze geprobeerd om een ??zelfbeeld te cultiveren van kampioenen van nucleaire ontwapening, en tegelijkertijd een beroep te doen op de uitgebreide nucleaire afschrikking van de Verenigde Staten.
De staten die kernwapens in hun veiligheidsdoctrines hebben moeten toegeven dat, ongeacht de willekeurige en catastrofale humanitaire gevolgen die deze wapens veroorzaken, beschouwen zij kernwapens een aanvaardbare wijze van oorlogvoering, gunstig voor hun veiligheid. Plotseling, klinken hun inzet voor nucleaire ontwapening en ‘ernstige zorgen’ over de verspreiding van kernwapens lichtjes hol.
Deze kleine groep van staten heeft tal van methoden ingezet om de niet-kernwapenstaten te dwingen hun vraag naar vooruitgang te verlagen. Vijandige verklaringen, intensief bilateraal arm-draaien, telefoontjes op het hoogste politieke niveau, procedurele en budgettaire wegversperringen.
Maar de intimidatie tactiek werkte niet. Wanneer overheden klaar waren om te stemmen eiste de meerderheid eiste verandering. De stemming in de Verenigde Naties afgelopen week benadrukte hoeveel van de wereld echte actie wil om nucleaire wapens te elimineren, maar ook hoe bepaalde kernwapenstaten en hun bondgenoten zich tegen zo’n lange achterstallige verandering verzetten.
Een duidelijke meerderheid van de VN-lidstaten stemden in met een ??reeks resoluties over de humanitaire gevolgen van kernwapens en de onethische en immorele aard van het bezit ervan. Gedreven door de bezorgdheid over de humanitaire gevolgen van nucleaire wapens, hebben regeringen een werkgroep opgezet om te beginnen met het ontwikkelen van nieuwe wetgeving voor het verbieden en afschaffing van kernwapens.
De kernwapenstaten en hun bondgenoten weigeren niet alleen om enige vooruitgang op nucleaire ontwapening te ondersteunen, maar deden er ook alles aan om te proberen de vastgelopen status quo die de laatste twintig jaar de overhand heeft te beschermen.
De toenemende kloof tussen landen met kernwapens en die zonder kernwapens zou ongemakkelijk kunnen zijn voor diplomaten werkzaam bij de Verenigde Naties. Maar nucleaire ontwapening is niet een probleem dat de diplomatie alleen kan oplossen; Het is een politieke kwestie. En voor politieke veranderingen plaatsvinden, moet het publiek zich bewust zijn van wat hun politieke vertegenwoordigers echt denken over kernwapens. Bij de Verenigde Naties moesten overheden deze week kanten kiezen. De meerderheid wil vooruitgang en onderhandelen over een nieuw verdrag om nucleaire wapens te verbieden en te elimineren.
De minderheid, die geloofd in de zekerheid van kernwapens, werd ontmaskerd als ondersteunend van de verdere bezit van kernwapens vormen een belemmering voor internationale ontwapeningsprocessen.
Martin Luther King zei ooit dat “vrijheid nooit vrijwillig gegeven wordt door de onderdrukker; het moet worden geëist door de onderdrukten.” Ondanks de weerstand van enkele van de machtigste landen in de wereld, toont deze “opstand” geleid door niet-kernwapenstaten geen tekenen van stoppen. In plaats daarvan is de goedkeuring van de resoluties over de humanitaire gevolgen en een nieuw verdrag dat kernwapens verbiedt een signaal dat niet-kernwapenstaten eindelijk klaar zijn om een ??einde te maken aan het tijdperk van kernwapens.
Dit artikel van Beatrice Fihn, de uitvoerend directeur van de Internationale Campagne voor Afschaffing van kernwapens, verscheen als een blog op de Huffington Post hier, in het Engels: http://www.huffingtonpost.com/beatrice-fihn/a-silent-battle-of- power_b_8508882.html
bronnen:Icaf, Presenza.
