“In elke oorlog wordt iedereen die voorzichtig is, die naar de argumenten van beide partijen luistert alvorens een standpunt te vormen, of die officiële informatie in twijfel trekt, onmiddellijk beschouwd als medeplichtig aan de vijand”, aldus historica Anne Morelli.

Daar doet DeWereldMorgen niet aan mee. Wij veroordelen heel sterk de militaire invasie van Rusland in Oekraïne en alle oorlogsmisdaden die gepleegd worden. Het is een criminele agressie die ingaat tegen het internationaal recht. Maar wij hoeden ons voor zwart-wit versies. De geopolitieke situatie is buitengewoon complex. Wij willen aspecten naar voor brengen die in de mainstream media worden verzwegen of onderbelicht, om alzo het debat meer genuanceerd te kunnen voeren. Geloof niets zomaar, ook onszelf niet. Blijf kritisch denken. (n.v.d.r.)

Duitsland zal houwitsers leveren aan Oekraïne, Oekraïense soldaten trainen in hun gebruik en zo partij worden in de oorlog in Oekraïne, niet alleen de facto, maar ook de jure. Dit is de conclusie van rapporten over de levering van zeven zelfrijdende[1] houwitsers-2000 van de Bundeswehr en van een deskundig verslag van de Dienst Verwijzing en Onderzoek van de Duitse Bundestag (het federaal parlement).

Volgens dit onderzoek zou Duitsland “het veilige gebied van ongebondenheid verlaten” zodra het land niet alleen wapens levert, maar ook soldaten traint in hun gebruik. Als Duitsland volkenrechtelijk partij in deze oorlog wordt, zijn Russische aanvallen op Duitse doelwitten mogelijk.

Door deze wapens aan Kiev te leveren, laat de Duitse regering de oorlog verder escaleren.

Dergelijke vrees werd ook al in Groot-Brittannië uitgesproken. Volgens functionarissen zouden vliegvelden van waaruit wapentransporten naar Oekraïne vertrekken, onder bepaalde omstandigheden, legitieme doelwitten kunnen worden voor Russische tegenaanvallen.

Kaart: german-foreign-policy.com

Bovendien wordt in de VS reeds gesproken over de mogelijkheid om eigen troepen in te zetten in Oekraïne. Sinds enige tijd proberen politieke deskundigen daarom de vrees voor een Derde Wereldoorlog weg te nemen.

“Superieur aan Russische systemen”

Duitsland zal zeven zelfrijdende houwitser-2000 leveren aan de Oekraïense strijdkrachten. Zo heeft de Duitse regering besloten, volgens het dagblad Die Welt[2]. Nederland had al aangekondigd dat het er vijf zou leveren. In tegenstelling tot de Gepard-luchtafweertank – waarvan Berlijn er 50 aan Oekraïne wil leveren – gaat het hier niet om oud, uit dienst genomen gevechtsmaterieel van de Bundeswehr, maar om een modern wapen dat onlangs nog in onder meer Afghanistan werd ingezet.

Volgens Eberhard Zorn, inspecteur-generaal van de Bundeswehr, is dit wapen “superieur” aan de Russische systemen. Het is “ongelooflijk dynamisch (…) en manoeuvreerbaar,” met een uitzonderlijk bereik van 40 kilometer[3]. Door deze wapens aan Kiev te leveren, laat de Duitse regering de oorlog verder escaleren.

“De Amerikaanse president krijgt een blanco cheque om militair geweld te gebruiken.”

In tegenstelling tot de Gepard, die de Bundeswehr niet meer gebruikt, stuit de levering van de zelfrijdende houwitsers-2000s op grote weerstand bij de Duitse troepen. Zij wijzen erop dat van de 119 tanks in hun arsenaal er momenteel slechts 40 operationeel zijn en dat die onmisbaar zijn voor hun eigen behoeften. De regering in Berlijn negeert kennelijk hun bezwaren.

Formele deelname aan de oorlog

Oekraïense soldaten krijgen in de artillerieschool van de Bundeswehr in Idar-Oberstein ook training in het gebruik van deze houwitser-2000. De school geeft al vele jaren opleidingen voor houwitsers. Zij doet dat overigens niet alleen voor Duitsers, maar ook voor soldaten van andere strijdkrachten, bijvoorbeeld uit Nederland.

Het opleiden van Oekraïense soldaten heeft echter belangrijke implicaties, aangezien dit kan worden beschouwd als deelname aan de oorlog. Ook dat werd opgemerkt in het deskundig verslag van de Dienst Verwijzing en Onderzoek van de Duitse Bondsdag.

Het verslag, dat al in maart werd opgesteld en waarvan nu uittreksels zijn gepubliceerd, besluit dat tegen de levering van wapens aan Oekraïne ‘principieel’ geen bezwaar kan worden gemaakt, tenzij ze worden gebruikt voor gevechtshandelingen vanaf NAVO-grondgebied. Dat zou het geval kunnen zijn wanneer, bijvoorbeeld, Oekraïense piloten aanvallen uitvoeren met straaljagers die vanuit NAVO-landen opstijgen.

Duitse politieke deskundigen bagatelliseren het gevaar dat de oorlog zou escaleren tot een wereldoorlog.

Het rapport stelt: “Indien naast wapenleveranties ook het onderricht van de conflictpartij of haar opleiding met betrekking tot deze wapens in het geding zou komen, verlaat men het veilige domein van de ongebondenheid” [4]. Dit is precies het geval met het opleidingsprogramma voor Oekraïense soldaten aan de artillerieschool in Idar-Oberstein.

“Niet alleen wapens, ook troepen”

Naast het leveren van zwaar wapentuig aan Oekraïne is er in de VS een discussie gaande over de inzet van Amerikaanse troepen op Oekraïens grondgebied. Reeds half april verklaarde een goede vriend van president Joe Biden, senator Christopher Coons (Democratische Partij), dat de regering “tot een gemeenschappelijk standpunt moet komen over wanneer we bereid zijn de volgende stap te zetten en niet alleen wapens, maar ook troepen gaan sturen ter verdediging van Oekraïne” [5].

De regering-Biden distantieerde zich toen officieel van dit voorstel. Ondertussen heeft Adam Kinzinger, een Republikeins Congreslid, aangekondigd dat hij een wetsvoorstel zal indienen waarbij het Congres “de Amerikaanse president een blanco cheque geeft om militair geweld te gebruiken”.

Als aanleiding voor zijn wetsvoorstel noemde Kinzinger het gebruik van massavernietigingswapens door Rusland [6]. Ook Nancy Pelosi, voorzitster van het Huis van Afgevaardigden, mengde zich in deze discussie door te stellen dat “Amerika aan de zijde van Oekraïne staat tot de overwinning wordt behaald” [7]. De vraag die uit zo’n verklaring voortvloeit is wat er dan zou gebeuren als de Oekraïense strijdkrachten zich op de rand van de nederlaag bevinden.

“Legitieme doelwitten”

In de eerste week van mei gaf een geschil tussen Londen en Moskou een idee van hoe een escalatie van de oorlog de grenzen van Oekraïne zou kunnen overschrijden. James Heappey, staatssecretaris van Defensie, verklaarde dat het voor Oekraïne “volkomen legitiem” is doelwitten in Rusland te bestoken om logistieke aanvoerlijnen te verstoren, zelfs als dat zou gebeuren met door Londen geleverde wapens [8].

Woordvoerster Maria Zacharova van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken stelde daarover volgende vraag: “Mogen we daaruit afleiden dat Rusland, om de logistiek van militaire bevoorrading te verstoren, militaire doelwitten mag treffen op het grondgebied van de NAVO-landen die wapens leveren aan het regime in Kiev?”

“Russen zien er misschien Europees uit, maar zijn geen Europeanen. Zij hebben een andere verhouding tot geweld en dood.” Dat is helemaal niet racistisch bedoeld …

Tobias Ellwood, voorzitter van het Defense Select Committee van het Britse Lagerhuis, verklaarde van zijn kant dat Heappey’s uitspraak “potentieel vergeldingsaanvallen tegen Polen zou kunnen uitlokken.”

Volgens bronnen binnen de Britse strijdkrachten zouden ook vliegvelden van waaruit militaire wapentransporten naar Oekraïne vertrekken, kunnen gezien worden als legitieme doelwitten voor Russische tegenaanvallen. Ten minste één van deze vliegvelden ligt in Duitsland, de Amerikaanse luchtmachtbasis Ramstein in Rijnland-Palts.

Angst voor een wereldoorlog

Duitse politieke deskundigen bagatelliseren al wekenlang het gevaar dat de oorlog zou escaleren tot een wereldoorlog of zelfs tot een kernoorlog. Kennelijk doen zij dat om voor westerse politici de drempel te verlagen om een dergelijke escalatie te accepteren.

Zo verklaarde toenmalige adjunct-directeur van het Instituut voor Veiligheidsstudies van de Europese Unie Florence Gaub, tijdens een TV-talkshow op 23 maart, dat de angst voor een Derde Wereldoorlog “precies is wat Poetin wil bereiken” en dat het “gewoon propaganda” is.

“Niet de bom, maar de angst voor de bom is het wapen.” Zodra men angst ontwikkelt – zoals angst voor een Derde Wereldoorlog – “denkt men niet meer strategisch”, omdat de angst ofwel tot “vluchten” leidt, ofwel tot “verzoeningspolitiek”. Daarom moet het niet worden toegestaan, impliceerde Gaub.

“Niet Europees”

Kort daarna baarde deze experte opzien, toen zij beweerde dat men “niet mag vergeten” dat de Russen er misschien “Europees uitzien”, maar “geen Europeanen zijn”. Zij hebben daarom “een andere verhouding” tot geweld en dood.

In Rusland, waar “de levensverwachting relatief laag is”, gaan de mensen “gewoon anders om met het feit dat er mensen sterven”.

Gaub verklaarde dat ze dit helemaal niet racistisch bedoelde.

Ukrainian Roulette van German-Foreign-Policy.com werd vertaald door Jan Reyniers

Notes:

[1] Met ‘zelfrijdend’ wordt bedoeld dat ze een motor en besturing hebben en voor verplaatsing dus niet moeten worden gesleept door een ander trekvoertuig (nvdr).

[2] Bundesregierung will Panzerhaubitzen 2000 an Ukraine liefern

[3] Aus Regierungskreisen – der Podcast der Bundesregierung.

[4] Ist Deutschland schon Kriegspartei?

[5] White House pushes back on a close ally’s Ukraine warning

[6] Rep. Kinzinger Introduces AUMF to OK U.S. Troops in Ukraine If Russia Uses WMDs

[7] Pelosi makes unannounced trip to Kyiv

[8] Putin’s threat to Ukraine allies: I’ll retaliate as quick as lightning