Foto: newsonline, Flickr / CC BY 2.0 (More information about the rights of this work, see below article)
Opinie -

De monsterlijke Taliban en wij

woensdag 18 augustus 2021 14:24
Spread the love

 

Het klonk als een echo uit een koloniaal verleden. Toen brachten de kranten alarmerende berichten telkens er een opstand was van de ‘barbaren’ tegen het koloniaal bewind: de Boksers in China, de Mau Mau in Kenia, de Simba’s in Congo. Allemaal ‘barbaren’ die in opstand kwamen tegen het christendom, de beschaving en de mensenrechten (in die volgorde). Opgelegd door de Westerse meesters in de kolonies, terwijl ze het volk terroriseerden en de grondstoffen roofden.

De titels in het nieuws van de afgelopen week klonken net zo: de fundamentalistische, islamitische Taliban zijn terug. De barbaarse Taliban nemen stad na stad in, Kaboel valt hun handen. In een tijdspanne van een tiental dagen vluchtte het regime dat het Westen in dat land had geïnstalleerd en gaf een leger van 300.000 man zich over aan een guerrillaleger van zo’n 75.000 man.

De snelheid verraste iedereen. Ook al wist wie de oorlog een beetje had gevolgd dat een Westerse nederlaag onvermijdelijk was. Aan de hand van geheime documenten toonde WikiLeaks[1] 10 jaar geleden al aan dat het verzet van de Taliban aan de winnende hand was en in alle uithoeken van het land verspreid zat. Matthew Hoh, een Amerikaanse legerkapitein, die in september 2009 uit protest tegen de Afghaanse oorlog ontslag nam, beschreef het Afghaanse verzet als volgt: “De Pashtun-opstand is samengesteld uit talloze lokale groepen. Het wordt gesteund door het volk dat zich keert tegen de eeuwenlange aanvallen op hun land, cultuur, tradities en religie. Voor mij vecht de grote meerderheid van de opstandelingen niet voor de witte vlag van de Taliban, maar eerder tegen de aanwezigheid van buitenlandse soldaten en tegen de belastingen die hen werden opgelegd door een niet-representatieve regering in Kabul.”[2]

De Verenigde Staten (VS) en zijn geallieerden, waaronder België, lijden een historische nederlaag, vergelijkbaar of nog erger dan de nederlaag in 1975 tegen de communistische Vietcong en de Noord-Vietnamezen.

Net als bij de schandelijke aftocht toen, horen we geleerde professoren en specialisten zeggen dat de Amerikanen een historische vergissing maken door zich op deze manier terug te trekken en het land en zijn bevolking in de steek te laten. Alle democratische verworvenheden, zeggen ze, zoals de rechten van de vrouw, die er door het Westen de afgelopen twintig jaar zijn binnen gebracht, dreigen verloren te gaan. Net zoals we kobalt, lithium en andere mineralen waaraan Afghanistan rijk is, in de steek laten, zo voegde een nuchtere en opmerkzame specialist eraan toe.

En we zijn natuurlijk humanitair en we zijn voor de mensenrechten, maar dat heeft zo zijn beperkingen: wat ons het meest interesseert is hoe we de vluchtelingenstromen die op ons afkomen kunnen stoppen. En hoe we kunnen beletten dat het terrorisme in onze landen weer opflakkert nu de Taliban terug aan de macht zijn. Waarbij men vergeet te vermelden dat het precies de oorlog tegen Afghanistan was die meer aanslagen in Europa uitlokte dan ooit het geval was in de periode voordien.

Over de rechten van de vrouw

Wat de humanitaire commentaren over Afghanistan betreft, vraag ik me af waarom dezelfde Westerse coalitie die Afghanistan was binnengevallen dan twee jaar later ook Irak van de kaart veegde, daar waar de rechten van de vrouw wél gerespecteerd werden. Men vraagt zich af waarom een land als Saoedi-Arabië, dat de vloer veegt met de rechten van de vrouw, nog steeds behoort tot onze intieme vriendenkring. Waarom we toelaten dat de Palestijnse bevolking in Gaza in een openluchtgevangenis zit opgesloten, zonder voldoende water of elektriciteit: zijn daar dan geen vrouwen en kinderen?

Of ook deze bedenking: zijn de rechten van de vrouwen in het Westen ooit afgedwongen door een buitenlandse interventie? Werd ons land gebombardeerd om het te dwingen de vrouwen stemrecht toe te kennen in 1948, of om er de vrouwen toe te laten een bankrekening te openen zonder toestemming van hun man, een recht dat hen pas werd toegekend in 1976? Werd Frankrijk gebombardeerd omdat vrouwen er tot 1965 niet mochten werken zonder toestemming van hun man? Of wil men ons zeggen dat Afghaanse vrouwen nu eenmaal ‘achterlijker’ zijn dan de Westerse?

Men zou bijna vergeten waarom het twintig jaar geleden allemaal begon

De oorlogsverklaring van de VS aan Afghanistan in 2001 had niets vandoen met het brengen van beschaving of met mensen- of vrouwen- of kinderrechten. Maar alles met Westerse wraak omwille van de aanslagen in New York op 11 september 2001. Wraak tegen een van de armste landen ter wereld. Wraak tegen een bevolking van zo’n 28 miljoen mensen. Tegen die oorlog hebben de Taliban zich met alle middelen proberen te verdedigen. Zoals beschreven in het boek uit 2010, “My life with the Taliban” van Abdul Salam Zaeef, de Afghaanse ambassadeur van de Taliban in Pakistan.

Amerika had Osama Bin Laden, die zich op Afghaans grondgebied bevond, aangeduid als de verantwoordelijke voor de aanslagen in New York. De jacht op Bin Laden was toen al enkele jaren aan de gang. De aanslagen in 1998 tegen de Amerikaanse ambassades in Nairobi en Tanzania bezorgden Bin Laden een plaats op de Amerikaanse lijst van de “10 most wanted”. Na die aanslagen had toenmalig president Clinton raketten laten afvuren op Afghanistan en werden aan het land harde economische sancties opgelegd. De VS eisten de uitlevering van Osama Bin Laden. Er bestond geen uitleveringsverdrag tussen de VS en Afghanistan en de Taliban-regering antwoordde dan ook op de Amerikaanse vraag in drie punten.

Eén. Als de VS kunnen aantonen dat Osama Bin Laden verantwoordelijk is voor de aanslagen dan moeten ze die bewijzen neerleggen bij het Hoogste Gerechtshof in Afghanistan. Als er bewijs is, dan zal Bin Laden gestraft worden volgens de islamitische sharia.

Twee. Als dit niet aanvaardbaar is voor de VS, omdat die de Islamitische Staat van Afghanistan niet erkennen, dan stelt Afghanistan voor om drie procureurs van drie islamitische landen aan te duiden en hem te berechten in een vierde islamitisch land. Amerika kan daar zijn zaak tegen Bin Laden bepleiten. Als hij schuldig wordt bevonden, zal hij veroordeeld worden voor zijn criminele daden.

Drie. Als ook dit voor de VS onaanvaardbaar is, dan belooft Afghanistan om Bin Laden alle middelen te ontnemen die hem in staat stellen enig bereik te hebben in het buitenland en hem alleen toe te laten een bestaan als vluchteling te leiden in Afghanistan.

Amerika wees de drie voorstellen van de hand en eiste de onvoorwaardelijke uitlevering van Bin Laden. Er kwam zelfs geen tegenvoorstel om een derde land aan te wijzen dat Bin Laden zou kunnen berechten. Evenmin was het Internationaal Gerechtshof van de Verenigde Naties in Den Haag een optie die aanvaardbaar was voor de VS. Die Amerikaanse positie was onaanvaardbaar voor de Taliban. Zij stelden terecht dat dit zou betekenen dat de VS in de hele wereld vrij spel hadden om eender wie te doen uitleveren. En dat het standpunt van de VS betekende dat er volgens hen geen justitie bestond in de islamitische wereld, en dat zij niet in staat zouden zijn de rechten van het volk te beschermen en criminelen te straffen.

Na de aanslagen tegen de ambassades schreef het Afghaanse ministerie van buitenlandse zaken in een brief aan de Amerikaanse ambassade in Pakistan, dat “Afghanistan geen intentie heeft om de Verenigde Staten van Amerika schade toe te brengen, niet nu, en niet in de toekomst. Wij steunen geen aanval op de VS onder welke vorm dan ook en we zullen ook iedereen beletten om het Afghaans grondgebied te gebruiken voor zulke aanvallen”. Niets mocht baten.

En toen kwamen de aanslagen in New York op 11 september 2001

Na de aanslagen in New York organiseerden de Afghaanse autoriteiten zo snel als mogelijk een persconferentie en veroordeelden ze de aanslag in een officieel communiqué: “In de naam van de genadige en barmhartige God. We veroordelen ten strengste wat er gebeurde in de VS tegen het World Trade Center en het Pentagon. We delen in de rouw van allen die hun dierbaren verloren tijdens deze aanslagen. Iedereen die hiervoor verantwoordelijk is, moet voor het gerecht worden gebracht. Wij willen gerechtigheid en we vragen Amerika om geduldig te zijn en voorzichtig in de acties die het wil ondernemen”. De Taliban hadden immers al snel begrepen dat zij in het vizier van de VS zouden komen te liggen. Ook al dacht de hoogste leider van de Taliban, Mullah Mohammad Omar er toen nog anders over. Hij schatte dat er maar “10 procent kans bestond dat de VS meer zouden doen dan dreigen, en dat een aanval onwaarschijnlijk was”. En dat Afghanistan, net als in 1998, moest wachten op bewijzen tegen Bin Laden om verdere actie tegen hem te ondernemen.

De Afghaanse ambassadeur in Pakistan schreef in naam van de Taliban een brief aan Bush en het Witte Huis waarin hij uitlegde hoe dramatisch de toestand in het land was, na twintig jaar onophoudelijke oorlog en interne strijd. En hoe de bevolking werd geconfronteerd met honger, droogte en vluchtelingenstromen: “We hebben alles verloren gedurende de oorlog. Wij hebben geen politieke of economische macht. We willen niet meer vechten, en we hebben er ook de kracht niet meer voor. We vragen om dialoog en niet om oorlog”.

Niets hielp.

Operation Enduring Freedom

De VS wilden helemaal geen politionele of juridische actie om de daders van de aanslagen in New York te arresteren en te berechten. Ze wilden wraak en wel onmiddellijk. Ze verharden hun eisen. Niet alleen meer de uitlevering van Bin Laden. Maar ook onbeperkte toegang tot eender welke plaats in Afghanistan voor zoekoperaties van het Amerikaanse leger. Ook moest de Talibanregering aftreden, een brede coalitie die mensen- en vrouwenrechten respecteerde, moest de macht overnemen.

Op 7 oktober 2001, onder de naam van “Operation Enduring Freedom”, viel een monstercoalitie onder leiding van de VS Afghanistan binnen. Volgens de NAVO ging het om “een van de grootste coalities uit de geschiedenis, bestaande uit 130.000 soldaten uit 50 NAVO- en andere bevriende landen”.[3]  Wat een blitzkrieg moest worden om Al Qaida uit te schakelen en de Taliban, die hen onderdak had verleend, omver te werpen zou een oorlog worden die twintig jaar duurde.

Een oorlog die de NAVO, onder leiding van de VS, dacht te winnen dankzij zijn technologische superioriteit, door massaal te bombarderen met vliegtuigen of drones, door zich op te sluiten in militaire basissen, afgesneden van de bevolking, van waaruit ze aanvallen lanceerden. Dat alles ging gepaard met massale arrestaties en foltering van gedetineerden in de militaire basis van Bagram, gevolgd door de opening van het folterkamp Guantanamo op Cuba voor zo’n achthonderd Afghaanse en internationale moslims, beschuldigd van terrorisme.

De Taliban ontsnapten grotendeels aan de bombardementen en arrestaties door zich terug te trekken naar een grensgebied in Pakistan. In 2009 verplichtten de VS Pakistan om dat grensgebied te ontruimen en zo’n 250.000 mensen in vluchtelingenkampen op te sluiten. Zo gebeurde. Een maatregel die de haat onder de bevolking alleen nog maar deed toenemen. Intussen werd in Afghanistan de oude Taliban die naar Pakistan was gevlucht in de afgelopen 20 jaar vernieuwd met jonge strijders, die zich onder de plattelandsbevolking bewogen als een vis in het water. Ze opereerden als een guerrillaleger, dodelijke aanslagen in de steden incluis. Ook al is er geen vergelijk tussen de ideologieën, schreef Tariq Ali in The Guardian in 2012, ze opereerden net als de Vietnamese, Chinese of Cubaanse guerrillalegers, net als Giap, Mao of Che Guevara.

De menselijke en financiële prijs van de oorlog was verschrikkelijk. Volgens een van de onderzoeksinstituten over de oorlog kwamen als direct gevolg van 20 jaar oorlog tussen de 218.000 en 241.000 mensen om het leven. [4] Zeven jaar na het begin van de oorlog schreef Oxfam dat de VS “65.000 dollar per minuut uitgaven om de Taliban te verslagen”[5]. De kostprijs van de oorlog zou oplopen tot 2.000 miljard dollar. En gedurende al die jaren zat 60 procent van de Afghaanse bevolking die leeft op het platteland zonder werk.

Geen onderzoek naar de misdaden van de beschaving brengers

Nemen we enkele voorbeelden uit de provincie Kunduz. Taliban-strijders gaven zich daar in 2001, kort na de Amerikaanse invasie, over aan de Amerikaanse troepen en aan generaal Rashid Dostum. Deze laatste werd later eerst vicepresident en nog later legermaarschalk onder huidig president Ghani. Dostum liet toen de Taliban-gevangenen opsluiten in metalen containers. De meerderheid van de 2.000 gevangenen stikte, wie nog leefde werd doodgeschoten[6].

Acht jaar later, ook in Kunduz, dropten de vliegtuigen van de coalitie bommen op een menigte mensen die benzine aan het overhevelen was uit twee tankwagens, die vastzaten bij een oversteek van de rivier. Tenminste 142 burgers werden levend verbrand.[7] In 2015 werd in Kunduz een ziekenhuis, gerund door Artsen zonder Grenzen (AZG), aan flarden geschoten vanop een Amerikaans oorlogsschip. Daarbij kwamen ten minste 42 patiënten en medisch personeel om en raakten velen anderen gewond.

Op 11 maart 2012 slachtte de Amerikaanse sergeant Robert Bales twee Afghaanse families af. 16 mensen in totaal, in de dorpen Balandi en Alkozai in het Zuiden van Afghanistan. Daarna stak hij de lichamen in brand. Sumad Khan, een Afghaanse boer verloor 11 leden van zijn familie in deze slachtpartij: zijn vrouw, vier meisjes tussen twee en zes jaar, vier zonen tussen acht en twaalf jaar, en twee andere naastbestaanden[8]. Ik ken de namen niet van die Afghaanse kinderen. En we zullen die wellicht ook nooit kennen.

Ter herinnering, de Belgische medeplichtigheid

Voor de oorlog begon, beklaagde de Afghaanse ambassadeur in Pakistan zich al over de arrogante houding van de Belgische ambassadeur: “Ik heb met alle ambassadeurs een goed contact”, schrijft hij, “alleen de Duitse en de Belgische ambassadeur zijn onbeleefd, brutaal en arrogant. Beiden hadden alleen maar vooroordelen tegen ons, en de kwestie van de vrouwen was het enige waarover ze wilden discuteren”.

In 2008, na zeven jaar deelname aan de oorlog, besliste België zijn engagement in de Amerikaanse oorlog in Afghanistan nog op te drijven. Toenmalig minister De Crem antwoordde als volgt in de Kamer van Volksvertegenwoordigers op de voorzichtige kritiek van de partijen Ecolo/Groen en de Vlaamse socialisten: “U bent geïsoleerd. U bevindt zich in het kamp van Osama Bin Laden en zijn vrienden-bommenleggers en -verkrachters. U bent een objectieve bondgenoot van die bommenleggers en van hen die de oren afsnijden van meisjes als die naar school willen gaan. Uw woorden zijn onredelijk en respectloos tegenover de Belgische soldaten die ginder aanwezig zijn”. Op 28 januari 2011 schreef Le Soir : “In drie jaar tijd, tussen het tijdperk Flahaut (PS) en het tijdperk De Crem (CD&V), steeg het totaal aantal Belgische militairen in Afghanistan van 360 naar 626.”

Van 6 tot 8 oktober 2013, onder leiding van de minister van Defensie en enkele generaals, bezocht een CD&V, CDH, MR, Open VLD, N-VA, Ecolo-Groen, PS en Vlaams Belang-delegatie de Belgische soldaten in Afghanistan. Het parlementaire bezoek eindigde met een toespraak van de vertegenwoordiger van het Vlaams Belang: “De voorzitter van de Commissie, de heer Filip De Man (Vlaams Belang) sprak de Belgische militairen namens de hele delegatie. Hij sprak zijn bewondering uit voor de professionaliteit waarmee de soldaten hun missie uitvoeren en bedankte hen voor dit gedenkwaardige bezoek. Hij benadrukte dat, volgens het adagium “een beeld zegt meer dan duizend woorden”, een bezoek aan de troepen in operatie zeer verrijkend is voor een diepgaand begrip van de lokale context. [9]

In de maanden en dagen voor de Amerikaanse terugtrekking verlieten alle nog aanwezige Europese troepen in alle stilte Afghanistan. Associated Press (AP) publiceerde een lijst die we helemaal niet gewoon zijn onder ogen te krijgen. Die lijst gaat als volgt: “Verlieten Afghanistan: Duitsland, Polen (33.000 Polen vochten er de afgelopen 20 jaar), Roemenië, Italië (53 soldaten stierven er en 723 werden gewond), Georgië, Roemenië, Noorwegen, Denemarken, Estonia en Nederland. Spanje ging weg op 13 mei, Zweden op 25 mei, België op 14 juni. Ook Portugal, Tsjechië, Slovenië, Finland, Albanië, Noord-Macedonië en Luxemburg trokken hun klein contingent terug”. [10]

Schandelijk einde van een monstercoalitie voor een misdadige oorlog.

 

Bronnen:

[1] https://wikileaks.org/wiki/Afghan_War_Diary,_2004-2010

[2] https://www.theguardian.com/commentisfree/2010/jul/30/no-secret-pakistan-taliban

[3] https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_8189.htm

[4] https://gradesfixer.com/blog/human-and-budgetary-costs-date-us-war-afghanistan-2001-2021/

[5] https://www.thenewhumanitarian.org/feature/2008/02/27/poverty-pushing-youth-arms-taliban

[6] https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/warlord-abdul-rashid-dostum-back-in-the-fray-as-taliban-overwhelm-afghan-north/articleshow/8526930

[7] https://www.wsws.org/en/articles/2021/08/10/pers-a10.html

[8] https://kifkif.be/cnt/artikel/van-oslo-utoya-tot-toulouse-montauban-de-horror-van-de-oorlog-haalt-europa-2315

[9] http://www.pieterdecrem.be/index.php

[10]  https://apnews.com/article/europe-afghanistan-health-coronavirus-pandemic-9c1c4f5732c032ba85865aab0338a7a3

 

Foto: newsonline, Flickr / CC BY 2.0

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!