Het advies om niet-essentiële tand- en mondzorg uit te stellen naar een nog steeds niet nader gedefinieerde datum zorgde ervoor dat alle behandelingen van mondhygiënisten en niet-urgente handelingen van tandartsen gestaakt werden. Het gevolg hiervan voor de tandartspraktijken hoeft niet veel verbeelding. De wachtlijsten, in de voordien ook al overvolle agenda, zullen alleen maar langer worden. Hoe dit moet opgelost worden, is helemaal nog niet helder. Wat echter wél heel helder is, is dat de mondhygiënist deel moet en zal zijn van die oplossing. 

Bron: PxHere

Preventieve zorgen garanderen

De druk op de tandartsen was al groot voor de coronacrisis. Nu alle niet-urgente zorg de voorbije weken noodzakelijkerwijs is uitgesteld, zal bij een toekomstig gefaseerde heropstart de druk nog groter zijn om naast de curatieve zorgen ook de preventieve zorgen aan patiënten te kunnen blijven garanderen. Zo getuigt Isabelle Mertens, mondhygiënist en voorzitter van de Belgische beroepsvereniging voor mondhygiënisten (BBM): “In de groeps-tandartspraktijk waar ik werkzaam ben, zijn we momenteel pistes aan het bekijken om de uitgestelde behandelingen dit jaar nog in te halen, door bijvoorbeeld ook op zaterdag te werken en gepland zomerverlof te schrappen, maar zelfs dat blijkt niet voldoende om preventieve zorgen dit jaar nog te kunnen garanderen voor onze patiënten.” 

Om dit voor zoveel mogelijk patiënten te kunnen garanderen kunnen mondhygiënisten taken op zich nemen; bijvoorbeeld het geven van voorlichting en adviezen, maar ook het uitvoeren van technische handelingen zoals het verwijderen van plaque en tandsteen of het uitvoeren van medische beeldvorming. Deze handelingen kan de mondhygiënist in samenspraak met de tandarts overnemen om diens werk te verlichten. Mertens verduidelijkt: “Voor de coronacrisis was de wachttijd in onze praktijk voelbaar aan het terugdringen voor preventieve tand- en mondzorg, mede doordat ikzelf en een collega-mondhygiënist de tandartsen en orthodontisten ondersteuning bieden sinds vorige zomer. Ons beroep zal bij het gefaseerd heropstarten van de tandartspraktijk meer dan ooit noodzakelijk zijn om de opgelopen behandelachterstand sinds 16 maart (> 1.000 behandelingen) weer te kunnen inhalen.”

Win-win-win situatie

Door een weldoordachte taakverdeling kan de tandarts de focus blijven leggen op diagnose en curatieve behandelingen met minder lange wachttijden. Op deze manier komt het mondzorgtraject niet in het gedrang voor de patiënt, wat concreet inhoudt dat men een betere terugbetaling kan behouden voor tandzorgen dan wie niet jaarlijks de tandarts bezoekt. Uiteindelijk is het een win-win-win situatie voor zowel de patiënt, tandarts als mondhygiënist. 

BBM deelt meer dan ooit de mening die in het VBT-persbericht van 16 april 2020 verscheen, namelijk dat de continuïteit van de globale tandzorg voor alle patiënten moet gewaarborgd blijven, we mogen niet afglijden naar minimalistische behandelingen die slechts oplossingen bieden op heel korte termijn.

Nood aan toegang ziekteverzekering

Maar om aan deze win-win-win situatie te kunnen voldoen, is er dringend nood aan toegang tot de ziekteverzekering voor behandelingen die door de mondhygiënist worden uitgevoerd. Patiënten die geholpen worden door de mondhygiënist krijgen hiervoor op heden nog steeds geen terugbetaling vanuit het RIZIV, terwijl dit bij de tandarts wel het geval is.

“Doordat mondhygiënisten geen toegang hebben tot de bestaande preventieve nomenclatuur, wordt er voorbijgegaan aan het doel om laagdrempelige zorg te bieden en het mondzorgtraject voor iedereen te kunnen garanderen. Of de ziekteverzekering rekening houdt met het uitstel van vele afspraken door de coronamaatregelen bij de terugbetaling, is voorlopig afwachten. Het is eerder noodzakelijk de patiënt niet de dupe te laten zijn en door overleg met onze beroepsgroep een evenwicht te vinden. Terugbetaling voor preventieve zorgen is onontbeerlijk in een gezond tand- en mondzorgsysteem. Momenteel worden behandelingen door de mondhygiënist ofwel volledig ten koste van de patiënt gelegd, ofwel als gratis aanvullend verricht. Deze situatie is echt niet gezond.

Verder zijn we ervan overtuigd dat het blijven garanderen van deze preventieve zorgen op middellange termijn minder druk (en niet méér!) op de ziekteverzekering zal teweegbrengen. Onze visie stuurden we reeds vorig jaar in september naar alle bevoegde instanties uit, nu nog gehoord worden en actie vanuit de overheid … Maar ik blijf zeer positief, veel tandartsen beamen dit en juichen ons toe, dus niet gehoord blijven, is niet aan de orde”, aldus Isabelle Mertens. 

In het belang van alle burgers pleit de Belgische beroepsvereniging voor mondhygiënisten (BBM) ervoor dat behandelingen uitgevoerd door de mondhygiënist op vraag van en onder verantwoordelijkheid van de tandarts in diens praktijk dezelfde terugbetaling krijgen als wanneer de tandarts ze zelf zou uitvoeren. Preventie van problemen in de mond is en blijft belangrijk. De taak van mondhygiënisten zal onmiskenbaar bijdragen aan een vermindering van de wachttijden bij de tandartsen eens deze terug het werk kunnen hervatten.

Wie / wat is de mondhygiënist?

In de zomer van 2019 studeerden de eerste Belgische mondhygiënisten af, een beroep dat in de meeste Westerse landen al jarenlang een vaste waarde is in de sector. De mondhygiënist staat in voor de preventieve mondzorg, met andere woorden ‘het voorkomen van mond- en tandproblemen’. Enkele taken die hij/zij op zich kan nemen zijn bijvoorbeeld het geven van voorlichting en adviezen, maar ook het uitvoeren van technische handelingen zoals het verwijderen van plaque en tandsteen of het uitvoeren van medische beeldvorming. Deze handelingen kan de mondhygiënist in samenspraak met de tandarts overnemen, om diens werk te verlichten zodat deze de focus kan leggen op de curatieve mondzorg. Een ander doel van het beroep is het bereiken van kwetsbare doelgroepen, zoals ouderen of personen in armoede, met professionele mondzorg.