Kijk, ik was niet bepaald een fan van de pas afgetreden paus, maar ik vind het toch spijtig dat de vele pagina’s die vandaag volgeschreven werden over zijn pontificaat één grote lacune vertonen. Ze zwijgen in alle toonaarden over de kritiek die de paus had op het neoliberalisme. 

Dat hij niet bepaald marxistische sympathieën had, weten we. Maar dat Ratzinger ook niet bepaald hoog opliep met de toenemende invloed van neoliberalisme in een globaliserende wereld en geseculariseerde EU (inbegrepen de hegemonie van economisch denken in het publieke discours), dat wordt een beetje makkelijk onder de mat gemoffeld. De paus uitte bij herhaling kritiek op een bijzonder onevenwichtig verlopend globaliseringsproces, dat de kloof tussen rijk en arm verder vergroot (niet in het minst in de eurozone), gezondheidszorg en andere essentiële diensten commodificeert, en een enorme tol eist op ecologisch vlak. Maar daar lees ik vandaag weinig over in de krant, enkel Torfs alludeert er misschien op aan het eind van zijn stuk in DS. Bij de meesten luidt het dat de paus “aandacht had voor de armoede, zoals zijn voorgangers”. 

Zou het kunnen dat een en ander te maken heeft met het feit dat we op dit ogenblik in de eurozone neoliberalisme in zijn ergste vorm meemaken, ook al mag het “volgehouden soberheidsbeleid” dan die naam niet hebben? Dat paus Johannes-Paulus II een tegenstander was van communisme, dat kwam onze politieke elites vrij goed uit ten tijde van de Koude Oorlog. Voor het misprijzen van Benedictus voor neoliberalisme geldt dat blijkbaar een stuk minder, nu onze elites er veel aan gelegen is om de humanitaire crisis in Griekenland en elders onder de mat te schoffelen.