01-03-2010 | Tinne Kenis & Nele Janssen | Kif Kif
Interculturaliteit is een realiteit waar ook scholen niet aan ontsnappen. Daarom startte Kif Kif met een interviewreeks die het intercultureel onderwijs in kaart wil brengen. Er werden scholen geïnterviewd die een aanzienlijk aantal leerlingen van niet-Belgische origine telt om te kijken hoe zij omgaan met interculturaliteit op school. Ter inleiding van de reeks interviews sprak Kif Kif met Roger Boonen. Hij was oorspronkelijk leraar aan de lagere normaalschool H. Pius X-instituut in Antwerpen, waar hij in contact kwam met leerlingen van verschillende etnische achtergronden. Met de opkomst van het toenmalige Vlaams Belang in de jaren ’90 kwam die interculturaliteit steeds meer onder vuur te liggen. Roger Boonen zag dan ook in dat scholen de krachten zouden moeten bundelen om tegengewicht te bieden aan het toenemende racisme. Hij sprak verschillende scholen en NGO’s aan waarmee hij de stuurgroep SOM + (Samenwerking tussen Onderwijs en Maatschappij) oprichtte. Ook stapte hij naar toenmalig Schepen van Onderwijs Kathy Lindekens, die een samenwerking zag zitten. Zo kwam in 2003 het eerste congres ‘Bouwstenen voor intercultureel onderwijs’ tot stand. Wegens de grote interesse van scholen in binnen- en buitenland besloot Roger Boonen dat een tweede congres niet op zich kon laten wachten. Dit congres in 2004 handelde specifiek over de rechten van het kind en werd gefinancierd door verschillende NGO’s en de overheid. In 2006 volgde een congres over cultuurgerelateerd geweld, zowel psychisch als fysisch geweld. Het vierde en voorlopig laatste congres werd in 2007 georganiseerd door An Beyne, die inmiddels de fakkel had overgenomen van Roger Boonen nadat deze met pensioen ging. Ook daarna bleef hij echter actief door het geven van lezingen over geweld, zelfverminking, pesten op school en het publiceren van didactische boeken.
In het boek ‘Irina, Jos, Ali en Mies. Interculturaliteit in maatschappij en school’ geeft Roger Boonen een overzicht van vijf modellen om met verschillende culturen om te gaan. Allereerst is er het racistisch model, dat complete segregatie van de verschillende culturen vooropstelt. Het assimilatiemodel gaat ervan uit dat er een dominante cultuur bestaat waaraan andere culturen zich moeten aanpassen. Daarnaast is er het verzuilingsmodel dat in het geval van onderwijs een school voor elke strekking voorziet, namelijk aparte scholen voor joden, moslims, christenen, enzovoort. Het inpassingsmodel stipuleert maatregelen die de integratie van allochtonen in de dominante cultuur wilt bevorderen. Tegelijkertijd is er ruimte voor een behoud van eigenheid van de allochtone cultuur. In het laatste en ideale model van de interculturaliteit nemen alle cultuurgroepen volwaardig deel aan de samenleving. Er is respect voor elkaars culturele identiteit, zorg voor ieders ontplooiingskansen en aandacht voor de mensenrechten. Beslissingen worden in samenspraak genomen, niemand beweert de waarheid in pacht te hebben en bij problemen wordt een compromis gesloten.
