Bron: Max Pixel / CC0
Opinie - Kathleen Dillen

De grijze toekomst door een roze bril

We kennen ondertussen allemaal de term ‘vergrijzing’. Het is een negatief geladen thema omdat het toekomstbeeld ons angst inboezemt. Al jaren zijn de beleidsmakers aan het zoeken naar de juiste oplossing voor het stijgende aantal gepensioneerden en de kostprijs die hieraan verbonden is.

zaterdag 22 mei 2021 14:27
Spread the love

 

Het Federaal planbureau1 heeft reeds verschillende berekeningen gemaakt over onze grijze toekomst. In 2020 waren er in ons land ongeveer 2,5 miljoen inwoners gepensioneerd. In 2040 wordt dit aantal geschat op ongeveer 3,3 miljoen. Er zijn verschillende factoren, die een invloed hebben op de kost van de pensioenen, zoals het geboortecijfer dat daalt, de stijgende levensverwachting en de lage pensioenleeftijd in vergelijking met onze buurlanden. Alles in acht genomen zal de pensioenlast tegen 2040 zijn toegenomen met 15 of zelfs 20 miljard euro.2 De werkende mens zal moeten opdraaien voor deze kosten. We kunnen maar beter voorbereid zijn op wat er zal komen! Maar hoe kunnen we een thema dat ons als werkende mens angst inboezemt, bekijken met een roze bril?

Allereerst is het belangrijk om ons beeld over de gepensioneerde te veranderen. Waarom gaan we ervan uit dat ze niets meer te bieden hebben aan de samenleving en alleen maar ‘op rust gaan’ en ‘genieten van hun oude dag’? De levensverwachting stijgt, dit heeft mede te maken met de welvaart en de goede gezondheid waarin we verkeren. Het is dan ook leuk om te weten dat gepensioneerden misschien wel graag actie ondernemen en nog willen ondersteunen daar waar nodig. Jaren hebben deze mensen zich ingezet voor de samenleving door hard te werken. Ze hebben meegebouwd aan de welvaart die we nu kennen. Ik zou graag willen leren van hun kennis en kunde door met hen samen te werken. Dat is naar mijn idee een win-win-situatie voor zowel de gepensioneerden, als voor de werkende bevolking.

Onder het motto ‘Durf te vragen’ is het heel belangrijk om de grote groep gepensioneerden te betrekken in onze samenleving. Als we niet vragen wat er speelt bij hen, niet luisteren naar hun bekommernissen en hier niet op inspelen, dan zullen we blijven stilstaan of zelfs achteruitgaan als samenleving. Ik vind het dan ook geweldig dat er een grote peiling is gedaan naar de behoeftes bij ouderen door het BAS3. Nu weten we eindelijk wat de gepensioneerden denken en willen. Nog leuker zou zijn dat de werkende mens ook kan deelnemen aan een behoefteonderzoek. Door de resultaten van beide groepen naast elkaar te leggen, worden alle bekommernissen duidelijk en kan het beleid hier gepast op inspelen.

Om tot verandering te komen in ons denken, is het niet voldoende om het beleid aan te passen. We moeten ons idee over onze toekomst herbekijken en het beeld van de gepensioneerde bijstellen. Dat kan enkel door in contact te komen met elkaar, meer kennis en ervaring op te doen over elkaar en respect te ontwikkelen voor de andere persoon. We moeten onze grenzen durven te verleggen. Maak eens een praatje in de winkel met een gepensioneerde, vraag eens aan de oudere buurvrouw of je met iets kan helpen – of beter nog – vraag haar om jou te helpen. We zullen versteld staan van onze warme samenleving, die we onbewust creëren door ons eigen kunnen en de motivatie om solidair te zijn.

Dat proces kunnen we nog versterken door te gaan voor een inclusief verhaal. Dat moet geen groot verhaal zijn, alle kleine beetjes helpen. Zo heb ik me enkele jaren geleden aangesloten bij de joggers van de plaatselijke atletiekclub met als doel mijn conditie te verbeteren en nieuwe mensen te leren kennen. In beide doelen ben ik geslaagd. Het mooie aan deze groep is dat we heel uiteenlopende leeftijden hebben. We hebben contact met iedereen, we worden uitgedaagd door elkaar en kunnen bij elkaar te rade gaan. Dat is waar inclusie om draait. Leeftijdsgerichte groepen kunnen ook zeer leuk zijn en een meerwaarde hebben, maar ze helpen niet in onze beeldvorming naar de gepensioneerden toe. Daarom vraag ik ook aan de gepensioneerden: kom nog meer naar buiten met jullie goede initiatieven en laat zien dat jullie niet alleen eetdagen, fiets- en wandeltochten doen. Jullie zijn zoveel meer dan dat!

Graag kijk ik naar onze grijze toekomst met een roze bril. Om onze angst om te buigen naar een positief verhaal, moeten we er samen werk van maken. Alles begint met onze beeldvorming over gepensioneerden en de betrokkenheid van de gepensioneerden. We moeten durven te vragen en participeren in onze samenleving. Kleine stapjes kunnen er al voor zorgen dat we elkaar beter leren kennen. Samen op ontdekking gaan naar onze mogelijkheden en op zoek gaan naar oplossingen waarbij alle leeftijden betrokken worden, geeft een mooi inclusief verhaal. Dat is de weg naar een positiever beeld over de grijze toekomst!

 

Notes:

1 Federaal Planbureau (2020). Jaarlijks verslag van de Studiecommissie voor de Vergrijzing van juli 2020. |rapport| Op www.plan.be Geraadpleegd op 27 april 2021 via https://www.plan.be/databases/data-33-nl-jaarlijks+verslag+van+de+studiecommissie+voor+de+vergrijzing+van+juli+2017

2 Debrouwere, S. (2018) Het vergrijzingsrapport in 4 grafieken. |artikel| Op www.tijd.be Geraadpleegd op  27 april 2021 via https://www.tijd.be/dossier/steekproef/het-vergrijzingsrapport-in-4-grafieken/10039148.html

3 Belgian Ageing Studies: http://www.ouderenbehoefteonderzoeken.be/\

 

Kathleen Dillen is ergotherapeut in WZC De Notelaar Olen en student banaba ouderencoaching aan Thomas More Geel.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!