Zijn er gelijkenissen tussen de financiële crisis en de kernramp in Fukushima?’, vraagt Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz zich af op Project Syndicate. Toch wel, denkt hij, want beide gebeurtenissen leren ons grimmige lessen en tonen aan hoe slecht de samenleving en de markten met risico’s omgaan.

Experts in zowel de nucleaire als financiële industrie verzekerden ons dat de technologie zowat elke kans op een catastrofe had geëlimineerd. Maar de feiten bewezen hun ongelijk: niet enkel bestonden er grote risico’s; ook de gevolgen van de risico’s waren zo overweldigend dat ze in een klap alle vermeende voordelen gelinkt aan die technologische systemen – die door de industrieleiders zo hardnekkig waren gepromoot – wegvaagden.

Deze financiële goochelaars begrepen de complexiteit van de risico’s niet, laat staan dat ze zogenoemde black swans – evenementen die zich uiterst zelden voordoen- zouden hebben ingecalculeerd. Spijtig genoeg blijken een aantal van de grote risico’s die we vandaag lopen niet eens zo’n zeldzame fenomenen.

Onderzoek in economie en psychologie helpt ons begrijpen waarom we zo slecht zijn in het managen van deze risico’s. We hebben te weinig ervaring met dit soort catastrofes, dus is het moeilijk accurate voorspellingen te maken. Wanneer dat het geval is komt al snel wishful thinking aanzetten en wordt meestal niet eens meer nagedacht. Integendeel, wanneer anderen de kosten dragen, zijn we rapper geneigd onszelf iets wijs te maken.

Een systeem dat verliezen afwimpelt op de gemeenschap en winsten privatiseert is gedoemd om risico’s nooit te begrijpen.

Het goede nieuws is dat zulke risico’s kunnen worden gecontrolleerd tegen een minimum aan kosten. De nucleaire industrie overleeft enkel bij gratie van verborgen subsidies -de kosten van een ramp en de kosten van het opruimen van nuclair afval-, die gedragen worden door de gemeenschap. Mochten er andere planeten bestaan waar we naartoe zouden kunnen verhuizen tegen een lage kostprijs, dan zouden sommigen zeggen dat kernenergie een risico is dat je nemen kan. Maar die planeten bestaan niet.

Als samenleving gokken we dus met onze planeet op een goede afloop. We deden dat met onze ‘too big to fail’-banken en ook met onze kerninstallaties. Net als in Las Vegas wint een klein aantal gokkers – de bankiers die onze economie gijzelen en de energiereuzen die onze planeet gijzelen.

De rest blijft berooid achter.

http://www.project-syndicate.org/commentary/stiglitz137/English

http://www.express.be/business/nl/technology/waarom-apple-in-2011-facebook-koopt/137934.htm

Bron : Express.be