De eenzame dader

‘De eenzame dader’: De aanslag op Hitler

donderdag 28 maart 2013 13:50
Spread the love

Georg Elser pleegde in zijn eentje een mislukte bomaanslag op Hitler. Deze verzetsdaad bleef lang uit de geschiedenisboeken.

Helmut Ortner, onderzoeksjournalist, zocht uit wie Georg Elser was en welke zijn motieven waren. Tijdens een van de verhoren verklaarde Georg dat hij een wereldoorlog wilde voorkomen. Maar er waren ook andere motieven.

Op 8 november 1938 sprak Hitler op de jaarlijkse herdenking van de gesneuvelde “martelaren” van 1923 in de Burgerbraukeller te Munchen. Deze dag was een propagandafeest rond de mislukte staatsgreep van Hitler. Georg Esler had maandenlang zijn bomaanslag voorbereid. De passages uit het boek die zijn minutieuze voorbereiding en de constructie van de “helse machine” beschrijven zijn zeer boeiend.

Hitler’s toespraak was korter dan voorzien en daarom mislukte de aanslag. Meteen kreeg deze bomaanslag een functie in de Nazistische propagandagolf waarmee het Duitse volk dagelijks overspoeld werd. Deze aanslag was het ultieme bewijs voor de “goddelijke” steun aan de fuhrer, het bewijs voor de oorlogsagressie van Groot-Brittannië tegen Duitsland, het bewijs voor het internationale Jodencomplot tegen Hitler, het bewijs dat de communisten en de weerstand het regime wilden vernietigen.

Georg Elser heeft lang op zijn plaats in de geschiedenis moeten wachten: tot in 1988, zo zeer was hij het slachtoffer van de complottheorie die door de SS onmiddellijk na zijn arrestatie gelanceerd werd.

De schrijver Helmut Ortner gebruikte talrijke originele documenten om het leven en het karakter van Georg Esler te beschrijven. Uit de verslagen van de SS-verhoren komt deze “Einzelganger” als een niet-ideologische, niet politieke figuur. Hij had volgens de auteur enkel de conclusie getrokken dat het nationaalsocialisme de concrete levensomstandigheden en de lonen van de arbeiders niet verbeterde. Integendeel, de belastingen waren gestegen en de nettolonen gedaald. Vandaag zou deze vaststelling voldoende zijn om als een erg gemotiveerde vakbondsmilitant( en linkse) bestempeld te worden. Quod non!

Toch is het boek een voorbeeld voor onderzoeksjournalisten en bronvermelding. Op het einde worden de verschillende theorieën over Georg Esler nogmaals op een rijtje gezet, met een overzichtelijke levensloop en de aanduiding van de bronnen die bij het schrijven van de verschillende hoofdstukken werden gebruikt.

Dit boek is verkrijgbaar in de webshop van DeWereldMorgen.

take down
the paywall
steun ons nu!