Ze ligt op u te wachten, van Stabroek tot de zwaaikom in het Albertkanaal in Oelegem, in een wijde boog ten noordoosten van Antwerpen. Ooit een nutteloze militaire verdedigingsgordel, nu een heerlijk natuurlint om te wandelen, fietsen, relaxen en verkennen. Rond deze gracht koestert natuurvereniging GroenRand boeiende toekomstplannen: van een natuurnetwerk naar een heus landschapspark. Na de Tweede Wereldoorlog nam de natuur de gracht helemaal over van de militairen. Einde vorige eeuw kon een sterke milieubeweging de langgerekte brok natuur vervolgens redden van de plannen om er een breed duwvaartkanaal van te maken naar de haven.
Bron: GroenRand
Zo konden er langs het hele traject meer en meer plekken ontstaan vol rijke biodiversiteit, met hier en daar zelfs planten en dieren die in Vlaanderen steeds zeldzamer worden. Voor een goed natuurbeleid moeten flora en fauna zich echter tussen nabijgelegen natuurgebieden kunnen verplaatsen via verbindingsstroken. Hoe vlotter planten en dieren met hun soortgenoten in een ander gebied in contact komen, hoe kleiner de kans dat een soort uitsterft.
GroenRand ging zich toeleggen op de ontwikkeling van dergelijke natuurverbindingen. Eind 2019 had de natuur een extra cadeau in petto: het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek besloot uit sporenonderzoek dat de otter de weg had gevonden naar de Antitankgracht. Woordvoerster Sky Rymenants: ‘Dat motiveerde ons nog sterker. Want de otter is uiterst gevoelig voor vervuiling, zijn verschijning in de gracht is dus een veelbelovend signaal. Bij GroenRand nemen we de permanente aanwezigheid van de otter nu als symbolisch streefdoel voor betere milieuomstandigheden in en rond de hele Antitankgracht. We pleiten alvast voor een ottervriendelijke inrichting, zodat het dier de gracht als permanent leefgebied uitkiest. Zulk een gebiedsgericht project zal meteen veel plant- en diersoorten ten goede komen.’
Bron: GroenRand
Met het opduiken van de otter bewijst de Antitankgracht als “dierenautostrade” een goede verbinding te vormen naar andere natuurgebieden. GroenRand grijpt dit godsgeschenk aan om het vizier te richten op een natuurnetwerk voor de héle Voorkempen.
GroenRand-coördinator Dirk Weyler: ‘De gracht loopt door verschillende openbare bossen, private domeinen en natuurgebieden van of in beheer bij Natuurpunt of Agentschap Natuur en Bos, ze ligt echt helemaal ingebed in het groen. En als we iets verder kijken zien we op het provinciaal Structuurplan nog verschillende andere groengebieden die eraan vast te koppelen zijn. Met GroenRand dromen we nu van een “Landschapspark Voorkempen” van 11.715 ha zuivere natuur, met altijd een link naar de Antitankgracht.’
Bron: GroenRand
GroenRand kijkt trouwens verder dan enkel de natuur, open ruimte, landschap en leefmilieu rond de Antitankgracht. Daarnaast is er immers ook het indrukwekkende militaire erfgoed: forten, bunkers en bouwwerken die nu o.m. dienen als “vleermuishotel”. Via zachte recreatie wil de vereniging het draagvlak bij bevolking en overheden verhogen. Het recreatief wandel/fietspad zou men alvast kunnen doortrekken van staatsdomein de Inslag tot aan de Uitlegger in Kapellen, en later zelfs tot in Stabroek, vindt GroenRand. De vereniging schreef onder meer een rapport over het samengaan van natuur en recreatie en organiseert o.a. acties tegen zwerfvuil.
Meer info, en/of gratis lid worden?
Mail naar Sky Rymenants: ryka69@hotmail.com
