Wereldaidsdag werd ingesteld om de aandacht te vestigen op de aidsproblematiek en om te helpen de ziekte te bestrijden en te voorkomen. Een deels geslaagd opzet, maar wat blijkbaar niet goed doordringt is dat bijna de helft van de mensen met hiv/aids vrouwen zijn. Dertig jaar geleden was dat anders: de modale aidspatiënt was toen een blanke man uit de middenklasse. Vooral homoseksuele mannen en druggebruikers behoorden tot de risicogroepen.
Vandaag is de gemiddelde aidspatiënt zwart, arm en vrouw. Ook in België vervrouwelijkt de aidsepidemie. Het aantal besmette personen neemt hier jaarlijks toe met 15 % en het aandeel vrouwen schommelt rond de 40 % terwijl dat 30 jaar geleden 25 % was.
Vrouwen worden hoofdzakelijk via heteroseksuele contacten besmet. In ons land zien we in dit verband een opvallende tendens bij migranten uit Zwart Afrika. Ongeveer 60 % van de nieuwe hiv-patiënten in die groep migranten zijn vrouwen, van wie driekwart slechts 15 tot 29 jaar oud zijn.
Op biologisch vlak zijn (vooral jonge) vrouwen meer vatbaar voor hiv-besmetting dan mannen. Wat vooral een rol speelt is de kwetsbare seksuele positie van vrouwen, zowel hier als in de thuislanden. Verkrachting, geen zelfbeschikkingsrecht over het eigen lichaam, armoede en financiële afhankelijkheid, (gedwongen) prostitutie, een beperkte autonomie, een afhankelijke of onzekere verblijfsstatus, dat zijn de oorzaken van deze epidemische verspreiding van hiv-besmettingen.
Federaal minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx werkt nu aan een nationaal aidsplan, dat ook de initiatieven van de verschillende beleidsniveaus zal coördineren. De Vrouwenraad wil dat dit plan inzet op de seksuele en reproductieve rechten en gezondheid van vrouwen. Wij vragen bovendien dat de verschillende bevoegde ministers van seksuele en reproductieve rechten en gezondheid van vrouwen een prioritaire beleidsdoelstelling maken en hiervoor meer budgettaire middelen vrijmaken. Zelfs in deze tijden van besparingen.
De Vrouwenraad vindt het ongeoorloofd dat de budgetten voor seksuele en reproductieve rechten en gezondheid vandaag systematisch teruggeschroefd worden, zoals blijkt uit de analyse van Sensoa. Ook UNFPA, het VN-Bevolkingsfonds, is hierover duidelijk: je kunt niet op een serieuze manier tegen hiv/aids strijden zonder ernstig werk te maken van het zelfbeschikkingsrecht en de gelijke toegang van vrouwen tot informatie en gezondheidsdiensten.
Magda De Meyer – (nieuwe) voorzitster Vrouwenraad
