“Toen ik mijn
eerste studentenjob had (op vijftienjarige leeftijd), werd ik na drie uur al
naar huis gestuurd. Ik dacht eerst dat ik iets verkeerd deed toen ik
mijn ‘bazen’ met elkaar zag konkelfoezen terwijl hun blikken op mij
gericht waren, maar blijkbaar was er een andere reden. Ik citeer: ‘Ik
ben geen racist maar sommige klanten zouden het misschien niet
appreciëren dat je hier staat. We kunnen vaste klanten verliezen
door jou’.”

Het is slechts één van de getuigenissen die
voorlopig onder de hashtag #dailyracism verschenen zijn. Een
getuigenis die, net als de andere getuigenissen, aantoont hoe ernstig
het racisme is dat in Vlaanderen voorkomt en hoe beschadigend dat is
voor de betrokkenen.

Initiatiefnemer van de sociale
mediacampagne #dailyracism is filosoof en activist Bleri Lleshi. Volgens hem komt de
campagne niets te laat. “Uit een onderzoek van het European Agency
for Fundamental Rights blijkt dat zevenendertig procent van de
bevolking in de Europese Unie geconfronteerd wordt met racisme of
discriminatie. Van die zevendertig procent is er tweeëntachtig
procent die nergens melding maakt van het feit dat ze slachtoffer
werden van racisme of discriminatie. Het betekent dat er heel veel
verhalen onverteld blijven. Het zijn die verhalen die ik naar boven
wil brengen.”

Trending

Dat er nog heel
wat onvertelde verhalen zijn omtrent racisme en discriminatie, mocht
Lleshi zelf ondervinden. De hashtag #dailyracism werd meteen trending
op Twitter. Op enkele dagen tijd werden honderden verhalen en
getuigenissen gedeeld. Zoveel dat Lleshi zelf het niet helemaal kan
overzien:

“Ik heb zoveel mogelijk reacties proberen te delen
via mijn Facebook, maar het was echt niet te doen om ze allemaal te
posten. Het waren er gewoon te veel. Daarom heb ik ook een aparte Facebookpagina opgericht onder de naam Daily Racism. Samen met enkele
vrijwilligers probeer ik nu zoveel mogelijk getuigenissen ook via die
pagina te verspreiden.”

“Ik ben natuurlijk erg blij dat de
campagne zo’n weerklank krijgt. Maar ik ben vooral trots dat mensen
durven naar buiten komen met hun ervaringen en verhalen. Dat is erg
belangrijk. De slachtoffers van racisme en discriminatie krijgen op
die manier een zekere erkenning. Ze beseffen dat ze niet alleen staan
met hun ervaringen.”

Positieve campagne

“Ook voor wie
nooit rechtstreeks te maken krijgen met racisme zijn de getuigenissen
waardevol. Ze dragen bij tot een groeiend bewustzijn omtrent racisme,
doet mensen beseffen hoe racisme voelt als je er slachtoffer van
wordt. Last but not least, voor
organisaties zoals het Minderhedenforum of Centrum voor Gelijkheid
van Kansen en Racismebestrijding is dit een opsteker, omdat het
aantoont dat hun werk nodig is, maar ook beter kan.”

“Ik wil vooral dat
dit een positieve campagne is. De les die we moeten trekken uit de
vele getuigenissen, is dat racisme een zaak is die ons allen
aanbelangt. De strijd tegen racisme is niet enkel een zaak van zij
die het slachtoffer worden van racisme. De hele samenleving moet zich
verzetten tegen racisme.”

Slechte
leerling

“Uiteraard kan ik enkel hopen dat deze campagne ook
een politiek staartje krijgt. Er moet dringend iets veranderen op het
beleidsniveau. De antidiscriminatiewetgeving in België wordt hallucinant slecht toegepast. We hebben een
antidiscriminatiewetgeving sinds 2007. We zijn ondertussen acht jaar
en verder en slechts één iemand is veroordeeld geweest voor
discriminatie tot nu toe. En dat terwijl onderzoek na onderzoek
aantoont, dat discriminatie op de arbeidsmarkt een erg groot probleem
is ons land. De bestaande wetgeving moet dus veel consequenter
toegepast worden.”

“Maar we mogen ons niet enkel
blindstaren op wetgeving. Er is ook een mentaliteitsverandering nodig
en daarin moet het onderwijs een beslissende rol spelen. Het
onderwijs kan bestaande vooroordelen wegwerken, kan meer aandacht
besteden aan de geschiedenis van het kolonialisme en het racisme. Zo
kan er een sterker en kritischer bewustzijn ontstaan. Mensen moeten
echt leren beseffen dat het courant gebruik van woorden als ‘neger’
of ‘makak’ bijvoorbeeld bijzonder problematisch is. Op dat vlak is er nog een
lange weg te gaan.”