ex- jeugdwerker Zelzate

Het verhaaltje van Jambon is klassiek. Nu gaat de besparing door en als jullie braaf zijn dan wordt er misschien minder bespaard op projectsubsidies in de toekomst.

Maar lees vooral:

Jambon: – Wees alsjeblieft toch braaf, dat past toch zo goed bij onze Vlaamse identiteit. Braaf, stil en werklustig!

Cultureel werkster: – Ah ja, en desnoods dan ook zonder loon zeker? En gewoon ter info, omdat politiekers dat niet goed kennen: we doen al vree veel zonder ervoor betaald te worden.

Uitgaan van de relatieve zwakte van je politieke tegestander is altijd een slechte zet, vooral als die tegenstander in toenemende mate proto-fascistisch wordt. De sociale en culturele sectoren moeten uitgaan van hun eigen sterkte. Zelf-emancipatie startte altijd al vanuit de eigen kracht.

Of dachten we dat afschaffing van slavernij, democratische rechten, vrouwenrechten, burgerrechten, sociale rechten, … er kwam omdat er braaf gevolgd werd wat de machthebbers vroegen? Neen, het kwam er omdat op een gegeven moment een druppel de emmer doet overlopen. Omdat het genoeg geweest is. Omdat verontwaardiging grenzen kent, die dan omgezet wordt in actie. Verregaande zelf-organisatie gepaard gaande met tactisch en strategisch denken kan leiden tot overwinningen.

Leg het land (sociaal en cultureel) plat. Verstoor televisie-uitzendingen. Blokkeer, bezet, print posters in alle kunstscholen, … De mogelijkheden zijn eindeloos voor elke creatieve geest. Creatief denken sluit historisch besef niet uit. En creatief handelen sluit algeheel protest op alle fronten evenmin uit.

Neen. Vraag hen niets. Eis. Sla met je handen op tafel. Er dient niets gevraagd te worden want ze doen alsof al ‘t geld van hen is. @N-VA: change is coming, whether you like it or not. Dat de sociaal-culturele sector zo opstaat heb ik nog nooit meegemaakt. Chapeau.

Het feit dat het regeerakkoord zelfs niet verwijst naar de klimaatcrisis zegt genoeg over de wereldvreemdheid van de machthebbers. En ook over het catastrofaal destructief karakter van deze regering.

We won the fight, but we lost our jobs

In Zelzate werd er begin 2016 een moedige strijd gevoerd door de jeugd omdat men de helft wou besparen op jeugdwerk. Elk jaar bereikte het jeugdwerk er meer, met een groeiende groep vrijwilligers, met minder middelen. Overuren, weekendwerk, eigen middelen, … In februari werd toen aangekondigd dat er de helft zou bespaard worden op het jeugdwerk, omdat er toch minder problemen waren.

Dit moment was onze spreekwoordelijke druppel. Dialoog was er nooit echt mogelijk geweest. Er was steeds een poging tot instrumentalisering. Het jeugdwerk werkte, ondanks het beleid. Elk jaar meer besparen op werkingsmiddelen, en toch meer activiteiten uitbouwen. Maar besparen op personeel als je weet dat de sociale noden er zo groot zijn. Neen, dat was een brug te ver.

Uiteindelijk beslisten we dat we, ook al zouden er dan misschien verschillende mensen hun job kwijt zijn, alles op alles zouden zetten. Dat maakte ons sterk. We waren niet meer bang om onze baan kwijt te raken. We zouden ons organiseren en ons gedacht zeggen. Tegen het racistische besparingsbeleid. Want ja, ook daar ging racisme hand in hand met besparen en monddood maken …

Na verschillende maanden actie voeren hebben we uiteindelijk onze slag binnengehaald. Ik bespaar jullie de details. Uiteindelijk werd de hele besparing teruggeschroefd. Wat ik er nog over kwijt wil, is dat diegenen die geloofden dat de besparing volledig ongedaan gemaakt kon worden, aanvankelijk op minder dan één hand te tellen waren. Nagenoeg niemand, en toch gebeurde het.

Zeker, de politieke verhoudingen in Zelzate faciliteerden dit. Maar wat was de belangrijkste les? Het verlies van angst en zelf-organisatie. Omdat er vergaderd werd, in scholen en op de gemeenteraad gesproken werd, betoogd, gerapt, sociale media er bol van stond, … ondanks de dreigementen en intimidatie van het politieke establishment. De mate waarin we via zelf-emancipatie in staat zijn om onze angst te overwinnen, is recht evenredig met de toename van angst bij de machthebbers.

Verder: besparingen en neoliberalisme gaan hand in hand. Uiteindelijk moet het hele systeem op de schop en bepaalde rechten moeten in de praktijk verwezenlijkt worden en geen dode letter blijven.

Dit gaat voor op individueel jobbehoud: structurele overwinningen. Brood én rozen.

De Vlaamse keizer draagt geen kleren

Overschat Jambon en co niet. En ook: aan wie behoort het geld toe? Het is geld van de belastingbetalers en niet van Jambon en co. Het wordt hier ingezet als zwijggeld voor een Vlaams-nationalistisch project. Zwijggeld aanvaarden? Jamais!

De vorige federale regering schafte sinds haar aantreden de sociale dialoog al af. Deze Vlaamse regering schaft de laatste illusies in de welvaartsstaat af. Als de illusies verdwijnen, kunnen mensen terug leren dromen. Laten we ons laten leiden door die dromen en niet de nachtmerries die proto-fascisten voor ons in petto hebben.

Het lijkt me dat sociale en culturele werkers nog meer dan anderen toegang hebben tot bepaalde middelen. En daarover wil N-VA maar al te graag meer controle. Er wordt dikwijls verwezen naar de opera de Stomme van Portici, waarna er anti-Hollandse rellen uitbraken, als men spreekt over de Belgische onafhankelijkheidⁱ. Gewoon om maar te zeggen wat een opera allemaal niet teweeg kan brengen.

Na de Europese besparingen die in Griekenland werden doorgevoerd en nog steeds catastrofaal zijn, ontstond er een slogan vanuit een gelijknamig toneelstuk dat vervolgens over heel Griekenland werd overgenomenⁱⁱ:

“Na min zisoumé san douli”

“Laat ons niet langer als slaven leven”

Misschien is het mogelijk om beide betekenissen in gedachte te houden in de strijd die we vandaag aan het voeren zijn:

Laten we ons niet als stomme laten opdraven,

Laten we niet langer leven als slaven!

Bronnen:

 

Bronnen:

 

De naam van de auteur is bij de redactie bekend.