In de komende dagen gaat Cuba bijna 3.000 gevangen vervroegd vrijlaten, omwille van humanitaire redenen. Dat werd vrijdag aangekondigd door president Raúl Castro. Er wordt volop gespeculeerd rond de eventuele vrijlating van de joodse Amerikaan Alan Gross.
De massale amnestiemaatregel komt er op verzoek van familieleden en diverse religieuze instanties. Het moet ook gezien worden in het licht van het komend pausbezoek aan het eiland in de lente van 2012. Bij het vorig pausbezoek in 1998 werden honderden gevangen vrijgelaten.
Het gaat om oudere personen, zieken en vrouwen, die een goed gedrag vertoond hebben of die een groot deel van hun straf al hebben uitgezeten. Ook jongeren die een eerste veroordeling opliepen, en die tijdens hun straftijd een diploma hebben behaald en een grote kans maken op re-integratie, komen vervroegd vrij.
Onder diegenen die vrijkomen zijn ook 86 buitenlanders uit 25 landen. Gevangenen die veroordeeld werden wegens spionage, terrorisme, moord, drugshandel en enkele andere zware misdaden, komen niet in aanmerking voor de amnestie. Merkwaardig ook is dat enkele gevangenen die veroordeeld waren wegens misdaden tegen de staatsveiligheid, vervroegd zullen vrij gelaten worden.
Onder de vrijgelatenen zullen geen politieke gevangen zitten omdat er ondertussen zowat geen meer overblijven. Volgens Amnesty International waren er in de zomer van 2010 nog 27 politieke gevangen in Cuba. In juni van dat jaar kwamen 26 ervan vrij.
In vergelijking met andere landen van Latijns-Amerika heeft Cuba een lage criminaliteit. Zo is het aantal moorden per inwoner vier maal lager dan het gemiddelde van het continent.
In het buitenland wordt uitgekeken naar de eventuele vrijlating van de joodse Amerikaan Alan Gross. Deze man werkte voor USAID – vaak een verlengstuk van de CIA – en werd in 2009 opgepakt voor subversieve activiteiten op het eiland. Hij zit een celstraf uit van 15 jaar.
Onlangs bezocht Rabbi David Shneyer, van de Am Kolel Jewish Renewal Community of Greater Washington, Alan Gross in de gevangenis in Cuba. Tijdens dat bezoek suggereerde Gross een ruil met de Cuban Five, naar analogie met de ruil van de meer dan 1000 Palestijnen tegen de joodse soldaat Gilad Shalit. De Cuban Five, dat zijn de vijf Cubaanse antiterroristen die reeds 13 jaar in Noord-Amerikaanse gevangenissen zitten. (Eén ervan werd recentelijk voorwaardelijk vrijgelaten, maar moet verplicht verblijven in Miami.) Voorlopig wil het Witte Huis van zo’n ruil (nog) niet weten.
