De reactie van Wilfried Martens, voorzitter van de Europese Volkspartij na de eurotop: “Het overeengekomen pakket is uitgebreid en geloofwaardig. Het laat de markten geen ruimte voor een verkeerde interpretatie”.

Ook Jorgos Papaconstantinou, voormalig Grieks minister van Financiën mijdt de grote woorden niet: “Het plan is ongezien qua durf, omvang en belang voor ons land”.

En Europees president en amateurdichter Herman Van Rompuy zoekt het in de beeldspraak: “We hebben nu een solide brandmuur gebouwd en onze brandweerbrigade uitgerust met beter materieel”.

Weinig kans dat u het gemerkt hebt, maar dit waren reacties na de vorige al even cruciale top in juli die toen ook al de euro moest redden van de ondergang. De reacties na de top van woensdag klinken gelijkaardig.

Zo gaat het al een tijdje. Er wordt gejuicht over een nieuw pakket maatregelen om de eurocrisis te bedwingen. De beurzen reageren heel even euforisch. Waarna de twijfel toeslaat en blijkt dat de maatregelen slechts pleisters op een houten been zijn. Waarna uitgekeken wordt naar een nieuwe Europese top van de laatste kans.

De ietwat cynische hoofdeconoom van de Zwitserse bank UBS voorspelde al dat we ons mogen verwachten aan een nieuwe cruciale top om de euro te redden in december. De voorbije top was trouwens al de veertiende poging van de Europese leiders in twee jaar om de crisis aan te pakken.

Cijfers om van te duizelen

Een noodfonds met 1000 miljard euro vuurkracht. De banken die op zoek moeten naar 100 miljard extra kapitaal. De banken die een verlies van 50 procent moeten slikken op hun Griekse overheidsobligaties. Op de eurotoppen wordt gegoocheld met cijfers waar je je nog nauwelijks iets kan bij voorstellen.

Wanneer je echter het slotdocument van de top bestudeert, merk je dat er geen eurocent toegevoegd wordt aan het al bestaande noodfonds. Met financiële spitstechnologie wordt het fonds van 440 miljard euro opgeblazen tot een pot met 1000 miljard euro zonder dat de staten er zelf een extra euro moeten in stoppen. Het noodfonds wordt zo een soort hedge fund.

En vraag is of die 1000 miljard euro wel genoeg is om speculanten af te schrikken. Italië alleen al heeft een uitstaande schuld van 1900 miljard euro. Speculanten die ook door dit akkoord niets in de weg wordt gelegd.

De zogenaamde haircut van 50 procent voor de banken op hun Griekse overheidsobligaties is een goede zaak. Maar ook hier zijn kanttekeningen bij te plaatsen. De haircut is vrijwillig. Elke bank apart moet daarmee instemmen.

Bovendien is het de vraag of dit de Grieken echt zal helpen. De banken hebben maar een deel van de Griekse staatsschuld. De rest zit bij de officiële schuldeisers die geen verlies willen slikken.

De regeling die woensdag werd uitgewerkt moet de Griekse overheidsschuld verminderen tot 120 procent in … 2020. Nog altijd dubbel zoveel als de zogenaamde Maastrichtnorm. De Grieken zijn dus nog jaren veroordeeld tot de bedelstaf en het land staat nog een decennium onder curatele van de Europese Unie. In de aanloop naar de top verscheen een rapport waaruit bleek dat de Griekse economie ook volgend jaar nog zwaar zal krimpen met drie procent.

De top liet ook nog eens het grote democratisch deficit zien in de Europese besluitvorming. Als er een akkoord wordt gesloten, stelt men al lang niet meer de vraag wat de kiezers daarvan zullen vinden. Wel: hoe zullen de financiële markten reageren?

Het enige parlement dat op voorhand geraadpleegd werd over het akkoord is het Duitse parlement. Merkel moet voortaan alles wat ze beslist op Europese toppen eerst voorleggen aan het Duitse parlement.

In de slottekst is te lezen dat de Europese Commissie en de eurolanden meer greep zullen krijgen op de begrotingen van individuele lidstaten. België moet voortaan bijvoorbeeld nieuwe hervormingen eerst voorleggen aan de Europese Commissie en de andere eurolanden.

De echte problemen

In het document kom je niets tegen over de echte problemen waar gezinnen in heel Europa mee kampen. Neem een land als Spanje om het eens niet over Griekenland te hebben.

4,8 miljoen Spanjaarden zijn wanhopig op zoek naar een job. Twee miljoen van hen hebben niet eens een uitkering omdat ze al langer dan zes maanden werkloos zijn. In 1,4 miljoen gezinnen zijn alle volwassenen werkloos. Meer dan 300.000 gezinnen zijn uit hun huis gezet omdat ze hun lening niet meer konden afbetalen. Het aantal mensen dat een beroep deed op de opvangdiensten van de katholieke organisatie Caritas steeg van 400.000 in 2007 tot 950.000 in 2010. Drie kwart van die vragen komt van jonge gezinnen met kinderen. Bijna 22 procent van de gezinnen leeft nu onder de armoedegrens.

Ook tijdens deze top kozen de Europese leiders voor het pad van de strenge besparingen. Op een moment dat de Europese economie opnieuw flirt met een recessie is dat een heilloos pad.

Griekenland en Spanje leren dat de besparingen de zaken alleen maar erger maken. Wanneer de economie ineenstort is het nog moeilijker om de schulden terug te betalen en zijn het vooral de gewone mensen die lijden.

In België zullen we daar binnenkort ook over kunnen meespreken. Doordat de Europese economie in een recessie terechtkomt, moeten de groeivooruitzichten voor ons land worden bijgesteld. Daardoor dreigt de toekomstige regering Di Rupo I één miljard euro extra te moeten besparen in 2012.

Tot in december?