Een soldaat van het Congolese regeringsleger FARDC op patrouille in het stadje Kibumba in Noord-Kivu op 1 september 2012 (foto: MONUSCO - Sylvain Liechti).
Opinie, Nieuws, Afrika, Politiek, Congo, Lobbywerk, Noord-Kivu, Rwanda, Oeganda, Rebellen, Le Potentiel, Joseph Kabila, Monusco, Goma, VN-Veiligheidsraad, Diplomatieke relaties, Referendum Zuid-Soedan, Legerhervorming, Soldaten, Kampala, Inlichtingendiensten, Strategische partnerschappen, Strijdkrachten, M23-rebellen, Congolese leger (FARDC), Internationale Conferentie voor de Regio van de Grote Meren (CIRGL), Agressie-oorlog, Forces armées rwandaises (FAR), Balkanisering, Algemene mobilisatie, Commandostructuur, Brassage, Integratie van ex-rebellen, Publieke opinie, Kigali -

Congolezen getraumatiseerd door val Goma (‘Le Potentiel’)

KINSHASA - De gevreesde val van Goma, de hoofdstad van Noord-Kivu, op dinsdag 20 november vormt een cruciaal keerpunt in de oorlogssituatie in het oosten van Congo. Het spook van een balkanisering van het grote land herleeft. Congolezen blijven getraumatiseerd achter. Het redactioneel van de Congolese krant 'Le Potentiel' geeft een visie vanuit Kinshasa op de recente gebeurtenissen en hoe erop te reageren.

woensdag 21 november 2012 17:55
Spread the love

De overname van Goma op dinsdag 20 november door elementen van de rebellengroep M23 / Forces armées rwandaises (FAR) is een cruciale stap in de escalatie van de oorlog in het oosten van ons land.

Aangemoedigd door de val van deze strategische stad, heeft de rebellenbeweging die is opgericht en wordt onderhouden en ondersteund door Kigali en Kampala, de wind in de zeilen om door te gaan op deze logica. Zij zullen hun agressie nu proberen uit te breiden naar andere delen van het grondgebied.

De Democratische Republiek Congo staat de facto onder een wapenembargo. Het land kan in deze omstandigheden geen afdoende antwoord bieden op de vuurkracht van de vijanden uit het oosten. Het staatshoofd heeft onlangs nog bevestigd dat de M23 over superieur wapentuig beschikt dat niet voorkomt in het wapenarsenaal van het reguliere Congolese leger (FARDC).

Deze ongemakkelijke uitgangspositie laat alleen de mogelijkheid open om de eigen posities min of meer te verdedigen zonder de aanvallers te kunnen verdrijven van de veroverde gebieden. Ondertussen wordt de burgerbevolking aan haar droevig lot overgelaten. De oorlogsverschrikkingen waaraan de bevolking is overgeleverd (tienduizenden ontheemden blijven met honger achter in guur weer), kan makkelijk leiden tot een gevoel van afwijzing.

De ontgoocheling als gevolg van het gevoel in de steek te worden gelaten door de politici in Kinshasa is als een rode loper die wordt uitgerold voor ideeën over annexatie van dit deel van het land. Maar het avontuur dreigt nog veel verder te gaan.

Inspiratie door Zuid-Soedan

Ondertussen, zo bevestigen diverse bronnen, speelt Kigali een spelletje om de aandacht van de eigen verantwoordelijkheid af te leiden, zoals we dat al jaren gewoon zijn. Kigali zal weer klaar staan met de thesis dat wat in het oosten van Congo gebeurt een bewijs is van de zware ‘interne’ Congolese crisis, verdeeldheid en zwakte.

Het zal zijn marionet naar voren schuiven om onderhandelingen met Kinshasa te eisen. In geval van weigering zal Kigali er niet voor terugdeinzen om alvast als eerste stap een dwergstaat op Congolees grondgebied op te richten die het volledig zal controleren.

De ervaring vorig jaar met de afscheiding van Zuid-Soedan via een referendum zou Kigali hebben geïnspireerd. Rwanda is momenteel zelfs niet-permanent lid van de VN-Veiligheidsraad. In die positie kan Rwanda beginnen de collega’s in de VN-organisatie ervan te overtuigen dat een referendum naar Soedanees voorbeeld misschien wel een goede oplossing zou kunnen zijn voor het ‘Congolese probleem’.

Een droom die Kigali al lang najaagt. En sommige westerse mogendheden zullen beslist discreet instemmen met dit voorstel.
Een spook doemt op aan de horizon. Het is voor alle Congolezen nu van levensbelang om voldoende waakzaam te blijven.

De roep om een ??algemene mobilisatie klinkt steeds luider. De formulering van strategieën voor de concrete realisatie ervan ligt op tafel. Analisten identificeren vijf ernstige strategieën die in staat zouden moeten zijn om er een ??minimale consensus over te bereiken tegen het oprukken van de tandem M23/FAR. Een gemobiliseerd volk is gevaarlijker dan een atoombom. Dat moeten we goed onthouden.

Appel voor een algemene mobilisatie

In een eerste stap moeten we beginnen met een grote opruiming te houden in het nationale leger. Dit is de absolute militaire prioriteit. Deze grondige snoei-operatie moet leiden tot de verwijdering van allerlei infiltranten die door totaal mislukte operaties van ‘brassage’, vermenging en andere vormen van ‘integratie’ in het leger zijn terechtgekomen.

Slecht uitgevoerd en omkaderd, hebben deze operaties de strijdkrachten van de Democratische Republiek Congo (FARDC) alleen nog maar meer verzwakt en ondermijnd. De bedoeling was toch om het leger te consolideren. Het lijkt wel of er plan bestond om Congo te destabiliseren door middel van de vernietiging van het instrument bij uitstek om het bestaan ??van een staat te garanderen: zijn leger.

De uitmesting van de augiasstal van het leger, inclusief al zijn commandostructuren, is een wens die door steeds meer leden van een waakzame publieke opinie wordt gedeeld. We mogen echt niet langer aarzelen om met die grondige uitmesting te beginnen. De overheid heeft de plicht om de logistieke voorzieningen te verzekeren en om te voorkomen dat de natie ten onder zal gaan.

In een tweede fase is het dringend nodig om de verdienstelijke officieren van de vroegere Zaïrese Strijdkrachten (FAZ) en de vroegere Congolese Strijdkrachten (FAC) opnieuw onder de wapens te roepen, aangevuld met andere waardige zonen van dit land die het beroep van soldaat grondig leerden kennen of die blijk hebben gegeven van moed en militaire expertise. Hoe dit precies in zijn werk moet gaan, moet nog worden uitgeklaard.

Van het succes van deze recuperatie-operatie, daar zijn alle analisten van overtuigd, zal het afhangen of de commandostructuur van de FARDC kan worden verlost van zijn huidige eclectische en exotische vormen die de strijdkrachten alleen maar meer verzwakken. Uit de laatste gevechten in Noord-Kivu bleek overduidelijk dat het leger kampt met een totaal gebrek aan moderne, aangepaste uitrusting en een eenvormige commandovoering.

Diplomatie in tijden van oorlog

Ten derde moet de Congolese diplomatie zich dringend aanpassen aan de context van een oorlogssituatie. Zij dient een verlengstuk te worden van de militaire inspanningen op het terrein.

De opeenvolgende topconferenties in Kampala onder leiding van de CIRGL (nvdr: de Internationale Conferentie van de Regio van de Grote Meren, waarvan onder meer Congo, Rwanda, Burundi en Oeganda lid zijn, en waaraan president Joseph Kabila dinsdagmorgen in Kampala nog deelnam op het moment dat Goma in handen viel van de rebellen) hebben hun beperkingen – om voor de hand liggende redenen – voldoende aangetoond.

Onze diplomatie moet nu blijk geven van fantasierijk en creatief denken om de blokkades van de vijand te kunnen omzeilen en de Congolese agenda overal door te drukken.

Tot slot, alle bovenstaande stappen hebben maar zin als we oordeelkundige keuzes maken bij het aangaan van partnerschappen op het internationale toneel. De overheden van de Angelsaksische landen hebben ten overvloede aangetoond dat ze de wreedheden en de miljoenen doden aan Congolese kant geen moer kunnen schelen. Om hen te overtuigen, moet onze diplomatie de ware toedracht proberen uit te leggen aan de publieke opinie van die landen.

Functionarissen hebben hun keuze al gemaakt. Dit moeizame lobbywerk kan niet worden uitgevoerd voor de camera’s. Maar als we erin slagen maatschappelijke organisaties te overtuigen, kunnen die de druk op hun overheden opvoeren. Inlichtingendiensten moeten in beweging komen.

Internationale betrekkingen zijn dynamisch en veranderen vaak erg snel naargelang de belangen die ze willen verdedigen. De passende sleutel vinden om de huidige negatieve trend om te buigen, is zonder enige twijfel een moeilijke, maar noodzakelijke zoektocht.

Aangezien de uiteenlopende visies in de nationale politiek het debat vaak verlammen, zullen we onze verdeeldheid moeten overstijgen en bewijzen dat we in staat zijn om de vitale belangen van de Congolese natie te beschermen.

Deze vijf denksporen kunnen worden aangevuld met andere heldere en briljante ideeën op voorwaarde dat ze een einde kunnen maken aan het Rwandees-Oegandese avontuur in ons land en de territoriale integriteit van ons grondgebied duurzaam kunnen verzekeren.

Redactioneel van de Congolese krant ‘Le Potentiel’, Kinshasa, 21 november 2012

(vertaald uit het Frans door Jan Van Criekinge)

Het originele stuk RDC: les Congolais traumatisés par la prise de Goma verscheen op 21 november op de Franse website Slate Afrique.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!