Aan het Congolese ministerie van Volksgezondheid zijn al meer dan 4800 recente gevallen van cholera gemeld. De provincies Orientale, Equateur en Bandundu zijn met respectievelijk 105, 87 en 78 sterfgevallen het zwaarst getroffen. In de hoofdstad Kinshasa waren op 3 augustus ook al 14 mensen bezweken aan de ziekte; ook in Zuid- en Noord-Kivu en in Katanga zijn er sterfgevallen.

Verrast

Volgens een adviseur van het kabinet van de Congolese minister van Volksgezondheid die niet wil worden genoemd, werd de regering “min of meer verrast door de opflakkering van cholera”. De beleidsmakers in Kinshasa zouden vooral oog gehad hebben voor andere ziekten die aan een comeback bezig zijn, zoals polio.
Congolese artsen schrijven de epidemie onder meer toe aan het gebrek aan zuiver drinkwater dat op veel plaatsen in Congo heerst. Cholera is een darmontsteking die wordt veroorzaakt door bacteriën. Cholera wordt overgebracht door slechte hygiëne: iemand die besmet is scheidt de bacteriën via de ontlasting uit en die komen via voedsel of water in de maag van anderen terecht.

Geen geld voor vaccins

Gezondheidsminister Victor Makweng Kaput zegt dat Congo niet genoeg geld heeft om de nodige vaccins tegen cholera aan te kopen. Het vaccin werkt maar zes maanden, en heel veel Congolezen zouden ermee behandeld moeten worden.
Volgens Dieudonné Mwamba, een lid van het crisiscomité dat de aanpak van de epidemie moet coördineren, heeft de Congolese staat ruim 2 miljoen euro uitgetrokken om besmette burgers te verzorgen. Partners als UNICEF, Artsen zonder Grenzen en de Wereldgezondheidsorganisatie dragen ook een deel van de medische kosten en investeren ook in de drinkwaterdistributie in risicogebieden. Ze financieren ook bewustmakingscampagnes die de bevolking het belang van een goede hygiëne moet inprenten.
Maar de inspanningen zijn onvoldoende. Eind juli schatten de VN dat Congo zeker 5,6 miljoen euro nodig heeft om de epidemie in te dammen en alle besmette burgers te behandelen. Dat bedrag is nog lang niet bijeengebracht.

Hygiëne

Onder de Congolezen klinkt er gemor. “Dat deze ziekte opnieuw kan opduiken, maakt duidelijk dat de regering haar werk niet doet”, zegt Jean Bahati Kasele, een student geneeskunde uit Maluku, een van de gemeenten van Kinshasa waar choleragevallen gemeld worden. “Ze heeft geen serieuze maatregelen getroffen om de epidemie te voorkomen of het hoofd te bieden.”
“De gezondheidsdiensten zijn de eerste verantwoordelijken”, vindt Guy Mulalu, een andere inwoner van Kingasani. “De toestand van de latrines, de vuilnisbelten en riolen en kanalen wordt helemaal niet gecontroleerd. “Wij wonen dicht bij een grote stortplaats waar alle verkoopsters van de markt hun afval dumpen. En de verkoopsters doen hun behoefte in de omliggende straten omdat er geen openbare toiletten zijn. De straten liggen vol vuilnis en stinken naar urine.”
Artsen vrezen dat de cholera zich verder kan uitbreiden als een grootschalige vaccinatie uitblijft. Marktkramers en handelaars die veel reizen kunnen de ziekte overbrengen naar gebieden die nog niet getroffen zijn. “We moeten in heel het land preventieve maatregelen nemen,” zegt Bolamba Ghelogo, directeur van het medisch centrum van Maluku in Kinshasa. “Geen enkele provincie mag overgeslagen worden.”