Beste Kris,

Ik weet het, ik ben de zoveelste in de rij, maar aan de Premier
schrijft men brieven. Je kan er maar beter aan wennen, want binnenkort ben jij
Eerste Minister. Een echte nu, eindelijk.

Ik heb het eigenlijk altijd stiekem wel een beetje
sympathiek gevonden, die ijdelheid waarmee je je de bijnaam Clooney der Lage
Landen liet welgevallen. Het had op een manier iets komisch-klungeligs, een
soort onbeholpen charme. Je bent op een haast archetypische manier politicus en
dat spreekt me wel aan, want als je iets doet, doe het dan meteen goed. De
echte Clooney heeft zijn reclameglimlach ook tot in de puntjes
geperfectioneerd. Dat hoeft niet te beschamen.

Maar, hé, wat ik vandaag in de krant las is echt niet oké.
Jij en je nieuwe vrienden gaan de F16’s van onze luchtmacht vernieuwen, en dus
zo’n 40 nieuwe gevechtsvliegtuigen aankopen. Kostprijs: minstens 4 miljard.

Ik dacht dat we geen geld meer hadden, Kris? Ik dacht dat we
zelfs 17 miljard te kort hadden? Je liberale vrienden, die de overheid graag op
misleidende wijze vergelijken met een gezin, die zouden zeggen: “Wie
schulden heeft, die moet ze eerst aflossen voor-ie opnieuw iets op afbetaling
koopt.” En ook dingen als: “Wie een derde hypotheek neemt op zijn
huis, moet geen luxewagen kopen.”

Nu ik het bedenk: raar eigenlijk dat ze dat deze keer niet
hebben gezegd.

Ik weet wat je zal antwoorden. Eerst dat we dat bedrag niet
meteen moeten ophoesten, maar pas tegen 2023. Nog lang te gaan dus. Maar, beste
Kris, ik dacht dat jij en je coalitiepartners er net voor gingen zorgen dat
onze schulden op termijn werden afgebouwd. Was dat niet het hele verhaal? Nu
snijden, om onze kinderen met minder schuld op te zadelen, later? Waarom kopen
we dan in godsnaam die pokkedure straaljagers op afbetaling, Kris? Leg me dat
eens uit?

Je tweede argument zal zijn, zo vermoed ik, dat het nog
helemaal niet zeker is wat we nu precies gaan kopen om die F16’s te vervangen.
Dat hoeven immers niet noodzakelijk die dure straaljagers van De Crem te zijn.
We moeten nog beslissen. Misschien valt de prijs nog wel mee. Wees niet te
voorbarig. Maar, Kris, laten we elkaar geen Liesbeth noemen. Wat oorlogstuig
betreft zijn er niet veel solden te rapen, hé? Geen Airwolfs “van den Aldi” of
witte-productendrones. Die 4 miljard, dat weet jij ook, dat is een minimum.
Slechts de vertrekbasis voor schattenjagers die opereren in de jungle der
openbare aanbestedingen.

Ik vond het tijdens de verkiezingen wel sympathiek dat
jullie gingen voor een lastenverlaging voor bedrijven én voor gezinnen. Allebei
drie miljard, mooi eerlijk verdeeld leek me dat. De redelijkheid zelve. Dat er
na de verkiezingen al snel de boodschap kwam dat er “voorlopig nog geen sprake
is van een belastingverhoging”, dat deed de cynicus in me wel even glimlachen.
Ah, dus voor de verkiezingen gaan de belastingen voor gezinnen met drie miljard
omlaag, en nu is het al “we mogen blij zijn als ze niet omhoog gaan”.

Maar goed, wij cynici hebben natuurlijk makkelijk praten. Wij moeten geen 17 miljard vinden plotsklaps,
om de rekening te doen kloppen. Daarvoor moeten er keuzes gemaakt worden.
Moeilijke keuzes, zoals je al zei. Ik denk niet dat mijn keuze overeen zou
stemmen met diegene die jij zal maken, maar op zich doet dat er in dezen helemaal niet toe.

Sommige keuzes zijn gelinkt aan ideologie of toekomstvisie.
Snijden we in sociale zekerheid of belasten we grote vermogens? Herverdeling in
functie van vergrijzing of zorgfactuur omhoog? Enzovoort…

Maar sommige keuzes zijn ook helemaal niet ideologisch.
Bijvoorbeeld: betalen we 4 miljard voor oorlogstuig op het moment dat we uit
geldgebrek aan het overwegen zijn of we al dan niet snijden in pensioenen,
ziekenzorg, vervangingsinkomens enz… ? Het is een simpele vraag. Ik wil zelfs
een raspoliticus als jij die vraag wel eens op ideologische manier zien
uitleggen.

Is er een schrijnend tekort aan oorlogstuig in de wereld
misschien? Ik dacht van niet. Is er ergens een oorlog waar wij ons eens
dringend op niet humanitaire wijze mee moeten gaan moeien? Laat me niet lachen,
wij krijgen zelfs geen vrijblijvend Palestina-label op producten in de
supermarkt geregeld. Of is het dat mijnen vegen alleen te mietjesachtig staat op
internationale bijeenkomsten van Defensieministers misschien?

Nee, Kris, die 4 miljard over de balk, dat valt niet uit te
leggen. Dat is meer dan wat jij aan belastingverlaging voor de gezinnen hebt
beloofd. Zomaar weg, poef, ten behoeve van Top Gun-fans.

Doe het niet. Het is een waanzinnige beslissing. Vier
miljard. Bedenk eens hoeveel ziekenhuisbedden, hoeveel bejaardenzorgplaatsen of
kinderopvang je daarmee zou kunnen redden van de hakbijl?

En als je het wel doet, Kris, dan zullen we je vanaf nu niet
langer George Clooney noemen, maar Tom Cruise. Die is misschien even
geroemd om zijn uiterlijk, maar ook een heel pak kleiner en minder bij zijn verstand.