Degenen die de cijfers opstellen, zeggen zelf dat we voorzichtig moeten blijven met het gebruik ervan, want het cijfermateriaal blijft problematisch omdat het vaak gewoonweg onmogelijk is om aan juiste cijfers te komen. Zeker als we spreken over mensen die illegaal in ons land verblijven.
Bovendien kan men de nationale cijfers niet los zien van die op internationaal niveau. Een voorbeeld: regelmatig wordt geponeerd dat ons land ‘het OCMW van de wereld is’ (zie o.a Alexander De Croo, Patrick Loobuyck), terwijl de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen opmerkt dat ‘de gebieden waar de vluchtelingen vandaan komen, gemiddeld tussen 75 procent en 91 procent van de vluchtelingen ter plekke opvangen’ (UNHCR, 2010). In 2010 waren er 215 miljoen migranten die in een ander land wonen dan dat waarin ze geboren zijn. 8 procent daarvan zijn vluchtelingen en asielzoekers. 27.3 miljoen van die 215 miljoen migranten bevonden zich in 2010 in Europa en (niet onbelangrijk) Centraal-Azië. Slechts 0.7 procent hiervan was vluchteling (WereldBank, 2011).
Sinds de economische crisis is het aantal migranten zelfs gedaald. Ons land bevindt zich niet in de top 35 van landen die migranten ontvangen, zoals blijkt uit de rapporten van de Wereldbank, de OESO, IOM en UNHCR. Dit even ter inleiding. Laten we nu kijken naar de cijfers die de kamerleden bovenhalen in het opiniestuk in De Standaard (03/04).
Eén: ‘In 2010 had een illegale vreemdeling tien keer meer kans om geregulariseerd te worden dan om gerepatrieerd te worden’. Men zet de jaarlijkse terugkeercijfers tegenover de jaarlijkse regularisatiecijfers. Alsof er een correlatie zou bestaan tussen die twee. Bovendien was 2010 het jaar van de beslissingen in het kader van de regularisatiecampagne, dus zijn de cijfers van dat jaar hoger dan anders. De vrijwillige terugkeercijfers daarentegen zijn intussen gestegen. Tijdens de eerste twee maanden van 2012 is er bijvoorbeeld een stijging van 42 procent tegenover de eerste maanden van 2011 (Fedasil).
Twee: ‘Netto ligt migratie in België vier keer hoger dan in de rest van Europa’. De indicator van België is 8,2 en die van EU (25 landen) is 1,9. Dit is toch vier keer hoger? Ja, maar dat gemiddelde cijfer zegt weinig, als men weet dat de indicator van Luxemburg 15.1 is terwijl die van Litouwen maar liefst -23.7 bedraagt! Volgens de cijfers van Eurostat zit België in de middenmoot in vergelijking met de meeste andere EU-landen. En in die cijfers zitten dan ook nog de EU-migranten, de belangrijkste groep migranten in België met Fransen en Nederlanders als koplopers.
Drie: ‘We ontvangen vijf keer meer asielzoekers dan het EU-gemiddelde’. De vergelijking met het EU-gemiddelde is nogmaals misleidend. In 2010 kreeg België 26.130 asielaanvragen. Portugal, een land dat qua bevolkingscijfer bijna even groot is als België kreeg er slechts 160, terwijl Zweden met een kleinere bevolking er 31.785 telde. Het klopt wel dat België vierde staat in de top vijf van landen die samen meer dan 70 procent van de asielaanvragen krijgen (Eurostat). Hoeveel betekenis heeft het EU-gemiddelde?
Vier: ‘Nergens wegen de passieve migratiekanalen zoals gezinshereniging, asiel en regularisatie (80 procent) zo door’. Wat bedoelt men met passieve migratiekanalen? België kent geen actief migratiebeleid. Er is een migratiestop sinds 1974 en de enige manieren om legaal te migreren zijn gezinshereniging en asiel. Bovendien wil ik er op wijzen dat in 2010 het aantal positieve beslissingen op basis van het criterium ‘duurzame lokale verankering’ 55 procent uitmaakte van het totale aantal humanitaire regularisaties. (Jaarverslag 2010, CGKR) Het gaat hier om mensen die in België hun affectieve, sociale en economische belangen gevestigd hebben. Deze mensen passief noemen lijkt me wel erg kort door de bocht.
Vijf: ‘Slechts één op de vier van de niet-EU-vreemdelingen heeft een job’. Dat zegt weinig of niks over de onwil van die mensen om te werken, maar wel over de manier waarop wij migranten op de arbeidsmarkt behandelen. Zie het voorbeeld van de hongerstakers aan de VUB die al 85 dagen in hongerstaking zijn met als enige eis om hier legaal te kunnen werken. Die kans krijgen ze niet.
Zes: ‘De laatste zes jaar werden papieren uitgereikt aan 90.000 illegale vreemdelingen wat België tot koploper maakt in Europa’. Dat klopt niet: Italië, Spanje, Griekenland en Portugal zijn de koplopers met samen meer dan 70 procent van de regularisaties binnen de EU tussen 1996 en 2008 (ICMPD, 2009).
Om af te sluiten ‘de mislukking van integratie’. Ongetwijfeld doelen de kamerleden, in navolging van andere rechtse politici zoals Merkel en Cameron, op het falen van de migranten. Als de integratie mislukt, dan is het de samenleving die mislukt is in haar geheel. Met op de kop de beleidmakers en de bevoegde instanties.
Bleri Lleshi is politiek filosoof
