Beijing laat zich nauwelijks publiekelijk uit over de opvolging van de topman van het Internationaal Monetair Fonds en lijkt nog lang niet klaar te zijn om zelf de strijd aan te gaan voor een rol in de hoogste echelons van het IMF.

China steunde deze week wel een verklaring van opkomende landen (Brazilië, India, Zuid-Afrika en Rusland) die willen breken met de traditie dat het hoofd van het IMF altijd een Europeaan moet zijn. 

“Kandidaten uit ontwikkelingslanden moeten een gelijke kans krijgen, vooral omdat het bruto binnenlands product van deze landen een steeds groter aandeel vormt in de wereldwijde economie”, schreef de prominente wetenschapper Xu Guoping, hoofd van een denktank in Genève, in een commentaar in de Economic Observer. Ook moet niet vergeten worden, zegt hij, dat veel van deze landen – en China in het bijzonder – grote deviezenreserves hebben.

Onvolwassen

De consensus in China lijkt te zijn dat het huidige IMF niet het IMF is dat een Chinees wil leiden. Bovendien, zeggen experts, is Beijing nog niet klaar om mee te dingen naar de topbaan, niet in de laatste plaats omdat het Chinese financiële systeem nog onvolwassen is.

China is nog niet vergeten hoe het IMF tijdens de financiële crisis westerse critici steunde die Beijing beschuldigden van financieel mismanagement, het manipuleren van de wisselkoers en het veroorzaken van “wereldwijde economische onbalans.”

“Het IMF kneep een oogje dicht als het ging om de bestaande onbalans in de Amerikaanse economie en de scheve verhoudingen in de financiële sectoren in de rijke landen”, staat in een opiniestuk dat is gepubliceerd op de website van het staatspersbureau Xinhua. “Zelfs nu worden ernstige zorgen over de financiële koers van de VS en Europa en de losgeslagen multinationale kapitaalstroom over de grenzen schaamteloos genegeerd door het monetaire orgaan.”

Amerikaanse dominantie

Hoewel China graag veranderingen ziet in het IMF-bestuur en beleid, zal het zich waarschijnlijk op de achtergrond houden als het gaat om de opvolging van Strauss-Kahn.

Deze voorzichtige houding heeft te maken met Beijings trouw aan de ideeën van de overleden economische hervormer Deng Xiaoping, die adviseerde terughoudend te zijn op het internationale toneel en het juiste moment af te wachten. Maar er is ook het besef dat China met een nog niet volledig convertibele munt en een financiële industrie die nog niet geliberaliseerd is, weinig kans maakt om het IMF te leiden.

“Hoe groot onze banken ook zijn en hoeveel reserves we ook hebben, de waarheid is dat de Chinese financiële sector nog niet volledig open is en zich niet alleen gedraagt volgens de regels van de markt”, zegt Wu Xiaoqui, financieel onderzoeker aan de Volksuniversiteit van China.

Wu voorspelt dat China in 2020 klaar is om een aanval te doen op de Amerikaanse dominantie in de financiële wereld – eerder dan in het vaker genoemde jaar 2025, waarin de Chinese economie naar verwachting qua omvang op gelijke voet met de Amerikaanse komt te staan.

Christine Lagarde

Volgens Frankrijk steunt China de kandidatuur van de Franse minister van Financiën, Christine Lagarde, maar China heeft daar zelf geen officiële uitspraken over gedaan. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken stelde deze week in een verklaring dat de nieuwe IMF-baas “opkomende markten en veranderingen in de wereldwijde economische structuur beter moet representeren.”

China zal naar verwachting een van de eerste landen zijn die Lagarde aandoet op haar tour om steun te verzamelen voor haar kandidatuur buiten Europa. De landen van de Europese Unie zijn samen goed voor 31 procent van de stemmen bij het IMF, Amerika is goed voor bijna 17 procent. In 2012 zal het Chinese aandeel in de stemmen stijgen naar meer dan 6 procent, waardoor het land meer slagkracht krijgt dan voorheen.

– – – – – – – –
Auteur: Antoaneta Becker