Het verschil in loon tussen mannen en vrouwen loopt in Chili op tot 37 percent voor wie gestudeerd heeft. Pamela bijvoorbeeld: ze is 39 jaar en heeft hetzelfde diploma economie als haar mannelijke collega’s: “Ik weet dat mijn collega’s meer verdienen dan ik, ook al doen ze hetzelfde werk. En ja, mijn werkgever geeft me geen managersfunctie, ook al doe ik wel dat werk.” Pamela is bang haar baan te verliezen als ze hier iets over zegt. Dus zwijgt ze. 

Maar het zit haar wel hoog: “Het meest onwaarschijnlijke nog is de redenering van mijn chef dat ik, in tegenstelling tot mijn mannelijke collega’s, niet moet instaan voor het levensonderhoud van mijn gezin. Omdat ik een man heb die werkt.”

Gelijk loon is armoedebestrijding

In tijden van crisis zijn het vooral de vrouwen die de huishoudens overeind houden, zo blijkt uit diverse Latijns-Amerikaanse studies. Uit een recent onderzoek van het Chileense ministerie voor Sociale Ontwikkeling blijkt dat één derde van alle Chileense huishoudens een vrouw als kostwinner heeft. Dat cijfer loopt op tot 43,2 percent in arme gezinnen en tot 47,9 percent bij de inheemse bevolkingsgroep.

Een studie van het ministerie van Arbeid concludeert “als we de inkomenskloof tussen man en vrouw uit de wereld helpen, dan dringen we de extreme armoede terug met acht percent en verhogen we het gemiddelde inkomen van elke Chileen met twee percent.”

“De discriminatie van vrouwen heeft gevolgen voor de ontwikkeling van ons land,” waarschuwt Laura Albornoz, oud-minister van Vrouwenzaken. Omdat vrouwen multitasken  – ze hebben kinderen, staan in voor het huishouden – blijft de man voor de werkgever diegene die verantwoordelijk is voor het inkomen en worden vrouwen minder aangeworven en minder betaald. Albornoz ziet nog niet echt een mentaliteitsverandering ontstaan bij de werkgevers.

Een wet op papier

Onder de vorige, socialistische presidente Michelle Bachelet is in 2009 een wet goedgekeurd die bedrijven verplicht om gelijk loon voor gelijk werk te betalen. Maar alleen voor bedrijven van meer dan tweehonderd werknemers zijn functiebeschrijvingen verplicht. Bovendien wordt het niet als discriminerend beschouwd dat een man meer betaald wordt omdat hij beter geschikt is en meer verantwoordelijkheid draagt dan een vrouw die dezelfde functie bekleedt.

“Het was een eerste stap, maar volstaat niet,” zo evalueert Albornoz de wet. Het bestaan ervan is weinig bekend. Bovendien blijkt uit een onderzoek van het onafhankelijke vrouwenstudiecentrum ComunidadMujer dat één op de twee vrouwen niet eens weet hoeveel haar mannelijke collega verdient voor hetzelfde werk. Weinig vrouwen trekken dus naar de rechter om hun gelijke loon op te eisen. En de angst voor baanverlies vergroot de stilte.