De Keystone XL-pijpleiding moet ruwe olie en gas uit de erg vervuilende teerzanden in Canada dwars door de VS naar raffinaderijen aan de Golf van Mexico in het zuiden transporteren. Vanaf het begin riep dat project veel weerstand op bij inheemse bevolkingsgroepen, milieuorganisaties, boeren en omwonenden van de route waar de pijplijn zal passeren. In de voorbije jaren groeide de pijpleiding bovendien uit tot een symbooldossier in de strijd tegen de klimaatverandering.

Transcanada, het bedrijf dat de pijplijn wil bouwen, hamerde zeven jaar lang op een snelle goedkeuring van de vergunning, maar nu wisselt het bedrijf plots van schouder. In een brief aan minister van Buitenlandse Zaken John Kerry vraagt het om de vergunningsprocedure ‘on hold’ te zetten.

Het bedrijf wil naar eigen zeggen eerst wachten op een uitspraak van de overheidsdienst Public Service Commission van de deelstaat Nebraska omtrent het racé van de route. Die uitspraak zal naar verwachting nog zeven tot twaalf maanden op zich laten wachten. Als het ministerie van Buitenlandse Zaken akkoord gaat met het uitstel, wordt de hele kwestie dus uitgesteld tot na de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november 2016.

Tegenwind

Naast de harde tegenwind van milieuorganisaties, boeren en inheemse bevolkingsgroepen, krijgt het bedrijf sinds kort immers ook te kampen met de historisch lage olieprijs. Een aantal teerzandprojecten in Canada werd daardoor afgeblazen, waardoor de pijpleiding niet langer rendabel dreigt te worden.

Bovendien kalft de politieke steun steeds verder af. De Amerikaanse president Barack Obama sprak eerder dit jaar al een veto uit tegen een wet die Keystone XL erdoor wilde drukken. In de Canadese provincie Alberta, de thuishaven van de teerzandexploitaties, is een progressieve provinciale regering verkozen. De kersverse Canadese premier Justin Trudeau zegt het project wel te steunen maar voorrang te geven aan goede relaties met de VS.

Mogelijk hoopt het bedrijf dat de verkiezingen eind 2016 een president aan de macht brengen die het project een warmer hart toedraagt dan de huidige regering-Obama. Het is nog maar de vraag of dat zo zal zijn. Republikeinse presidentskandidaten steunen het project wel, maar Democratische kandidaten als Bernie Sanders en Hillary Clinton hebben zich al publiek tegen de pijpleiding uitgesproken.

Overwinning voor de bevolking

Milieuorganisaties zien het uitstel alvast als een overwinning. “Met deze vraag heeft TransCanada toegegeven dat de Keystone XL-pijpleiding niet kan slagen in de klimaattest van president Obama”, zegt Erich Pica, voorzitter van Friends of the Earth. “Dit is een overwinning voor de boeren, inheemse volken en milieuverenigingen die zich samen verzetten tegen de grote oliebedrijven.

Volgens Pica moet de president nu twee keer nee zeggen. “Eerst zou hij de aanvraag om uitstel moeten weigeren, en vervolgens ook de vergunning zelf. Het project voor eens en altijd opdoeken is de enige rechtvaardige keuze die Obama kan maken voor het klimaat en de bevolking langs de route.”