Deze week kwamen drie berichten bij elkaar: het zogenaamde recht tot belediging, Burgerschap lessen en de uitspraak van minister Slob over homo’s in Nederland. Minister Slob is waarschijnlijk er ook achter gekomen dat de Vrijheid van Mening een vervaldatum heeft of op zijn minst een beperkte reikwijdte. 

Op de site burgerschapindeklas.nl staat te lezen wat er bedoeld wordt met burgerschap. In mijn schooltijd bestond er geen vak Burgerschap. Wat wij hadden op de middelbare school (!) was het vak Godsdienst. Bij dit vak werden het Oude en het Nieuwe Testament getracht door te spitten; het vak werd gegeven door een een pastor die als man alleen woonde in een huis vol nonnen. Nooit hebben we daar enige opmerkingen over gemaakt; overigens wel op- en aanmerkingen over het Oude of het Nieuwe Testament. In eerste instantie werd er dan het een en het ander uitgelegd, maar als je aan de gang bleef, kon je tijdelijk wat anders gaan doen, op de gang. Maar dat hoorde er bij, dachten we in die tijd. 

Maar heden ten dage is er dus het vak Burgerschap. Volgens de eerder genoemde site is “ … burgerschap een begrip waar verschillende betekenissen aan worden gegeven … “ Men gaat verder met dat Burgerschap in de klas uitgaat “ … van een onderscheid tussen individueel, participerend en kritisch-democratisch burgerschap … “ Dit doel van het vak wordt uitgelegd met het volgende voorbeeld: “ … Een voorbeeld: een goed individueel burger geeft een dakloze wat geld, een participerend burger doet vrijwilligerswerk in een daklozencentrum en een kritisch-democratische burger vraagt zich af waarom er in Nederland überhaupt daklozen zijn … “  

Tot zover niets te vinden over de Vrijheid van Belediging op de site. Elke scholen zijn verplicht om sinds 2006 burgerschapsonderwijs op te nemen in het systeem van de school, met daarin lessen over mediawijsheid, filosoferen, debatteren en wereldburgerschap.
In de lessen mediawijsheid wordt gesproken hoe jongeren om moeten gaan met zaken online, beslissingen nemen over iets online te zetten en de reactie als men gaat reageren.
In de lessen over filosoferen wordt o.a. het boek ‘Aan de kant, ik ben je oma niet’ voorgesteld, waarmee men moet nadenken over wat er allemaal bij de identiteit hoort.
Om de democratie te ervaren wordt er geoefend in het debatteren, “ …  waarbij de grondbeginselen van een democratie niet alleen worden uitgelegd, maar waarbij kinderen ervaren hoe het is om je te verdiepen in argumenten die recht tegenover je eigen mening staan … “
Tenslotte zijn er dan nog de lessen wereldburgerschap, waarin gesproken over identiteit – waaruit bestaat deze, hoort deze altijd bij je, kan je die veranderen -, mensenrechten – nadenken en praten over de (internationale) verschillen in de rechten van de mens – en nog wat andere zaken. 

Als men al deze informatie over Burgerschap tot zich heeft genomen, kan men nergens vinden dat men de ander moet beledigen, niets over het homo-zijn, maar zeker niet om de ander te beledigen omdat hij of zij een andere religie heeft. Neen, sterker nog, de lessen Burgerschap spreken over de identiteit en over verschillen in de rechten van de mens. Dit zal moet gebeuren om respect voor de ander te krijgen en niet om de ander weg te zetten als minder of een terrorist of een idioot. Neen, Burgerschap is nodig om jongeren te begeleiden om de wereld te leren te begrijpen.
Echter begrijpen van de ander hoeft niet te gaan met cartoons die de Profeet Mohammad (saw) beledigen, te tonen. Dit soort zaken draagt niet bij het begrijpen van de wereld of respect voor de ander te kweken. 

Vrijheid van mening
Met de kreet die maar steeds in goede en in slechte tijden wordt gebruikt is ‘Vrijheid van mening’. Ook minister Slob wilde onder het mom van de Vrijheid van Mening zijn mening naar buiten brengen en gaf aan dat “… reformatorische scholen vanwege de onderwijsvrijheid vrij waren om identiteitsverklaringen op te stellen waarin homoseksualiteit werd afgekeurd …. “ Fout, die vrijheid van mening had de minister niet, juist de minister van Basis- en Voortgezet Onderwijs had niet het recht om een groep jongeren te beledigen, pijn te doen. De minister werd op het matje geroepen door het kabinet, maar ook zeker door groeperingen in de maatschappij.
Maar aan de andere kant blijft het voltallige kabinet en het overgrote deel van de Tweede Kamer staan achter het feit dat beledigende cartoons wel mogelijk moeten zijn. 

Waarom steeds dit onderscheid? In de Nederlandse Grondwet worden de grondrechten genoemd, waarbij in Artikel 1 gesproken wordt over gelijke behandeling en discriminatieverbod: “ … Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan … “
Daarnaast staat in Artikel 23 dat het openbaar onderwijs bij de wet geregeld wordt, maar wel met eerbiediging van ieders godsdienst of levensovertuiging. 

Met de Grondwet in de hand moet men toch toegeven dat het tonen van beledigende cartoons over de Profeet Mohammad (saw) niet passen binnen onze maatschappij waarin de moslims ook een plaats hebben gevonden. En voor de heer Wilders, niet sinds de jaren 60, maar al veel eerder. De eerste moslims zijn genoemd in de volkstelling van 1879, alhoewel miljoenen moslims daarvoor al in de Nederlandse koloniën woonachtig waren. 

Wanneer men vraagtekens gaat zetten bij de Holocaust, krijgt men meteen een etiket opgeplakt – en haal het maar niet in het hoofd om daar cartoons over te publiceren, want dat valt half Nederland over je heen -; als men vraagtekens gaat zetten bij 9/11, wordt men weggezet als een idioot; als men vraagtekens zet bij de Amerikaanse inval in Afghanistan – om vooral geld te verdienen aan bepaalde hallucinerende middelen – dan ben je een terrorist. Echter beledigende cartoons van de Profeet Mohammad (saw) zouden bij het vak Burgerschap horen en daar mag men niet op reageren, mag men als Islamitische groeperingen niet op reageren. Politici, kijk eens naar de Grondwet, zou ik zo zeggen. 

Tenslotte
In de tijd van de Profeet (saw) waren de beledigingen ook al dagelijkse kost; Sheikh Saalih al-Fawzaan heeft hierover gezegd: 

“ … In de tijd van de Profeet – vrede zij met hem – zeiden ze: Tovenaar! Leugenaar! Waarzegger! Dichter! En wat nog meer.. en de Profeet – vrede zij met hem – was geduldig. Hij was geduldig en overhaaste niets. Allah droeg hem op geduldig te zijn:

“ … En wees geduldig met wat zij zeggen en houd op gepaste wijze afstand van hen ... ” (Soerah al-Muzzammil, 73:10)

En verder: “ … Maar wat betreft demonstraties, vandalisme, doden van onschuldige mensen en zij die zich onder de bescherming van de moslims, en de dhimmah (een vorm van verbond met behoud van het oorspronkelijke geloof) van de moslims bevinden – dit is verraad en absoluut ongeoorloofd. Het is ongeoorloofd een onschuldige te doden, als was het een ongelovige. Dit is ongeoorloofd! … “

“ … En laat de haat van een volk dat jullie hindert (te gaan) naar de Masdjid al Harâm (de gewijde Moskee te Mekkah) jullie er niet toe brengen overtredingen te begaan, maar ondersteunt elkaar bij het goede en Taqwa. En steunt elkaar niet bij zonde en overtreding. En vreest Allah … “ (Soerah al-Ma’idah, 5:2)

We moeten van alle kanten bezig zijn met kennis opdoen, kennis opdoen van elkaar i.v.m. identiteit, kennis van de religie van de ander, maar ook van de eigen religie. Een moslim heeft de plicht om steeds bezig te zijn met het zoeken naar kennis en de goede dingen uit te voeren en uit te dragen.
Daarnaast zou het wenselijk zijn als de niet-moslim ook eens nadenkt over zaken als identiteit, respect en het begrijpen van de ander, misschien eens een discussie aan te gaan met moslim, niet om de zaken op scherp te zetten, maar gewoon om elkaar te leren en te kennen en te begrijpen. Dat zijn de uitgangspunten van de lessen van Burgerschap, maar zeker ook van de Islam.