Sinds 14 juni wordt er in Bulgarije elke dag geprotesteerd tegen de corruptie in de politiek en het gebrek aan transparantie. In hun slogans en uitroepen eisen de Bulgaren een grondige verandering in het politieke systeem, weg met de huidige regering en weg met de corruptie.

De directe aanleiding van de protesten was de door de overheid gedane benoeming van Delyan Peevski tot hoofd van het Bulgaarse orgaan voor nationale veiligheid DANS. Peevski is een mediamagnaat die eerder onder andere vice-minister van Rampen en Noodsituaties was. In 2007 werd hij uit zijn ambt ontheven en aangeklaagd voor corruptie en chantage.

De aanstelling van Peevski, gegeven wat hij al op zijn kerfstok heeft, was voor de Bulgaren een teken dat de regering haar beloftes voor een nieuw tijdperk van transparantie niet nakomt. De benoeming werd al vrij snel na het begin van de protesten ongedaan gemaakt, maar het vertrouwen in de regering is daarmee niet hersteld.

De demonstranten eisen nu dat de regering opstapt en dat het electoraal systeem hervormd wordt zodat het voor kleinere partijen en nieuwkomers makkelijker wordt om verkozen te worden in het parlement. Hiermee moet de democratische aansprakelijkheid verbeterd worden en de politieke cultuur van hoge functies toekennen aan rijke zakenmensen of oligarchen, tot een einde worden gebracht.

Energierekening

De vorige, conservatieve, regering van Bulgarije moest aftreden na hevige protesten afgelopen februari, waarin Bulgaren de straat op kwamen tegen hoge energierekeningen. Begin mei vonden er dan vervroegde verkiezingen plaats, met een zeer lage opkomst en zonder een partij die een meerderheid wist te behalen.

GERB, de voormalig regerende partij, kreeg de meeste stemmen maar slaagde er niet in een regering te vormen. Uiteindelijk werd een wankele socialistische regering gevormd met Plamen Oresharski aan het hoofd. Deze regering was slechts een paar weken aan de macht toen de recente protesten uitbraken.

De protesterende Bulgaren hebben deze keer een andere achtergrond dan de Bulgaren die in februari de straat op kwamen. Toen ging het vooral om de armere mensen, die kwaad waren omdat zij een gepeperde energiefactuur (van geprivatiseerde energiebedrijven) ontvingen die hun financiële middelen te boven ging. Enkelen waren zelfs zo wanhopig dat zij zichzelf in brand staken.

Aan de recente protesten nemen echter vooral andere mensen deel: de gezichten van populaire schrijvers, acteurs, professoren en muzikanten zijn present in de menigte van jonge, hoger opgeleide, tot de middenklasse behorende Bulgaren. Wat zij willen is niet enkel een hogere levensstandaard, maar vooral een meer democratische politieke cultuur, vrij van corruptie, chantage en omkoperij.