Dit is een politieke beslissing, niet
een beslissing van het LOP van Brussel. Maar het LOP (Lokaal
Overlegplatform) protesteert niet. Het ziet er weinig of geen graten
in. Integratiecentrum Foyer protesteert wél en ziet er wél graten
in.

Uit ervaring weet Foyer immers dat
zo’n verschuiving niet zo maar een schoonheidsoperatie is en dat op
sluipende wijze in de grond enkele neveneffecten bedoeld worden die
slechts binnen enkele jaren zichtbaar zullen worden én die nefast
zijn voor zowel kansarmen als voor mensen met migratieroots die
weliswaar inburgeringscursussen volgen waarna ze een B1 niveau maar
meestal geen B2 niveau zullen bereiken.

Zo’n politieke beslissing kan er
enkel gekomen zijn na intens lobbywerk van sommige zogenaamd elitaire
scholen. Gevolg: sommige Vlaams-Brusselse scholen maken het hun
collega-scholen uit vulgair eigenbelang gewoon maar moeilijker om
goed te functioneren in de toekomst!

Toelichting

Integratiecentrum Foyer verneemt dat
de voorwaarden om te Brussel tot de voorrangsgroep Nederlands te
behoren zijn gewijzigd. In de toekomst zal de voorwaarde niet het
behalen van een niveau B1 maar van een niveau B2 zal zijn.

Waar is de geest van het
non-discriminatiebeleid gevaren, dat aan de basis lag van de LOP
structuren? Waar gaan we naartoe als een LOP, dat in oorsprong vooral
de non-discriminatie moest behoeden, enkel nog dient om nog meer
discriminatie in te voeren?

Was er een probleem met de huidige B1
regeling? Neen. Immers, binnen de groep ‘Voorrang Nederlands’ was
de voorziene maximale capaciteit van 55% nog lang niet benut.

Volgens de laatste tellingen van VGC
zijn er in het basisonderwijs een 39 % à 40% van de kinderen
afkomstig uit homogeen Nederlandstalige en taalgemengde gezinnen. Er
was dus echt nog veel ruimte om voorrang te blijven geven aan ouders
met een B1 niveau.

En de beoordeling van de taalkennis
die momenteel tot 40% invulling leidt, gebeurt trouwens eerder op
basis van hetgeen de school weet of de ouders aangeven over het
taalgebruik thuis en is dus haast zeker een overschatting als je dit
binnen de LOP-criteria plaatst. Waarom moet het B1 niveau dan
opgetrokken worden? Wie en wat zit er achter zo’n nieuwe regeling?

Het kan niet anders of dit moet
gezocht worden bij enkele zogenaamd ‘elitaire scholen’ (wat dit
woord ook moge betekenen… heel vaak een zaak van marketing), die
met spijt zien dat iets te veel B1 ouders (zeg maar GOK ouders of
ouders met migratie-roots) hun kinderen bij hen inschrijven, wat hun
elitair karakter in hun ogen aantast.

Ze hebben dus hun lobbymachine in
gang gezet. In de ogen van integratiecentrum Foyer is dit echter een
daad van vaandelvlucht. Die scholen willen het zich op de kap van
andere scholen gemakkelijk maken en in de toekomst hun zogenaamd
kwaliteitslabel blijvend oppoetsen. Aangezien elk net zo wel enkele
scholen heeft, komt er ook zo weinig protest bij de
netvertegenwoordigers in het LOP.

Is het dit wat Bruno De Lille enkele
weken geleden heeft willen aanklagen op TV Brussel, maar het
bijzonder ongelukkig formulerend? Indien dit het geval is, dan willen
we hier de discussie eens heel duidelijk stellen.

Een woordje uitleg. De voorrang voor
Nederlandstaligen in Brussel bedraagt vandaag nu al 55%, een
percentage dat beduidend hoger ligt dan het percentage
Nederlandssprekenden van zogenaamd Vlaamse huize te Brussel dat in
aanmerking komt om zich in de Nederlandstalige scholen in te
schrijven.

Nu zou je dus normaal moeten denken
dat we er alle belang bij hebben deze groep van 55% in te vullen met
zoveel mogelijk Nederlandstaligen of mensen die duidelijk voor
Nederlandstaligheid kiezen en dat bewijzen door hun curriculum.

Zo ziet de nieuwe maatregel het
echter niet. De motivatie voor het optrekken van het niveau B1 in
Nederlandstaligheid (d.i. de bestaande maatregel) naar B2 (d.i. de
nieuwe maatregel) kan volgens ons alleen zijn ingegeven door die
enkele scholen die alle ‘echte Vlaamse ouders’ naar zich toe
willen trekken en die het met lede ogen zien gebeuren dat er wel eens
een ouder van allochtone herkomst een plek inneemt die tot deze
voorrangsgroep behoort via de taaltest en die dus B1 bereikt.

Iemand die al ernstige inspanningen
deed (minimaal 6 modules, 720 uren les) en dus geslaagd is, maar die
geen rasechte Vlaming is.

B1 betekent nochtans op het niveau
van productie en gesprekken voeren: “Ik kan de meeste situaties aan
die zich kunnen voordoen tijdens een reis in een gebied waar de
betreffende taal wordt gesproken. Ik kan onvoorbereid deelnemen aan
een gesprek over onderwerpen die vertrouwd zijn, of mijn persoonlijke
belangstelling hebben of gaan over het dagelijks leven (familie,
hobby’s, werk, reizen, actuele gebeurtenissen)en ik kan uitingen op
een simpele manier aan elkaar verbinden, zodat ik ervaringen en
gebeurtenissen, mijn dromen, verwachtingen en ambities kan
beschrijven.

Ik kan in het kort redenen en
verklaringen geven voor mijn meningen en plannen. Ik kan een verhaal
vertellen, of de plot van een boek of film weergeven en mijn reacties
beschrijven.”.

Onze ervaring met deze ‘B1 ouders’?

De ouders die wij als Foyer naar het
Huis van het Nederlands sturen en die er hun B1 attest halen zijn
ouders waarmee wij bij de aanmelding in het Nederlands kunnen praten
over hun kinderen en de schoolkeuzes die ze willen maken, over hun
achtergrond en hun wens om hun kinderen in te kunnen schrijven.

Het zijn ouders die al heel wat
inspanningen deden om via werk en/of een cursus Nederlands te leren.
Welnu, men wil een systeem invoeren waarbij deze ouders geen voorrang
meer krijgen, omdat hun Nederlands onvoldoende zou zijn.

Wat wil dit zeggen?

“Jullie, ook al behaalden jullie al
een B1, zijn geen rasechte Vlamingen, welnu… we willen eerst de
rasechte Vlamingen hun scholen laten kiezen.

Stiekem wordt gehoopt dat die B2
ouders zich in een eerste ronde allemaal zullen concentreren in
enkele zogenaamde elitaire scholen, scholen die ze als eerste op hun
verlanglijstje staan hebben omwille van hun zogenaamde kwaliteit.

Deze wijziging naar B2 heeft
duidelijk een voorspelbaar pervers effect. Ouders die reeds het hier
beschreven niveau B1 halen (maar niet het veel hogere B2) worden naar
de groep anderstaligen gekatapulteerd met een veel grotere kans om
uit de boot te vallen. Zij maken van nu af evenveel kans op
inschrijven als de ouders die geen woord Nederlands kennen. Nochtans
in heel veel scholen (we denken in de meeste) zou men met ouders met
dit niveau erg blij zijn.

En uiteraard halen GOK-ouders uit
kansarme gezinnen minder vaak het B2 niveau. De vereisten gaan hier
duidelijk verder: “Ik kan zodanig deelnemen aan een vloeiend en
spontaan gesprek, dat normale uitwisseling met moedertaalsprekers
redelijk mogelijk is.

Ik kan binnen een vertrouwde context
actief deelnemen aan een discussie en hierin mijn standpunten
uitleggen en ondersteunen. En: Ik kan duidelijke, gedetailleerde
beschrijvingen presenteren over een breed scala van onderwerpen die
betrekking hebben op mijn interessegebied. Ik kan een standpunt over
een actueel onderwerp verklaren en de voordelen en nadelen van
diverse opties uiteenzetten.”

Wat werken aan gelijke kansen
betreft, voert de nieuwe maatregel ons mijlenver terug in de tijd,
opnieuw naar grotere discriminatie en ongelijkheid. En dan klagen dat
dit aan taalachterstand en aan de thuistaal te wijten is? Neen! Dit
is een gewild structureel discriminerend beleid!

Een gelijke kansen beleid zou eerst
moeten kijken naar  het effect van maatregelen op scholen die
het moeilijker hebben (lees anderstalige en GOK leerlingen) en op de
GOK leerlingen zelf. Maar het omgekeerde is dus aan het gebeuren.

Kenmerkend is dat het LOP te Brussel
evolueert naar een louter uitvoerend orgaan dat complexe wetgeving in
de praktijk omzet en dat het beleid dient van de netten, niet een
beleid van strijd tegen de discriminatie.

Integratiecentrum Foyer vzw