Beste Yanis,

Mag ik je Yanis noemen?

Ik heb net The Psychopath Test van Jon Ronson uitgelezen.
Ja, ik had het even gehad met economie en dit leek me wel een interessant
boek. Daarin wordt onder andere onderzocht wat iemand tot een psychopaat maakt
en hoe het komt dat men ze op deze planeet nogal eens in topfuncties tegenkomt.
Het heeft met emoties te maken. Of eerder met het gebrek eraan. Hoe een
psychopaat emoties als instrument gebruikt om mensen te manipuleren en ze
uiteindelijk kapotmaakt.

De laatste dagen wordt er overal druk gediscussieerd over de
trojka, heb je dat ook al gemerkt? Wel
of niet democratisch. Wel of niet overboord gooien. Wel of niet onze redding.
Of onze ondergang. Het is maar hoe je het bekijkt natuurlijk. Volgens mij –
maar wie ben ik buiten eentje dat ook eens wil meepraten? – is het rationeel
gezien niet echt slim om een systeem dat helemaal scheef draait kost wat kost te
willen gaan redden door dat systeem gewoon helemaal opnieuw toe te passen. Wat
jij? Vraag aan eender welke huisvrouw of ze een recept waar iedereen doodziek
van werd nog eens gaat klaarmaken. Ik denk het niet. Ze zal je bekijken alsof
je gek bent, en – als je veel geluk hebt
– je net niet met de pan haar keuken
uitmeppen. En ze zal boos zijn. Met reden. Willens nillens het leven van
duizenden mensen kapot maken, terwijl er wel alternatieven bestaan, daar wordt een
mens al eens boos van. En gelukkig maar.

Griekenland. De bakermat van de democratie. Gisteren werden
er in heel Europa solidariteitsbijeenkomsten gehouden voor het Griekse volk.
Ook in Brussel aan de Beurs. Ik schat dat er zo’n 500-tal mensen samen waren
gekomen, niet echt een mensenzee, maar het was het begin van het Krokusverlof
en de meesten stonden zich in Aalst te vergapen aan de carnavalstoet. De
revolutie moet maar even wachten. Men is solidair met Griekenland, omdat
daar een regering democratisch werd verkozen door het volk en dat volk wil dat
haar regering een einde maakt aan een beleid van grabbelen en graaien en het
eindeloos blijven vullen van een artificieel bodemloos gat dat systematisch in stand wordt
gehouden om het grabbelen en graaien van een excuus te voorzien. Maak de mensen
bang, geef ze een schuldgevoel en je kan ermee doen wat je wil. Rationeel misbruik maken
van emoties. De huisvrouw in ons
begint weer vervaarlijk met haar ogen te draaien. Dat heeft het Griekse volk,
met scha en schande, begrepen en ze hebben er genoeg van. De nieuwe Griekse
regering heeft een job gekregen van
haar kiezers – omdat ze niet langer naar de pijpen van de trojka wil dansen – en probeert die job nu uit te voeren en dát is dus democratie. Je geeft beleidsmensen een job door voor hen te stemmen. De kiezer is de werkgever. De kiezer kleurt niet om de vier jaar een bolletje om voor de rest zijn bek
te moeten houden en lijdzaam allerlei rampzalige nonsens te moeten ondergaan, maatregelen die niet eens in het
verkiezingsprogramma stonden, maar worden opgelegd door banken en bedrijven. De trojka werd niet democratisch verkozen, maar
opgedrongen. De trojka heeft niks met democratie te maken.

Het veertig-puntenplan waarmee Alexis Tsipras uitpakte,
lijkt wel een droom. Het feit dat dit plan voor velen als een droom klinkt en druk op FB gedeeld werd met veel uitroeptekens en smiley’s, bewijst voor
mij hoe erg het gesteld is met deze wereld en hoe wanhopig we zijn, want eigenlijk houdt het plan vooral
hele simpele, menselijk dingen in. Het minimumloon optrekken tot er effectief van geleefd
kan worden. Eerlijke belastingen waar iedereen aan bijdraagt en niet enkelen de
kleintjes. Open cafetaria’s op scholen om de kinderen gratis ontbijt en lunch
te geven. Gratis gezondheidszorg voor werkzoekenden, minderbedeelden en
daklozen. Meer sociale bescherming voor alleenstaanden en hen die deeltijds
werken. Duurzame energie en respect voor het milieu. Minder geld dat naar Defensie gaat (van een deel van het geld dat Griekenland van Duitsland kreeg om
putten te vullen, moest Griekenland verplicht investeren in de aankoop van tanks
en onderzeeërs van Duitse makelij). Scheiding van kerk en staat. Gelijke lonen
voor mannen en vrouwen. Verbetering van de algemene gezondheidszorg voor alle
Grieken. Meer controle op het respecteren en toepassen van de Rechten van de Mens voor migranten. Enfin, ik ga
de punten hier niet allemaal opnoemen Yanis, want je kent ze wel. In ieder geval,
extreme eisen vind ik in dit plan niet terug. Radicale eisen eigenlijk ook niet
behalve dan een categoriek ‘nee’ tegen het huidige Europese besparingsbeleid. Waarom is er dan zoveel ophef en waarom lijken
de Europese leiders een collectieve hartaanval nabij? Gezondere mensen, met minder
depressies en meer levenslust, meer energie en meer zin in de toekomst. Zullen
die niet harder willen en kunnen werken, zeker als ze weten dat ze een
fatsoenlijk loon zullen krijgen, gaan ze dan niet al eens sneller terug iets
kopen, en komt dat dan de economie niet ten goede?

Toen ik vroeger in Athene woonde, was ik straatmuzikant. Ik
speelde dwarsfluit in de straatjes rond Monastiraki en in Ermou, de Atheense
variant op de Meir. Als het regende of de zon scheen te hard, zocht ik mijn
toevlucht in een van de vele winkelgalerijen richting Omonoia, waar (toen toch) geen muzak werd
gedraaid. Ik ga niet beweren dat alle winkeleigenaars me graag zagen komen,
maar de meesten wel. Je kreeg een goeiedag en als je een tijdje niet was gepasseerd
de vraag of alles oké met je was. Vaak werd je wat extra’s vanuit de winkels toegestopt
of een frappè aangereikt. Mensen gaven graag en gul en kwamen je soms zelfs
vragen om even winkel of kantoor binnen te stappen omdat er iemand jarig was en
wilde je niet even een deuntje of twee spelen? Dus
ging je meer liedjes instuderen en je best doen om echt goed te spelen. De
straatmuzikanten brachten kleur en leven in de straten en dat bevorderde de
kooplust en iedereen content. Solidariteit en menselijkheid in plaats van harde
maatregelen. Maak iemand blij en hij komt je tegemoet. Maak iemand bang en hij
klapt dicht.

Op de bijeenkomst gisteren in Brussel was ook Manolis Glezos
aanwezig. In Griekenland is hij een nationale held en dat zag je ook gisteren,
want van zodra hij in de menigte werd opgemerkt door de aanwezige Grieken, wilde
iedereen handen met hem schudden en samen op de foto. Hij is nu een krasse
91-jarige die als Europees parlementslid zetelt voor Syriza. Hij kreeg daarvoor
een nooit geziene hoeveelheid voorkeurstemmen. Hij heeft het tot het Griekse heldendom
geschopt, omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog de Akropolis beklom om er de
swastikavlag die daar wapperde naar beneden te halen, wat hem nog gelukt is ook.
Hij werd er voor gearresteerd en gemarteld. En nu stond hij daar, met spierwit
haar en nog even strijdlustig. De Akropolis beklimmen was een daad van kwaad
verzet tegen een onmenselijk regime. Een daad van emotie. Laat ons vooral ook emotioneel blijven. Rationeel
denken is goed, maar zonder af en toe de emoties te laten spreken, verzanden we
in cijfers en statistieken. Mensen zijn geen statistieken. Wij zijn geen
cijfers. Wij zijn wezens van vlees en bloed, wij brengen kinderen ter wereld,
wij hebben lief, wij verliezen dierbaren en wij moeten samen dit leven door.
Wij worden ziek, oud en we sterven. De economie moet ten dienste staan van de
mensen. En niet andersom.

Weet je Yanis, ik was echt blij om gisteren al wat Grieks om
me heen te horen praten. Ik heb het gemist, je mooie taal. Het woord ‘ironie’
is ook uit jouw taal ontstaan. “Ironie (uit het Grieks: ???????? (eirooneia) =
geveinsde onwetendheid) is een stijlfiguur waarbij dat wat klaarblijkelijk
gezegd wordt, afwijkt van dat wat bedoeld wordt. Zodoende is ironie veelal
alleen herkenbaar voor de geoefende of ingewijde verstaander. Met
gezichtsuitdrukkingen en intonatie kan de gebruiker van ironie aan de
verstaander extra hints geven dat zijn uitspraak niet letterlijk bedoeld is.” (bron:
Wikipedia) Ik zal vanaf nu wat meer winkies gebruiken 😉  😉  😉  😉  😉

Nog een weekje slapen, Yanis, en dan kan ik mee komen
betogen op het Syntagmaplein. “Psomi, souvlaki kai Varoufaki (Brood, brochette
en Varoufakis)” stond er op het bordje van een manifestant afgelopen week. Ik
zou niet graag in je schoenen staan, er rust een onmetelijke
verantwoordelijkheid op je schouders. Ik hoop dat je die kan en wil blijven
dragen de komende weken en maanden. En dat jullie veel steun krijgen.

Tot binnenkort.

Groet

Sarah