Afghaanse hongerstakers in Elsene al aan hun 31 ste dag.

Dat er op dit ogenblik een oorlog is in Afghanistan en het daar zeer onveilig is zal het kleinste kind ondertussen wel weten. Dagelijks vernemen we langs de media hoe dorpen met gewone burgers worden gebombardeerd door Amerikaanse en andere Westerse troepen. Tezelfdertijd is er de strijd van de Taliban die op een zelfmoordaanslag meer of minder niet kijkt, met vele dode- en gewonde burgers tot gevolg. Tenminste 5978 burgers werden in Afghanistan in 2009 gedood en gewond, het hoogste aantal burgerslachtoffers sinds de val van de Taliban in 2001.

Over die oorlog zelf gaan we het nu niet hebben maar we vergeten hierbij niet dat het de VS waren die na de invasie van de Sovjets in 1979, het verzet en de Taliban hebben gesteund met geld en wapens. De gevolgen van de vroegere en huidige oorlog liegen er niet om: 3 miljoen Afghaanse vluchtelingen en honderduizenden ontheemden.. Slechts een zeer klein gedeelte vlucht naar België. En nog een kleiner gedeelte krijgt hier bescherming, asiel en opvang.

In 2006 waren er slechts 365 aanvragen voor asiel van Afghaanse vluchtelingen, in 2007 waren er 696 asielaanvragen en in 2008 waren er 978 asielaanvragen.

In 2009 waren er 1.659 Afghaanse asielzoekers. Van alle CGVS beslissingen over Afghaanse asielaanvragen werden er 22,4% in 2009 erkend als vluchteling en 18,2% hield een toekenning van de subsidiaire bescherming in.We mogen dus echt spreken van een minieme opvang van Afghaanse vluchtelingen.

Dat de regering niet zit te wachten op vluchtelingen kunnen we begrijpen omdat ze, ondanks haar wettelijke verplichtingen, nog steeds niet kan zorgen voor een degelijke opvang van alle asielzoekers.Langs de ene kant spreekt de regering over onze verantwoordelijkheid in Afghanistan en beslist ze dat “onze jongen” er moeten gaan vechten en langs de andere kant weigert ze haar verantwoordelijkheid op te nemen in eigen land ten aanzien van de Afghanen die vluchten omwille van deze oorlog. Deze vluchtelingen geen bescherming en geen opvang geven is dan ook onmenselijk en hemeltergend.

Op dit ogenblik zijn er nog steeds 35 Afghaanse vluchtelingen reeeds 31 dagen in hongerstaking in een woning in de Dublinstraat in Elsene. Zij eisen bescherming en een tijdelijk verblijf zolang hun leven in gevaar is in Afghanistan. De meesten zijn zo’n 2 à 5 jaar in België. Enkelen onder hen gingen al eerder in hongerstaking maar zonder resultaat. De meesten vroegen reeds verschillende keren asiel en subsidiaire bescherming maar werden steeds afgewezen.

In zijn nota van februari 2010 geeft Dirk Van den Bulck, de commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen, toelichting bij zijn beleid rond asielaanvragen van Afghaanse asielzoekers.
Reeds eerder verklaarde de Commissaris-generaal dat hij effectief bescherming biedt aan Afghanen en dat hij dit doet volgens de in de wet vastgelegde criteria en procedure. Misschien is dit zo maar in de praktijk zien we dat te veel asielzoekers uit Afghanistan, nochtans een land in oorlog, geen bescherming krijgen.

De redenen daarvoor zijn de praktische toepassingen van het CGVS zoals ondermeer:

• Nog steeds worden regio’s als veilig beschouwd. Vluchtelingen uit Kabul krijgen bijvoorbeeld geen subsidiaire bescherming alhoewel er regelmatig zelfmoordaanslagen zijn met vele doden tot gevolg.

• Er wordt vaak geen geloof wordt gehecht aan de herkomst van de betrokken asielzoeker.

• Het CGVS aanvaardt geen identiteitsdocumenten die afkomstig zijn van de Afghaanse ambassade.

  De medewerkers van de commissaris-generaal proberen dan dikwijls zelf de herkomst vast te stellen aan de hand van een aantal vragen die betrekking hebben op feitelijke kennis over Afghanistan.

  Vluchtelingen wer schreef hierover: “Wij kunnen enkel vaststellen dat deze vragen nogal technisch overkomen en vaak niet afgestemd zijn op de persoon van de asielzoeker. In die mate dat je je kan afvragen of een doorsnee Belg gelijkaardige vragen over België zou kunnen beantwoorden. Zouden veel Belgen er in slagen namen te noemen van de gemeenteraadsleden die hen vertegenwoordigen?

• Bescherming wordt dikwijls geweigerd omdat ze niet geloven dat de asielzoeker recent vertrokken is uit Afghanistan. Het is inderdaad zo dat tijdens de verschillende oorlogen vele Afghanen gevlucht zijn naar de buurlanden, vooral dan naar Pakistan en Iran, en daarna omwille van de onveiligheid en bij gebrek aan geldige verblijfsdocumenten verder getrokken zijn naar het Westen. Ook hier schrijft Vluchtelingenwerk dat zij van mening zijn dat het CGVS met deze redenering volledig voorbijgaat aan de beschermingsidee.

Zo zijn er vele standaardvragen waar heel wat Afghanen die op het platteland wonen, geen antwoord op weten. De meeste Afghanen komen omwille van voorgaande redenen niet door de asielprocedure en krijgen een bevel om het grondgebied te verlaten. Sommigen weigeren hun leven op het spel te zetten en blijven in België. Anderen worden naar Afghanistan, een oorlogsgebied, gedeporteerd door de overheid.

Na een afwijzing is het logisch dat deze Afghanen een regularisatie vragen op basis van humanitaire redenen. Daarover beslist de minister autonoom want hij heeft volgens de wet een discretionaire bevoegdheid, m.a.w. een onbeperkt interpretatierecht om te oordelen over humanitaire redenen. De 35 hongerstakers in Elsene hebben allemaal zo’n regularisatie aangevraagd maar vingen tot op heden bot. Onbegrijpelijk! Onder de hongerstakers is er zelfs één persoon die valt onder de bepaling van verankering in België, namelijk goed geïntegreerd en een arbeidscontract, zoals bepaald in art 2.8 B van de instructienota van juli 2009.

We hopen dat de bevoegde ministers Wathelet en Milquet dringend werk maken van het afleveren van een verblijfsvergunning voor Afghaanse asielzoekers, zolang de toestand niet veilig is in Afghanistan.

Een dergelijke regeling is alleszins dringend voor de hongerstakende Afghanen gezien ze na meer dan dertig dagen hongerstaking reeds zeer verzwakt zijn. Reeds 22 personen werden afgevoerd naar het hospitaal en kwamen terug om hun hongerstaking verder te zetten. Zij zijn vastberaden en hebben de steun van vele Belgen. In het vluchtelingendebat kan men over veel van mening verschillen maar dat vluchtelingen uit zo’n onveilig land als Afghanistan wel een bescherming en opvang moeten krijgen, daar zijn velen het over eens. Het is een democratisch land onwaardig dat deze vluchtelingen tot acties zoals hongerstaking verplicht worden om bescherming te krijgen.We vragen bij deze aan de partijvoorzitters en parlementsleden om hierover tussen te komen bij de bevoegde ministers.

We zullen er ook telkens op wijzen dat het asiel en migratievraagstuk niet kan opgelost worden zonder oplossingen voor de ellende en onrechtvaardigheid in de wereld. Oorlogen, wapenleveringen, uitbuiting en extreme armoede zijn oorzaken van verplichtte migratie. België moet een voortrekkersrol vervullen om hier iets aan te doen, te beginnen met hierover een grondig debat te voeren.

Pol Van Camp

woordvoerder “recht op migratie”

www.rechtopmigratie.be