“We zouden er niet blijven voor gaan als we er niet van uit gingen dat de kans op succes, op een schaal van tien, tien zou zijn”, zegt advocaat Juan Pablo Sáenz. “Veel mensen zeiden dat het nooit zou lukken, dat een Ecuadoraanse rechtbank nooit een vonnis zou vellen tegen een grote multinational.  Maar we hebben verscheidene opties en we krijgen advies van een Amerikaans advocatenkantoor, Patton Boggs LLP, experts in de uitvoering van dit soort straffen. We zijn er absoluut van overtuigd dat men dit kan uitvoeren omdat het rechtvaardig is.”

Milieuproces van de eeuw

In de zaak, die al in 1993 begon en die wel eens het milieuproces van de eeuw wordt genoemd, werd Chevron vorige week veroordeeld tot het betalen van 9,5 miljard dollar (7 miljard euro) voor de vervuiling die haar filiaal Texaco heeft veroorzaakt bij de oliewinning in het Ecuadoraanse Amazonegebied. In de provincies Sucumbíos en Orellana, in het noordoosten van het land, pompte Texaco gedurende 26 jaar olie op. Bij de boringen zijn miljarden liters giftige afvalstoffen in de rivieren geloosd, zeggen de aanklagers. Dat zou hebben geleid tot de mislukking van oogsten, het sterven van vee en de stijging van het aantal kankerpatiënten in de regio.

Voor de uitvoering van het vonnis kunnen de advocaten onder meer gebruik maken van het Verdrag over de Erkenning en Tenuitvoerlegging van Buitenlandse Scheidsrechtelijke Uitspraken. “Ecuador heeft dat ondertekend. Het gemakkelijkste zou zijn dat de uitvoering in een land gebeurt dat dit verdrag eveneens ondertekend heeft, omdat het proces dan sneller verloopt, maar in principe kunnen we ons tot elk land richten waar Chevron platformen, schepen of andere bezittingen heeft, en daar dan beslag op leggen tot Chevron de verplichting erkent die haar is opgelegd.”

Den Haag

Chevron gaat tegen de uitspraak in beroep en zegt dat het niet uitvoerbaar is. Het olieconcern heeft om te beginnen nog enkele beroepsmogelijkheden in Ecuador. Sáenz schat dat die niet langer dan een jaar kunnen aanslepen.
De advocaat gelooft ook niet dat een beroepsprocedure bij het Permanent Hof van Arbitrage in Den Haag kans maakt. “Ze proberen de zaak te behandelen alsof de Ecuadoraanse staat betrokken partij was, en dat is ze niet. Het is moeilijk voor te stellen dat het arbitragehof in Den Haag de Ecuadoraanse regering zou verzoeken om tussenbeide te komen in de gerechtelijke werking van het land. Het is belachelijk om dat te denken.”

De zaak tegen de Amerikaanse multinational werd aangespannen door een groep van inheemse slachtoffers. “Het grote verschil met gelijkaardige zaken is dat we rechtstreeks met de gemeenschappen werken”, zegt Sáenz. “We leggen ons uiteindelijk toe op de uitvoering van beslissingen die zij nemen en dat geeft ons kracht. En ook al duurt het vele jaren, ik ben er zeker van dat wij – en ik spreek dan voor de advocaten en vooral voor de gemeenschappen – het langer zullen volhouden dan onze tegenstanders.”