foto: Alliance citoyenne
De Franse Minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin is opgetogen over de beslissing van de administratieve rechtbank om het zwembadreglement van de Grenoble af te wijzen. Hij was trouwens zelf de opdrachtgever voor die procedure, die hij liet in gang zetten door de prefect van de regio. In een interview met Le Parisien trekt hij van leer tegen de burgemeester van de stad, Éric Piolle: “Meneer Piolle heeft de pyromaan gespeeld door het communautarisme te gebruiken. Het recht heeft hem in herinnering gebracht dat hij verplichtingen heeft als verkozene en dat hij het recht geschonden heeft. Deze wet, waar het hier om gaat, is die van de strijd tegen het separatisme, gestemd in de vorige regeringsperiode van de president en gewild door Emmanuel Macron. Zij maakt een “rechtsprocedure laïciteit” mogelijk, waardoor de Republiek binnen de 72 uren heeft getoond dat ze zich kon verdedigen tegen de communautaristen.”
De interviewer werpt op dat in de stad Rennes er ook een zwembadreglement is dat de boerkini toelaat. Werkt de minister niet met twee maten en twee gewichten? “De wet [over het separatisme] dateert van 24 augustus, maar het reglement van het zwembad van Rennes is ouder dan de aanvaarding van de wettekst. Bovendien was er in die stad geen discours dat de promotie van de boerkini verzorgde. In het geval van Grenoble zit er achter de beslissing van de gemeenteraad een communautaristische vereniging die zeer actief is, de Alliance Citoyenne, die wij bestrijden. We hebben ze trouwens alle overheidssubsidies ontnomen. Toch zal ik alle prefecten de plaatselijke thema’s die er kunnen zijn laten onderzoeken, en van nu af aan zal elke beslissing die ingaat tegen de laïciteit beantwoord worden met een aanklacht voor de administratieve rechtbank.”
En verder: “De Republiek heeft zich verdedigd tegen enkele communautaristische personaliteiten. We hebben argumenten om de ongepaste beslissingen van meneer Piolle aan te vallen zonder de grote meerderheid van mensen die hun geloof belijden te viseren. Het is de communautaristische provocatie die afgestraft is. We hebben wapens om ons te verdedigen, we gebruiken ze als er provocaties zijn. Wij waren het niet die het debat op tafel gegooid hebben, maar communautaristisch links.”
Ondertussen zijn er ook al een aantal parlementariërs die een wet tegen de boerkini willen, zoals Éric Ciotti en Marine Le Pen. Die hebben ongelijk, vindt Darmanin. Ze hebben niet voor de wet op het separatisme gestemd, die het mogelijk maakt Piolle te sanctioneren. Ze zouden zich dus beter verontschuldigen. (Een aparte boerkiniwet hoeft dus niet voor de minister, de separatismewet is een perfect wapen voor de strijd die hij voert.)
Wel een kerststal in openbare gebouwen, maar geen boerkini in het zwembad?
De bekommernis van de minister is dus niet een goed zwembadreglement te bekomen en ook niet het vivre-ensemble waar de laïciteit oorspronkelijk voor bedoeld was, maar het gevecht met een deel van de bevolking, namelijk die moslims die strijden tegen discriminatie en die hun rechten opeisen. Dit agressieve beleid van de overheid lokt een tegenbeweging uit. Zo zijn er de vrijdenkers van La Libre Pensée die instemmend burgemeester Piolle citeren en hun pijlen richten op Laurent Wauquiez, de regionale president die gedreigd heeft de subsidies aan de stad Grenoble in te trekken als de boerkini in de zwembaden zou worden toegestaan.
Zij verklaren: “De departementale federaties van La Libre Pensée van de regio Auvergne-Rhône-Alpes verzetten zich tegen wat duidelijk machtsmisbruik is. Zij zullen met alle rechtsmiddelen strijden tegen de discriminerende en vrijheidschendende teksten die mogelijk geworden zijn door de nationale antilaïcitaire maatregelen – en met name de vrijheidschende wet op het “separatisme” – die zij met alle kracht veroordelen en waarvan zij de intrekking zullen blijven eisen.”
Hiermee wordt het boerkiniconflict ook in een ruimer kader gesitueerd, dat van de strijd van christelijk rechts en extreem-rechts, vooral in het zuidelijke deel van Frankrijk, tegen de islam. Figuren als Laurent Wauqiez en Éric Ciotte argumenteren graag met de “christelijke wortels” van Frankrijk. Dat is een vergiftigde beeldspraak, want een cultuur is geen boom en heeft geen wortels, en een boom heeft maar één wortelstelsel, waardoor de metafoor het christendom als enige basis van de Franse cultuur poneert. De wortelmetafoor is een wapen tegen de islam, een onderdeel van een kruistochtdenken voor de 21ste eeuw.
La Libre Pensée heeft een lange rechtsstrijd gevoerd – en gewonnen – tegen de kerststal die onder het bewind van Wauqiez in het gebouw van de regionale regering geplaatst werd. De organisatie protesteert ook tegen de forse subsidiëring van het privé-onderwijs (versta: het katholieke onderwijs) door de regiopresident en tegen zijn intrekking van subsidies aan de afdeling politieke wetenschappen van de universiteit van Grenoble nadat daar een conflict was uitgebroken over islamofobie en academische vrijheid. Met het verlenen en intrekken van overheidsgeld voert Wauqiez een politieke strijd om zijn ideologie door te drukken.
Bovendien zijn door het regionale parlement recentelijk nog drie teksten aangenomen die een ideologisch dwangbuis vormen ten behoeve van het gedachtengoed van Wauquiez en soortgenoten:
- een “charter voor de verdediging van de waarden van Frankrijk en van de laïciteit”, gemotiveerd met “iedereen constateert een forse toename van communautaristische discoursen en praktijken die de grondslagen zelf van de identiteit en de waarden van Frankrijk met de voeten treden”;
- een “contract van republikeins engagement” dat “beantwoordt aan de wens om regionale ondersteuning op te schorten voor structuren die de republikeinse waarden niet respecteren”;
- een “charter van interne deontologie van de regio” dat “zal moeten worden ondertekend door alle leden van de instanties die bijdragen aan de voorbereiding van de regionale besluitvorming. Dat betreft met name de regionale adviseurs, de verkozenen van andere collectiviteiten, de ambtenaren van de regio maar ook de gekwalificeerde personaliteiten die uitgenodigd worden te zetelen omwillen van hun expertise.”
Met name de jeugd wordt bedreigd met sancties als zij zich laat verleiden tot “incivisme”, wat in deze context vooral moet betekenen: uitingen van islamitische identiteit of opeisen van rechten, of zelfs maar het gebruik van de term “islamofobie”, of het aanleunen bij het rechtse en extreem-rechtse verzinsel van “islamo-gauchisme”.
De “dreigende islamisering” en de scheuring van Frankrijk
Lijnrecht tegenover de standpunten van La Libre Pensée staat de rechtse visie die bijvoorbeeld Le Figaro uitdraagt. De adjunct-directeur van de redactie, Vincent Trémolet de Villers, nam in een kort, maar blijkens de commentaren fel toegejuicht edito, stelling tegen de “wil tot islamisering van het dagelijks leven”. De islam is een rustverstoorder: “Een Frans strand of een gemeentelijk zwembad, die tot nu toe vredig genoten van hun rol als plaats van amusement, worden plekken vol spanning. De zorgeloosheid van het baden (…) wordt, ook zij, slachtoffer van de communautaire zelfbevestiging. Niets ontsnapt aan wat men toch wel een wil tot islamisering van het dagelijks leven moet noemen. Éric Piolle en Jean-Luc Mélenchon kunnen wel hun gezicht verhullen met de zakdoek van Tartuffe, maar iedereen heeft begrepen dat zij door hun compromis, dat compromitterend geworden is en binnenkort ook onderwerping, op de eerste plaats een electorale macht aan zich willen binden, die van de moslimstemmen bij de verkiezingen. (…)”
“Op een dieper niveau, in weerwil van onze wetteksten, onze zeden en onze gebruiken, probeert het multiculturalisme zich van basis tot top op te dringen. Het archaïsme van de Moslimbroederschap, geholpen door nuttige idioten van extreem links, profiteert daar ten volle van. Het floreert dank zij de enige fierheid van deze tijd: de onbeperkte individuele rechten. De boerkini komt voort uit deze naïeve moderniteit die hij zelf tegenspreekt in zijn vormgeving. Na de twisten over de hoofddoek, de halalkantines, de hijab van de voetbalsters, bevestigt hij een scheuring in het land die François Hollande, in een zeldzaam moment van luciditeit, in deze termen heeft uitgedrukt: ‘Hoe kan de scheuring nog vermeden worden? Want dat is toch wat er aan het gebeuren is: de scheuring.’ ”
Enkele lezers merken op dat de Franse badkleding voor vrouwen van een eeuw of wat geleden niet veel verschilde van de boerkini, en dat vrouwen toen ook hun hoofdhaar bedekten. Maar er is vooral enthousiasme: “magnifieke tekst”, “excellent artikel”!
