“Net als iedereen heb ik deze menselijke ramp niet zien aankomen. Ik had mijn Brief aan Vlaanderen grotendeels al geschreven voor de pandemie toesloeg. Uiteraard heb ik een en ander geactualiseerd, maar ik heb daarvoor zeer weinig moeten aanpassen of herschrijven. Ik wilde en wil een boodschap van hoop geven in deze bittere tijden.”

“Die hoop vind ik bij de duizenden Vlamingen, Brusselaars en Belgen die ik ontmoet op mijn lezingen van Izegem tot Hasselt, van Beersel tot Zwijndrecht, ongeveer 120 per jaar. Daar stel ik vast hoe mijn bezorgdheid wordt gedeeld door zoveel mensen die zich niet apathisch neerleggen, maar dagelijks tonen dat menselijke warmte en solidariteit nog steeds ruim voorhanden is. Daar haal ik mijn hoop uit dat een alternatief mogelijk en haalbaar is. Ik vind ook veel inspiratie bij talrijke gelijkaardige initiatieven in het buitenland.

“Het grootste probleem van onze maatschappij is de sociale ongelijkheid. De coronapandemie heeft die nog verdiept. Het afbraakbeleid van de voorbije decennia is hier aan voorafgegaan en veel mensen voelen zich overweldigd door een gevoel van machteloosheid. Het wantrouwen in de politiek neemt toe.

Net daarom wil ik voorbeelden tonen van mensen die niet opgeven, die geloven in hun idealen. We zijn wel degelijk met velen die er blijven voor gaan! Ik draag het boek niet alleen op aan Dirk Van Duppen maar aan al die mensen die blijven initiatieven nemen. Het boek staat vol met voorbeelden van solidariteit, gaande van Brussel tot Nieuw-Zeeland.”

“Het dogma van de eeuwige groei is de vernietigende kracht achter wat nu gebeurt. Ik wil niet moraliseren, iedereen heeft recht op comfort. We worden echter al 40 jaar volgepompt met die vernietigende ideologie van altijd meer. Het gevolg zien we dagelijks. De prestatiestress leidt tot een pandemie van burn-outs.”

“Uiteindelijk willen mensen alleen maar goed leven. Dat blijkt ook uit alle onderzoeken: sociale zekerheid, pensioen, goed onderwijs voor de kinderen en kleinkinderen, gewoon gezond leven. Deze crisis heeft bewezen wat de echte prioriteiten zijn voor de mensen.”

“Is dat ouderwets? Neen, dit is geen hippie-achtige prietpraat. Trouwens, er zijn al verschillende landen waar men afstapt van de dogma’s van de economische groei. In Nieuw-Zeeland heeft eerste minister Jacinda Ardern een begroting beslist die bestrijding van ongelijkheid, armoede en burn-outs als doelstelling heeft.”

“Er moet ook een totale omkering komen in het sociaal werk. Het beleid wil alles individualiseren, weg van structurele en systemische oorzaken. Dat heeft een dubbele consequentie. De mensen worden niet meer echt geholpen en de mensen die hen willen helpen geraken gedemotiveerd.”

“Men beweert dat ‘politiseren’ en het ‘conflict’ opzoeken verkeerd is. Ik denk het omgekeerde. In een democratie is er altijd een strijd van ideeën en visies. Conflict is met andere woorden normaal. De politiek heeft zijn verantwoordelijkheid in dat conflict, maar niet alleen. Ook de burgers hebben recht op en moeten participeren en de politiek inspireren. Ik sta daar  niet alleen in. Ik merk dit ook bij filosoof Thomas Decreus.”

“Een hoofdstuk van mijn boek noem ik ‘Vlaanderen, moeilijk lief.” Dat is voor een deel mijn persoonlijk verhaal. Toen ik hier 20 jaar geleden aankwam als Albanees student ondervond ik vrij snel racisme. Aanvankelijk dacht ik, hier wil ik niet blijven. Zodra mijn studies af zijn ben ik weg. Dat is geleidelijk van haat in liefde veranderd, door het engagement en die vele andere fijne mensen in Vlaanderen. Die hebben mij geholpen te nuanceren. Ik ontmoet ze nog steeds op mijn lezingen.”

“Ik deel mijn bezorgdheid over Vlaanderen met die medemensen, die niet zeggen ‘Vlaanderen is alleen van ons’. Mijn  focus in dit boek (en in mijn vorige boeken) zijn zij, die zwijgende meerderheid die niet rechts of racistisch is. Het beeld dat de media en de politiek dagelijks ophangen van Vlaanderen klopt niet. Zij dragen een loodzware verantwoordelijkheid voor de manier waarop zij extreem-rechts en racisme een stem hebben gegeven in de mainstream.”

“Mijn boek is ook een antwoord op hen. Vlaanderen is niet zo. Duizenden Vlamingen zijn dagelijks solidair met hun medemens, welke ook zijn kleur is, zijn godsdienst, afkomst, taal, gender, seksuele oriëntatie of wat maar ook. Dat was al zo voor de coronacrisis, dat is zo tijdens de coronacrisis en dat zal ook zo blijven. Aan hen draag ik deze brief op.”

‘Bleri Lleshi. Wat na Corona? Brief aan Vlaanderen’, EPO, Antwerpen, 2020. 222 pp. (zonder voetnoten). Voorwoord van Marc Van Ranst. ISBN 978 94 6267 2345.