Dat vertrouwen blijkt ook uit het feit dat de stakende arbeiders zes leden afvaardigen om tijdens onderhandelingen hun eisen op tafel te leggen bij de eigenaar van de fabriek in Khon Kaen. Een van die eisen was om zes Birmese arbeiders terug in dienst nemen. Hun ontslag op 6 september was de aanleiding voor het protest.
“Geen enkele staking van Birmese migranten in Thailand heeft zolang geduurd. Het is duidelijk dat de arbeiders front vormen en zich sterk genoeg voelen om op te komen voor hun rechten”, verklaart Moe Swe, secretaris-generaal van de ngo Yaung Chioo Arbeidersvereniging in Mae Sot, bij de grens met Myanmar (Birma). “Deze actie is een boodschap van hoop voor andere Birmese migranten die in Thailand werken. Ze volgen de zaak aandachtig.”
Regularisering
De staking werd door andere arbeiders gebruikt om oude grieven aan te kaarten. Zo moesten de migranten in de voorbije negen maanden dagelijks anderhalf uur gratis werken om een rekruteringsagent voor Birmese arbeidskrachten te vergoeden. De stakers eisen ook dat de eigenaar niet langer paspoorten, identiteitskaarten en werkvergunningen bijhoudt. Daarenboven kregen de Birmezen herhaaldelijk minder dan het minimumloon voor Thaise werknemers betaald. Ze krijgen slechts 3,50 euro per dag, minder dan de 4 euro per dag die de overheid als minimumloon beschouwt.
Het conflict heeft ruimere implicaties voor zo’n 90.000 Birmese migranten die zich lieten inschrijven in een nieuw arbeidsprogramma voor buitenlanders dat de Thaise regering promoot, National Verification (NV) genaamd. Nog eens 800.000 Birmese werknemers krijgen tot februari 2012 om NV-papieren te halen. Daarnaast komen naar schatting 300.000 Birmese migranten in aanmerking voor het programma, maar zij hebben niet ingetekend. Tot slot is er in Thailand nog een groep van een miljoen Birmese arbeiders die niet geregistreerd werden.
Deze arbeiders, die “vuile” en “gevaarlijke” jobs invullen, houden de vis-, bouw-, landbouw- en kledingsector in Thailand draaiende. Ze zijn ook nadrukkelijk aanwezig in huishoudelijk werk als kok, meid of tuinier.
Met het NV-project wil de Thaise regering de Birmese migranten, die vaak Thailand illegaal binnenkomen, regulariseren, zodat ze bescherming en rechten genieten. Daartoe ondertekenden het militaire regime in Myanmar en Thailand een verdrag in 2003.
Grootschalig misbruik
Het beleid was het gevolg van een eindeloze stroom berichten uit de media en van mensenrechtenactivisten over de manier waarop Thaise werknemers en functionarissen migranten zonder papieren misbruiken. “Buitenlandse arbeiders met en zonder papieren werden het slachtoffer van geweld, intimidatie en afpersing door autoriteiten, waaronder de politie, het leger en migratiediensten”, onthulde Human Rights Watch eerder dit jaar.
Dat er nu arbeiders van de netkousfabriek staken voor schendingen van de arbeidsrechten, doet vragen rijzen over oprechtheid van het NV-proces. “Zelfs nadat de Birmese migranten hun wettelijke papieren krijgen, verbeteren de arbeidsomstandigheden niet”, zegt Jackie Pollock, directeur van de Migrant Assistance Programme Foundation in noordelijke Thaise stad Chiang Mai.
Toch maakt de NV-status dat de Birmezen een week kunnen staken. “Voorheen zouden werkgevers de stakende werknemers aan de deur hebben gezet. Dat er ruimte is voor onderhandelingen is positief”, aldus Pollock.
JDM
