De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Biechten, waarover gaat het eigenlijk?

Biechten, waarover gaat het eigenlijk?

dinsdag 29 maart 2011 15:52
Spread the love

Naar aanleiding van een debat in de Kamercommissie  over pedofilie in de kerk. Vooraf: Uiteraard is veralgemenen onmogelijk. Niettemin kan het nuttig zijn om te proberen te begrijpen waarover het gaat, als men iets, i.c. het biechtgeheim, bij wet wil afschaffen als het bv om zware seksuele misdrijven gaat.

Men kan lezen dat er weinig of  niet meer gebiecht wordt.  Sommigen stellen dan weer dat het te gemakkelijk is voor een misdrijfpleger om van zijn misdrijf af te geraken door te gaan biechten. Naar aanleiding van de pedofiliedaden van de heer Vangheluwe heb ik sommigen horen zeggen dat de toenmalige kardinaal niet had kunnen tussenkomen omdat de heer Vangheluwe bij hem wellicht was gaan biechten.

Maar wat is biechten vandaag?  Ik kom zelf uit een periode waarin er veelvuldig gebiecht werd. Als kind werd je zelfs maandelijks geoefend om te leren biechten. “Ik heb drie keer x gedaan, twee keer y, en ik heb daar spijt van.” Dit soort biechten ligt echter al jaren achter de rug. En ik stel me voor dat vooral priesters die een beetje bij hun zinnen waren, blij zijn dat dit over en uit is. Dan is er de volwassenenbiecht. Daar ook viel dit uiteen in een reeks vroomheidsbiechten…

Op zich niets verkeerd mee, maar precies dit soort biechten is met de afnemende kerkpraktijk sterk terug gelopen. Een tweede categorie waren de biechtelingen die eigenlijk vanuit een nogal neurotische zelfbeleving per se zichzelf als ‘schuldiger’ voorstelden dan ze waren. Ik kan niet beoordelen of dit nog veel voorkomt… maar ik vermoed dat de meeste priesters vandaag zo iemand zo snel mogelijk naar een therapeut trachten door te verwijzen, al was het maar omdat ze zichzelf in de problemen werken als ze dit contacten aanhouden. Mag ik er echter van uitgaan dat de dames en heren parlementsleden het niet over dit soort mensen hebben als ze zich over de grenzen van het biechtgeheim willen uitspreken?!

Over wie hebben ze het dan wel? Ik vermeod over nog een andere categorie. Het kan inderdaad voorkomen dat iemand echt wel met een misdrijf zich bij iemand wil uitspreken en daarvoor een priester kiest. (Bemerk dat men daarvoor ook een ander ‘professioneel’ vertrouwenspersoon kan kiezen en ik stel me voor dat dit gebeurt.) De eerste reactie van de priester- denk ik – in zulk geval, is dat hij er zelf zeer verveeld mee zit. Wie is hij, dat hij zoiets zou kunnen vergeven, en dan nog in de naam van God?

Ik kan me moeilijk voorstellen dat er vandaag ook maar een priester rondloopt die vlug even een kruisteken daarover maakt en letterlijk zou zeggen: “uw zonden zijn u vergeven in de naam van… enz.”. Iets anders is, of die priester nu vlug naar de politie stapt na zoiets in die biechtcontext gehoord te hebben. Ik vermoed dat de meeste priesters, en trouwens niet alleen priesters, maar mensen die vanuit een beroepssituatie in een vertrouwensrelatie met iemand omgaan, ernstig hun tijd zullen investeren om de betrokkene ertoe te bewegen om zelf zijn daad, al dan niet in gezelschap van de priester of andere vertrouwenspersoon, bij iemand te gaan “bekennen” die men “toegankelijk” acht voor het op een menselijke wijze “acte” nemen van het misdrijf voor latere gerechtelijke behandeling. (Bv. iemand van wie men weet dat hij niet direct een journalist opbelt om het werldkundig te maken, om maar iets te zeggen.).

De priester heeft namelijk, puur theoretisch, maar ook praktisch gesproken, een heel sterk argument: hij kan je enkel vergeven, wat betekent: hij kan enkel zeggen dat de kerk oordeelt dat God de betrokkene zijn misdrijf niet blijvend zal aanrekenen, als de misdrijfpleger  reëel berouw betoont. Wie reëel berouw betoont, doet méér als demarche dan even bij een priester gaan biechten. Biechten wordt dan in feite het begin van een proces om met het misdrijf in het reine te komen en daartoe behoort ook: het in het reine komen met de samenleving. Dit kan enige tijd vragen. Is het “druk” zetten op die tijd een goede zaak? Ik weet het niet. Zal dit niet als effect hebben dat het proces zelfs niet ingezet wordt?

Ik vermoed nu dat sommige parlementsleden zullen opperen dat sommige misdrijfplegers dit niet zo zien en vanuit een neurotische ingesteldheid per se willen gaan biechten om zich zogenaamd in het reine te voelen. Ik weet het niet… Het kan zijn… Ik weet het niet. Weten zij het wèl? Veel, zo niet alles moet besproken kunnen worden, ook dit soort eventualiteit, en als dat zo zou zijn, dan verdient dit zeker verder onderzoek. Maar ik huiver toch wel een beetje voor een volksvertegenwoordiging die overhaast tewerk gaat in die materie. Men mag toch ook niet uitsluiten dat de remedie meer problemen zou kunnen creëren dan dat ze er oplost. Ik zou daar heel voorzichtig mee zijn… En het valt toch ook maar af te wachten welke “collateral damage” men aanricht. Onze samenleving is al zo super-exhibitionistisch en koestert al zo weinig haar “privé” ruimtes… Men mag sterk betwijfelen dat dit alles zo maar tot vooruitgang zal leiden, ook in de omgang met misdrijfplegers…

take down
the paywall
steun ons nu!