De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Beste moslims, vergeet de islam! Over een geruchtmakende enquête, deel 2.

Beste moslims, vergeet de islam! Over een geruchtmakende enquête, deel 2.

zondag 19 december 2021 08:19
Spread the love

De Franse neolaïciteit als assimilatiedruk en assimilatiedwang.

De recente enquête bij lyceumstudenten van 15+ in opdracht van de LICRA (Ligue Internationale Contre le Racisme et l’Antisémitisme) en haar tijdschrift had onder meer als doelstelling “te evalueren in welke mate de lyceumleerlingen tijdens hun schooljaren geconfronteerd worden met schendingen van de godsdienstige neutraliteit.” Zowat een op twee van de leerlingen is volgens dit onderzoek al getuige geweest van religieuze uitingen op school,  de meest voorkomende (bij 47 % van de bevraagde populatie) is de vraag naar eten dat aangepast is aan de godsdienst. Maar is dat een inbreuk op de godsdienstige neutraliteit, op de “laïcité”?

 

De Franse grondwet stelt over de Republiek: “Zij respecteert alle geloofsovertuigingen.” En dat respect wordt herhaald in het Charter van de laïciteit dat in alle scholen uithangt. Op grond daarvan zou je verwachten dat schoolkantines van het staatsonderwijs in hun voedselaanbod rekening houden met de religieuze regels die de leerlingen van thuis meebrengen. Een dergelijk respect bestaat, al zijn er ook regelmatig conflicten over.

 

Minimaal betekent het dat het menu niet alleen maar maaltijden met varkensvlees voorziet – waardoor joodse en islamitische kinderen niets kunnen eten – en ook niet alleen maar rundsvlees (waardoor hindoekinderen niets kunnen eten). Daarnaast en deels overlappend met de godsdienstige zijn er ook nog de andere voedseltaboes, vanuit vegetarische of veganistische overtuigingen. Een schoolrestaurant zou dus een voldoende gevarieerd menu moeten hebben om alle leerlingen de mogelijkheid te bieden met respect van de regels van thuis te kunnen eten. Het is immers belangrijk dat de leerlingen goed gevoed zijn, en ook dat ze zich thuis voelen op school. Hoe dat praktisch te realiseren valt, is een kwestie van budget, organisatietalent en vindingrijkheid.

 

Maar je schrikt dan toch wel even bij deze enquête: als leerlingen zeggen dat ze in de schoolkantine eten verwachten dat aangepast is aan hun levensbeschouwing, interpreteren de onderzoekers dat als “schending van de godsdienstige neutraliteit”. En de grondwet dan? Van geen tel meer? Frankrijk lijkt toe aan een grondwetswijziging: “De Republiek verfoeit alle religieuze overtuigingen.”

 

Het verbaast dan ook niet als je elders in de enquêteconclusies  het volgende leest: “Deze jongeren, en in het bijzonder de islamitische lyceumleerlingen en/of de leerlingen op school in lycea die als ‘prioritair’ geklasseerd zijn [gelegen in zones die als probleem gedefinieerd worden, banlieues, E.H.] onderscheiden zich door een sterke gehechtheid aan het ‘respect’ voor de godsdiensten, dus door een grote terughoudendheid tegenover elke vorm van respectloosheid tegenover de religieuze dogma’s en personages.” Deze jongeren sluiten eigenlijk nauw aan bij de grondwet, maar dat wordt hen hier als een mankement aangewreven.

 

De moord op Paty ‘niet helemaal veroordeeld’

 

En zo komen we natuurlijk bij de onvermijdelijke vraag: wat denkt die schooljeugd over de moord op Samuel Paty?  “En dan dit: de kwestie van het recht op godsdienstkritiek in de school toont nog helderder de kloof die er is tussen de islamitische leerlingen en de andere over deze onderwerpen. Want terwijl de meerderheid van de lyceumleerlingen (61%) het recht ondersteunt van de lesgevers om ‘karikaturen te tonen die spotten met de godsdiensten om de vormen van vrije meningsuiting te illustreren’, is dat maar voor 19% van de moslims het geval. De meerderheid (81%) keuren deze praktijk af, zozeer dat een op vier (25%) de moordenaar van Samuel Paty ‘niet helemaal veroordelen’.”

 

Zorgwekkend, nietwaar? Maar het is het resultaat van de ideologie waar de enquête op gebouwd is en waar Frankrijk, op initiatief van de president, mee overspoeld is. Het gedrag van de leraar mag niet ter discussie staan. Moslimleerlingen horen het vanzelfsprekend te vinden dat zij onder voorwendsel van uitleg over de vrije meningsuiting, in het gezicht gespuwd worden – want daar komt het kritiekloos tonen van zo’n obscene cartoon als die met de naakte Profeet door Coco toch op neer! En vanwaar dat recht op godsdienstkritiek in de les? Bestaat er een verdoken atheïstisch leerplan?

 

Een evenwichtige enquête zou de evaluatie van de moordenaar van Paty en die van de lesgever Paty moeten splitsen. Nu wordt de totale afkeuring van de moordenaar en zijn moord verwacht, en die impliceert de totale goedkeuring van wat de ontspoorde leerkracht deed. Dat is helemaal niet acceptabel. Er zou een ander enquêteresultaat (en een beter maatschappelijk debat) denkbaar zijn als er kritisch kon gepraat worden over wat er pedagogisch en deontologisch misliep in de lessen van Paty, en daarbij de vraag gesteld zou worden of een executie een adequate of aanvaardbare reactie daarop was? (Als de school normaal gereageerd had op de klacht van de ouders, zou het trouwens  nooit tot een escalatie van het conflict gekomen zijn en ook niet tot een moord.)

 

De onderliggende ideologie van de hier besproken enquête is die van de neolaïciteit, de omkering van de klassieke laïciteit die gebaseerd was op respect voor de godsdienst. De neolaïciteit is in wezen antigodsdienstig, en doordrongen van de ideologie van de assimilatie. Zoals presidentskandidaat Eric Zemmour het onlangs helder samenvatte in een oproep tot de Franse moslims: “Kies voor assimilatie aan de Franse samenleving eerder dan voor de onderwerping aan de islam.” Die ideologie verdient een aparte beschouwing.

(Wordt vervolgd)

 

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!