Dit is een brief aan de cheffen en de medewerkers van de
cultuurredacties van kranten, radio en tv. Er moet mij iets van het
hart.
Vreemd genoeg is mijn aanknopingspunt een eerder ordinaire zomerse
bezigheid, gebaseerd op de drie ‘z’-’en die de vakantie overheersen. Op
dit eigenste schrijfmoment, zit ik tussen vele mensen door de ramen te
turen van Vrijstaat O. Dit kunstencentrum is het enige met zicht op zee,
inclusief zand, maar nu zonder zon. Ons ovalen lokaal zit vol mensen.
‘Ons’ schrijf ik omdat ik er als voorzitter van de vzw thuis ben, of
liever mijn hart aan verpand heb. Het zit vol omdat er op dit eigenste
moment een heerlijk eigentijdse dansfestival plaatsvindt, nl. Expeditie
Dansand! Met uitroepteken dus, maar daar ben ik echt niet voor
verantwoordelijk. Het is fijn te ervaren dat een Kunstenfestival – ja,
met vaak hermetische voorstellingen – zo druk bezocht wordt, en dan nog
door zo’n divers publiek. Families met kinderen, maar ook senioren,
artiesten, binnenlanders die naar Oostende afzakken enz. Oostende is
Brussel aan zee, met een vleugje Blankenberge en een snuifje Knokke.
Combinatie van trivialiteit en kwaliteit, banaliteit en uniciteit. Maar
met aan één kant een oneindigheid, de zee als mentale open ruimte.
Over sfeer gesproken. Dat bijzondere moment, zo rond 20 uur toen de zeer
ontgoochelde voetbalsupporters die in dichte drommen en in stilte langs
de zeedijk terugwandelden van de Hippodroom, ter hoogte van de Drie
Gapers de enthousiaste bezoekers aan Expeditie Dansand! kruisten. Het
contrast kon niet sterker zijn.
Zomerfestivals en de pers, daar wil ik het over hebben. Er komt veel
publiek op af. Ook op festivals als dit of Humorologie in
Kortrijk-Marke, een ondergewaardeerd pareltje van een festival dat aan
circuskunsten is gewijd. Zonder beesten en ouderwetse clowns, maar
hedendaags, verfrissend en betekenisvol. Lees maar even de recensie over
Compagnie XY op cobra.be. (http://cobra.be/permalink/1.2017472). En
volgende week is er Gent Jazz. Met een heel boeiend programma.
In Werchter (TW14 en TW Classic) ben ik niet geraakt. Te groot voor
mij. Ik houd wel van gezellige drukte, maar niet van een verstikkende
massa. Dat is het verschil tussen bijvoorbeeld Jazz Middelheim en TW.
Waarmee ik geen uitspraak wil doen over de artistieke kwaliteit van welk
festival dan ook. Wel over het commercieel karakter ervan. Niks tegen
commercie, maar ik heb toch wat meer hart voor een non-profit aanpak van
cultuurspreiding.
Beste cultuurredacties, ik zou jullie graag één vraag stellen: waarom
krijgen deze grootschalige, commerciële muziekfestivals – rockmuziek –
zoveel meer pagina’s in de krant, zendtijd op radio en tv? Waarom zoveel
meer media-aandacht dan die andere fijne niet-commerciële festivals?
Speelt alleen de macht van het getal, omdat er zoveel volk naartoe gaat?
Of is dat laatste het gevolg van de grote media-aandacht? Of hebben
kranten zelf commerciële belangen bij die laatste groep festivals? Zijn
er echt potentieel veel krantenkopers bij wie dit soort festivals
frequenteert? Van populaire kranten en bladen, zoals Het Laatste Nieuws,
zou ik dat nog geloven ook, maar toch niet van onze zgn.
kwaliteitskranten?
Bestaat het echt, dat Werchter-gevoel? Het Stockholm-syndroom, het
bestaat. En dus ook op elk festival groeit na enkele dagen een soort
solidair en zelfs warm we-zitten-in-hetzelfde-schuitje-gevoel. Fijn,
maar niet ter zake.
Over de muur gluren van het voetbalplein? Die shotters krijgen zoveel
krantenpagina’s en zenduren… Populaire cultuur? Commercieel gewin.
Het is dus een kwestie van kwantiteit. Het moét over veel volk gaan,
of kunnen gaan. En toch, en toch ben ik er zeker van dat er méér
gezinnen en méér kinderen naar ‘mijn’ festivals komen, méér dan naar de
populaire muziekfestivals. En echt, het is veel gezelliger op festivals
als Expeditie Dansand of Humorologie. Geloof me. Zelfs als het oude
wijven regent en 5 Beaufort waait.
En artistiek beter? Het antwoord kennen jullie op de cultuurredactie toch ook…
