Een ramp voor de democratie, zo noemen de actievoerders het zelf. De actie in Wetteren op 29
mei 2011 was niet alleen een legitieme vorm van verzet, maar tegelijk een
burgerlijke aanklacht tegen een illegaal veld, zeggen zij.

De elf zijn veroordeeld
wegens bendevorming. Ze hebben voorwaardelijke celstraffen van zes, vijf en drie
maanden voorwaardelijk opgelegd gekregen en geldboetes van een paar honderd
euro. Ook werd er een schadevergoeding in rekening gebracht van in totaal
20.000 euro. Het was de eerste keer dat activisten in Vlaanderen
veroordeeld werden voor bendevorming.

Burgerlijke ongehoorzaamheid

Dat ze zo streng zijn
veroordeeld, is volgens de activisten zelf een goed voorbeeld van hoe activisten
worden gecriminaliseerd. Bovendien werd slechts een klein aantal voor het gerecht gedaagd van degenen die in Wetteren aanwezig waren. Daarom zijn er mensen extra verschenen in deze zaak. Zoals Nina Holland: “In ieder geval moet de
aanklacht van bendevorming vervallen. Dat is een term voor de
georganiseerde misdaad. Wij hadden de actie van burgerlijke ongehoorzaamheid
netjes van tevoren aangekondigd.”

Nina had zich naar het aardappelveld met genetisch aangepaste aardappelen begeven om duidelijk te maken dat we de gevolgen van het genetisch voedsel nog niet
overzien. “De regelgeving wordt slecht
nagevolgd en grote multinationals als Monsanto hebben een veel te grote vinger
in de pap.”

Ze hoopt dat de rechter in
Gent eerder genegeerd bewijsmateriaal alsnog meeneemt in zijn beslissing. Zo is
er bewijs dat het veld niet volgens de juiste regels was gepland en daarmee dus
illegaal was.

Professoren

Gisteren publiceerden vijf juristen-hoogleraren van de UGent en VUB een opiniestuk. Daarin schreven ze:

“Wat je verder ook denkt over ggo’s, de gevaren of voordelen ervan, de plaats die ze al dan niet kunnen hebben in onze landbouw en onze voedselketen, de veroordeling wegens bendevorming is buiten alle proporties. Ze gooit mensen die opkomen voor het algemeen belang op één hoop met maffiosi die geweldsmisdrijven plegen. (…)  De ‘normale’ politieke en juridische kanalen volstaan vaak niet om sociale verandering te stimuleren. Ook al zijn fundamentele rechten als vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering in onze grondwet ingeschreven, niet alle stemmen wegen even zwaar door. Veel van de sociale verworvenheden die we vandaag vanzelfsprekend vinden, hebben we te danken aan de acties en de ongehoorzaamheid van mensen die zich verenigden om die veranderingen af te dwingen.”

Omdat deze vijf academici het een democratie onwaardig vonden actievoerders te behandelen als criminelen, stelden ze een wetswijziging voor om de interpretatie van het misdrijf ‘bendevorming’ in te perken.

Vandaag bij de actie van dinsdag 3
juni was de sfeer gemoedelijk. Iedere aanwezige was er nadrukkelijk om de
beklaagde activisten te steunen. Ook aanwezig was emeritus-hoogleraar Albert Martens: “Ik heb lesgegeven
in sociale bewegingen. Dit is een goed voorbeeld van hoe een legitieme actie
illegaal wordt gemaakt.”

“Het huidige rechtssysteem werkt niet. De politiek richt
zich op korte termijn en vrijheid van meningsuiting wordt bestraft. We overzien
de consequenties van het planten van deze gewassen nog niet maar de overheid
doet er niks tegen.” De hoogleraar vreest voor de
toekomst. Vooral omdat de grote multinationals steeds meer bepalen wat er
gebeurt en de politiek hier volgens hem weinig vat op heeft.

Politiek

De politiek waarover de
hoogleraar spreekt, zwijgt echter niet helemaal. Bij de actie was Tom De Meester
van de PVDA. Hij wil de actievoerders een hart onder de riem steken. “Het recht op actievoeren is
heel belangrijk. Deze mensen kaarten belangrijke issues aan. Dat moeten we niet
bestraffen, maar steunen. Duurzame landbouw is belangrijk en ik ben dan ook
solidair met de activisten.”

Na de Schoffel Kata, waarbij op oosterse wijze druk met boerengereedschap werd gezwaaid, begaf de gehele groep zich naar het Hof.

De
aanwezigen hoopten dat het hoger beroep werd uitgesteld. En inderdaad besliste het Gentse Hof van Beroep de zaak te verdagen naar 28 oktober. Door een soortgelijke zaak in Frankrijk, waarbij activisten
een paar dagen geleden hun beroep wonnen, vroegen de advocaten van het onderzoeksconsortium meer tijd. Die extra tijd kregen ze, de hoop op een goede afloop is hiermee opnieuw gesterkt.