VBO-voorzitter Pieter Timmermans en onderwijsminister Ben Weyts hebben zonder dat ze het zelf goed lijken te beseffen dé remedie gevonden om het coronavirus aan banden te leggen. Op internationale erkenning is het nog even wachten, maar dat komt ook omdat ze zelf hun eigen redenering nog niet consequent hebben doorgedacht.

We zullen hen even helpen. “Het is niet binnen de bedrijven dat er een probleem is, dat begint pas als de werknemers het bedrijf verlaten”, zei Timmermans in Le Soir. “Als leerlingen thuisblijven, kan dat het risico op besmetting net verhogen. Het virus circuleert hevig in de maatschappij, maar op school is het een pak veiliger”, zegt Weyts in Het Laatste Nieuws.

Als de huidige alarmerende trend zich verder zet, zitten we eind deze week aan 10.000 besmettingen, aldus viroloog Steven Van Gucht. Maar die besmettingen gebeuren dus volgens Weyts en Timmermans zeker niet op het werk en op school. Dat zijn de plekken waar het virus op een onzichtbare wand stuit.

Waar mensen dan wel besmet worden, daar hebben we het raden naar. In België doen we niet aan brononderzoek (nochtans de manier waarop ze in Japan de curve plat slaan). Op de bus naar het werk of school? In de broodjeszaak over de middag? Op café tijdens de wachttijd op de volgende trein? Of ’s avonds tijdens het potje zaalvoetbal?

Maar als scholen en bedrijven de enige veilige plekken van het land zijn, moeten we verder durven denken. Bij Groen stelde iemand voor om de herfstvakantie met een week uit te breiden. Terwijl het natuurlijk net omgekeerd moet. De herfstvakantie moet afgeschaft worden, want volgens de logica van Weyts wordt dat een absolute ramp.

Ook het weekend moet dringend in vraag worden gesteld. Dan hebben werknemers pas echt hun bedrijf verlaten en kan het virus ongeremd zijn gang gaan. Laten we de mosterd halen in China. Nee, niet hun massale testen en efficiënte quarantaines, maar wel het megabedrijf Foxconn in Zhengzhou. In het Foxconn Zhengzhou Science Park, ook wel eens iPhone City genoemd, werken, wonen en slapen 350.000 werknemers op en rond het Taiwanese bedrijf. Als het duizenden levens kan redden, moet dat hier toch ook tijdelijk kunnen?

Geen grap

Hier hoort een ironieteken natuurlijk. Maar als we naar de huidige maatregelen kijken, lijkt het toch niet zo’n vergezochte grap. Wegens een gebrek aan brononderzoek tast heel België dus in het duister waar de besmettingshaarden zich bevinden. Maar als we naar de maatregelen kijken, lijken sommigen die toch te kennen. In de provincie Luxemburg (grootste stad is Aarlen met 30.000 inwoners) gebeuren de besmettingen blijkbaar tussen 1u ’s nachts en 6u ’s morgen want er werd een nachtelijk uitgaansverbod ingevoerd.

Toen er op het einde van de vorige lente aangekondigd werd ‘nooit meer lockdown’, bedoelde men eigenlijk: nooit meer een verloren werkuur door coronamaatregelen. Dat is de belangrijkste reden waarom kinderen absoluut voltijds en elke dag naar school of de crèche moeten. Dat is ook de reden waarom de treinen vol moeten en de bedrijven open.

In heel België werd er tot vorige week besmet vanaf 23u in cafés en tijdens de knuffel met persoon 4 en 5 uit uw bubbel. Er wordt wel besmet in de kleedkamer, niet in de sportkantine. Geniale maatregel want de zweetgeur van een doordrenkt T-shirt creëert vanzelf anderhalve meter afstand.

Natuurlijk moeten er maatregelen genomen worden en zal elke maatregel wel zijn waarde hebben. Maar het zou helpen als men daarover wat eerlijker communiceert. Toen er op het einde van de vorige lente aangekondigd werd ‘nooit meer lockdown’, bedoelde men eigenlijk: nooit meer een verloren werkuur door coronamaatregelen. Dat is de belangrijkste reden waarom kinderen absoluut voltijds en elke dag naar school of de crèche moeten. Dat is ook de reden waarom de treinen vol moeten en de bedrijven open.

Dat komt natuurlijk met een prijs. Als er niet geraakt kan worden aan dat heilige principe, dan moet er ergens anders gesneden worden. Dan komt alles wat in de vrije tijd gebeurt in het vizier: de grootte van uw sociale bubbel, uw binnensport, uw cafébezoek en later dit jaar uw kerstmarkt en uw eindejaarsfeest. Uw sociale leven in lockdown, uw werk en school alsof er niets aan de hand is. Zo ziet de aanpak er uit van de tweede golf. Het VBO mag even experimenteren met de ideale werknemer. Een persoon die pendelt tussen woon-en slaapkamer en de werkplaats en die zich niet laat afleiden door een rijk sociaal leven.

Kan het anders? Dat hangt er van af. Elke keer weer blijkt dat er sterke lobbygroepen zijn die de maatregelen in een bepaalde richting duwen. De samenleving en alle individuen zuchtend naar gezondheid en welzijn die daar deel van uitmaken hebben geen lobbygroep. Als we deze winter willen doorspartelen, zal daar toch iets moeten aan veranderen.