Sinds mei lijdt de bevolking in Noord-Kivu onder een nieuw gewapend conflict tussen het Congolese leger (FARDC) en de rebellenbeweging ‘Mouvement du 23 mars‘ (M23). Deze veiligheidscrisis veroorzaakt een humanitaire catastrofe op het terrein: vluchtelingenstromen, verkrachting, gedwongen rekrutering van kinderen, plundering, moord enzovoort.
Sancties tegen Kigali
Op 9 augustus 2012 richtten Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen zich al tot minister Reynders met een brief. Wij vragen om de bevindingen van de VN-groep van experts over de steun van de Rwandese overheid aan de M23 ernstig te nemen. Wij dringen erop aan om binnen de Europese Unie en de Verenigde Naties de druk op Rwanda te verhogen, opdat het regime in Kigali de steun aan rebellen in Oost-Congo beëindigt.
Ondertussen hebben de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland en Zweden een deel van hun hulp aan de Rwandese overheid opgeschort. Waarom blijft zo’n krachtig signaal vanwege de Belgische regering uit?
Het beleid van president Kagame en de Rwandese regering is nochtans al vele jaren een destabiliserende factor voor Congo. “De pendeldiplomatie van minister Reynders mag niet beletten om de nefaste rol van Rwanda in Oost-Congo onder ogen te zien en deze krachtig en ondubbelzinnig te veroordelen”, zegt Broederlijk Delen.
Wij vragen dat de Belgische minister bij zijn Rwandese gesprekspartners de onmiddellijke en onvoorwaardelijke stopzetting eist van de steun aan de M23 en andere rebellengroepen in het oosten van Congo.
“Het wordt tijd dat Rwanda de territoriale eenheid en integriteit van Congo respecteert. Als het Rwandese regime een constructieve medewerking aan het vredesproces blijft weigeren, moet ook de Belgische regering via sancties de druk op Kigali verhogen”, vindt Broederlijk Delen.
Nieuwe internationale troepenmacht
Daarnaast moet minister Reynders bij zijn Congolese gesprekspartners aandringen op een daadkrachtig beleid tegen de rebellengroepen in Oost-Congo. Momenteel bespreken Congo, Rwanda en andere Afrikaanse staten van de Internationale Conferentie voor de Regio van de Grote Meren (CIRGL) de modaliteiten voor de komst van een ‘internationale neutrale macht’ aan de Congolees-Rwandese grens.
Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen menen dat de internationale gemeenschap, inclusief België, beter de reeds aanwezige Congolese (FARDC) en VN-troepen (MONUSCO) in Oost-Congo versterkt in plaats van zo’n nieuwe troepenmacht aan te moedigen en erin te investeren.
Op korte termijn moet de strijd van het Congolese leger tegen de M23-rebellen beter georganiseerd en logistiek omkaderd worden zodat ze volledig ontwapend en ontmanteld worden. De grote vredesmacht (MONUSCO) zou de FARDC hierbij effectiever moeten bijstaan.
Op lange termijn zijn duurzame politieke oplossingen nodig om de structurele oorzaken van de veiligheidsproblemen in Oost-Congo aan te pakken. Concreet denken we aan de opbouw van een functionerende rechtsstaat via een grondige hervorming van leger, politie, gerecht, douane en administratie. De Belgische minister moet een meer coherente en gecoördineerde aanpak van die hervormingen bepleiten.
Nadia Nsayi en Karel Ceule
Nadia Nsayi is beleidsmedewerker Centraal-Afrika en Karel Ceule is persverantwoordelijke bij de NGO Broederlijk Delen.
