België telt 21 kernreactoren binnen of net buiten de landsgrenzen, en geen enkel ander land heeft kerncentrales die zo dicht bij grote bevolkingscentra liggen, zegt Greenpeace. “De regering, die volgens internationale conventies en nationale wetgeving verplicht is de bevolking te beschermen, faalt schromelijk in die opdracht.”

Greenpeace analyseerde de bestaande federale en provinciale nucleaire nood- en interventieplannen en stelde naar eigen zeggen vast dat die in het beste geval een antwoord bieden op de effecten van een beperkt ongeluk met een geringe radiologische impact voor de omgeving. “Na een ernstige kernramp daarentegen dreigt het woongebied van honderdduizenden mensen dermate radioactief besmet te worden dat het onbewoonbaar wordt”, zegt de organisatie. “De nucleaire noodplannen zijn hopeloos verouderd en bieden geen afdoende antwoord op de noodzakelijke evacuatie, opvang en herhuisvesting van deze gezinnen.”

Fukushima

België heeft officiële nucleaire noodplanzones, waarbinnen maatregelen worden voorbereid om mensen te evacueren, maar die beperken zich tot een gebied van 10 kilometer rond de kerncentrales. Terwijl na de kernramp in Fukushima vrijwel onmiddellijk een zone van 20 kilometer verplicht werd ontruimd, zegt Eloi Glorieux van Greenpeace België, en mensen tot op 30 kilometer de aanbeveling kregen “vrijwillig” het gebied te verlaten. Sommige dorpen tot op 50 kilometer moesten ook geëvacueerd worden.

De Belgische noodplannen houden volgens Greenpeace met die werkelijkheid geen rekening. Zo voorziet het provinciale noodplan van Antwerpen in vier opvangcentra voor geëvacueerde omwonenden, maar die bevinden zich allemaal binnen een straal van 14 tot 20 kilometer van de kerncentrale van Doel en zouden bij een ernstige kernramp dus zelf in besmet gebied liggen.

Ingebrekestelling

“Het is een aberratie dat de regering de levensduur van de afgeleefde Tihange 1-reactor met nog eens tien jaar wil verlengen en overweegt om risicovolle reactoren met duizenden scheurtjes in het reactorvat opnieuw op te starten, terwijl ze het nalaat om effectieve nucleaire nood- en interventieplannen op te stellen”, zegt Glorieux.

Greenpeace spreekt van een grove nalatigheid, en eist dat reactoren als Doel 3 en Tihange 2 niet opnieuw opgestart worden zolang er geen nieuwe en ingeoefende rampenplannen voorhanden zijn voor het hele grondgebied van het land. “De regering laat na lessen te trekken uit de dramatische ervaringen in Fukushima”, zegt Glorieux. “Dat is schuldig verzuim. Daarom laten we een deurwaarder officieel een ingebrekestelling overhandigen aan het regeringshoofd.”