“Hier hoeft per se geen reukje aan te hangen” zegt Michel Maus, professor fiscaal recht aan de VUB. “Maar het toont ook dat je in volle transparantie perfect gebruik kan maken van belastingparadijzen, als je je maar aan de spelregels houdt. Zo vertrekt er zeer veel geld uit België, dat hier potentieel belast kan worden. Dat kunnen we enkel met lede ogen aanzien.”

Pardon, aan de spelregels?

275 miljard op legale wijze naar belastingparadijzen? Waarom moeten we het normaal vinden dat bedrijven geld overmaken naar belastingparadijzen? Een belastingparadijs is een land met geen of erg lage belastingen, of een land dat onvoldoende meewerkt aan de uitwisseling van fiscale gegevens.

Krijgen de ministers van de regering geen schaamte als ze terzelfdertijd verkondigen dat er vanaf half augustus op zoek moet gegaan worden naar 8 miljard euro? Er kan zelfs nog een smak bijkomen. Uit een rapport van de federale overheidsdienst Financiën bleek dat de belastinginkomsten de eerste vijf maanden van 2016 met 2,2 miljard onder de verwachtingen lagen.

Als de regering het niet meer zou toelaten dat bedrijven hun winsten versluizen naar belastingparadijzen, dan had ze weinig zoekwerk naar financiële middelen voor haar begroting. Bedrijfswinsten worden belast aan 33,99 procent.

Door de vele belastingverminderingen ligt het gemiddelde echter op 13 procent, wat natuurlijk te weinig is voor een rechtvaardige bijdrage aan de samenleving. Maar goed, we houden het even op 13 procent en vermenigvuldigen dat met 275 miljard euro om je een idee te geven hoeveel belastingen de Belgische overheid verliest door toe te staan dat bedrijven hun winsten versluizen naar belastingparadijzen. Dit is minstens 35,7 miljard euro!

Herhaling: de regering zoekt 8 miljard en mogelijks meer, terwijl ze de werkgevers samen met hun aandeelhouders de mogelijkheid geeft hun winsten te versluizen naar belastingparadijzen. Hoe kan je dit nog normaal noemen?!

‘Ruwe olie’ in de Bermuda-eilanden

Om je een idee te geven hoe bepaalde bedrijven op een wettelijke manier hun belastingdruk zo laag mogelijk kunnen houden, getuigt het verhaal in het weekblad Knack over Total België.

In 2011 kwam aan het licht dat er een buitengewoon gunstige regeling was afgesloten voor Total België voor zijn transfers naar belastingparadijs de Bermuda-eilanden. Total België heeft een grote raffinaderij in de haven van Antwerpen.

De ruwe olie daarvoor koopt ze niet in Saudi-Arabië of in een andere golfstaat, maar bij de dochteronderneming op de Bermuda-eilanden. Omdat er daar geen olie uit de grond komt, moet de dochteronderneming op de Bermuda’s de ruwe olie elders aankopen. Dat gebeurt bij de eigen productiefilialen van de Total Groep of bij derden in olieproducerende landen. Het gaat over grote hoeveelheden.

In 2009 kocht Total België voor zijn raffinaderij in Antwerpen ruwe olie op de Bermuda’s voor een waarde van 6,5 miljard dollar. De vraag van Total België luidde of het zijn betalingen voor ruwe olie van zijn omzetcijfers kon aftrekken als beroepskosten. Het ja-antwoord kwam van de Dienst Voorafgaande Beslissingen van de federale overheidsdienst Financiën. Want volgens hen zijn de activiteiten op de Bermuda’s werkelijk en oprecht en zijn ze geen artificiële constructie…

Beroepskosten als truc

Toen enkele parlementsleden vragen begonnen te stellen over het akkoord met Total België, kwam het systeem van ‘verrekenprijzen’ boven water drijven. Verrekenprijzen zijn de prijzen die internationale ondernemingen aanrekenen voor het leveren van goederen en diensten aan onderling verbonden bedrijven van de groep. Deze worden gemanipuleerd op zo’n manier dat kosten gemaakt worden waar belastingtarieven hoog zijn en dat winsten gemaakt worden waar de tarieven laag zijn.

Men kan de prijs dus manipuleren door de filialen van een multinational onderling handel te laten drijven en daarbij voor de verkochte goederen een hogere prijs te laten aanrekenen dan die op de concurrentiële markt. Wat Total dus doet, is zorgen dat de kostprijs van de ruwe olie via een belastingparadijs zo hoog mogelijk gemanipuleerd wordt, om dan zo veel mogelijk beroepskosten in België van zijn omzet in mindering te brengen, waardoor zo goed als geen belastingen meer hoeven betaald te worden.

Hoe hou je de belastingvlucht van multinationale bedrijven tegen?

Door alle vestigingen van multinationals als één bedrijf te beschouwen en de winsten te belasten daar waar ze daadwerkelijk gerealiseerd worden.

Dat is maar logisch ook en niet in het minst in België dat zorgt voor een goede omkadering. Het bedrijfsleven, dat zich hier in België dankzij een goed functionerende overheid kan ontplooien en daardoor winst genereert, is verplicht een bijdrage te leveren.

Bedrijven krijgen vele voordelen via de geïnde belastingen. Denk maar aan bepaalde realisaties van openbare diensten, zoals de aanleg en het onderhoud van wegen, bruggen, spoorlijnen, kanalen en de ontsluiting van industrieterreinen. Vergeet ook niet de creatie van openbare diensten die er specifiek op gericht zijn de economie te ondersteunen via bankgaranties, investeringsfondsen, de organisatie van bedrijfsopleidingen en dergelijke meer.

Bovendien heeft het bedrijfsleven baat bij een goed functionerende overheid die zorgt voor een vlotte dossierafhandeling, een goede bereikbaarheid, bewegwijzering, brandweer, afvalophaling en niet te vergeten het onderwijs. Zonder deze omkadering kan het bedrijfsleven niet werken en kunnen er ook geen winsten worden gerealiseerd. Is het dan niet logisch dat je van de bedrijven een rechtvaardige bijdrage vraagt?

Omdat een andere wereld mogelijk is.

Bronnen:

• De Standaard, 15/07/2016,p.22
• Opnieuw groeit gat in begroting: 2,2 miljard euro minder belastinginkomsten
• Kleine bedrijven, grote nadelen
• Knack, 2/03/2011, p.34
• Knack, 13/04/2011,p.44