Volgens de lokale krant Diário do Pará liepen Ribeiro da Silva en zijn vrouw Maria do Espírito Santo in een hinderlaag nabij hun huis in Nova Ipixuna. Het koppel werd al maanden met de dood bedreigd maar kreeg volgens de krant geen politiebescherming. De politie gaat ervan uit dat het koppel omgebracht is door huurmoordenaars, omdat bij allebei een oor was afgesneden.

Eind vorig jaar nog had Da Silva het over zijn angst vermoord te worden. Op een toespraak in Manaus zei hij dat de houtindustrie hem tot zwijgen wou brengen. “Ik kan hier de ene dag staan spreken voor jullie, en de volgende maand kunnen jullie het nieuws krijgen dat ik ben verdwenen”, zei hij. “Ik zal het woud beschermen tegen elke prijs. Daarom kan ik op elk moment een kogel in het hoofd krijgen.”

Da Silva was zich ervan bewust dat zijn strijd tegen houthakkers en de houtskoolproducenten hem bijzonder kwalijk werd genomen. “Mensen vragen mij: ben je niet bang? Ik ben een mens, natuurlijk ben ik bang. Maar die angst doet mij niet zwijgen. Zolang ik op de been ben, zal ik iedereen aanklagen die het woud vernielt.”

Nieuwe boswet

Het nieuws van de moord kwam er maar enkele uren voor een belangrijke stemming over een minder strenge Boswet. Die vermindert het percentage van het areaal dat als woud behouden moet blijven, en voorziet in sommige gevallen in amnestie voor wie in het verleden illegaal heeft ontbost.

De nieuwe wet moet nog goedgekeurd worden door de Senaat en door president Dilma Rousseff. Tegenstanders beschrijven de wet als “een ramp”.

Chico Mendes

Da Silva en zijn vrouw waren actief in de organisatie van de bekende activist Chico Mendes, die in 1988 vermoord werd door veeboeren. Da Silva had zich een reputatie opgebouwd als spreker op lokale en internationale bijeenkomsten rond de bescherming van het Amazonewoud. Hij nam het op voor de kleine arbeider in het woud, die leeft van de rubbertap en de verkoop van noten en fruit.

Een rapport van Braziliaanse mensenrechtengroeperingen noemde Da Silva in 2008 al als een van de tientallen activisten in het Amazonegebied wier leven gevaar loopt.

“We hebben nu een nieuwe Chico Mendes”, zegt Felipe Milanez, journalist in São Paulo, in de Britse krant The Guardian. Milanez had naar eigen zeggen onlangs nog telefonisch contact gehad met de vrouw van Da Silva, die had gezegd dat de situatie “erg lelijk aan het worden was”.

De aanslag doet ook denken aan de moord op de Amerikaanse zuster Dorothy Stang in 2005. Stang verzette zich net als Da Silva tegen de vernietiging van het regenwoud in de staat Pará.

– – – – – – – –
Auteur: Joren Gettemans