Sinds de val van banken in de crisis deden heel wat banken – gevallen en niet gevallen banken – moeite en inspanningen om de gemiddelde Belg wegwijs te maken in een en ander. Maar niet alleen privatieve banken, ook anderen. Bankieren is te belangrijk om het alleen aan bankiers over te laten ?

We doorlopen de initiatieven die we zagen tot nu … .

Het begin van “beleggen is een spel” ?

Cartamundi en Argenta hebben een o.i. geniaal idee gehad in 2009, dat ook snel uitvoerbaar is: ze lanceren een financieel beleggingsspel in 2010

Hoe beheert  u uw geld?  Speelt  u op veilig of  zoekt  u naar mogelijkheden om uw vermogen nog meer te laten renderen? Volgt u eerder uw buikgevoel of belegt u met gezond verstand? Weet u wat in laagconjunctuur de beste belegging is? Is vastgoed  het overwegen  waard? Ontdek het spelenderwijs en word de Beste Belegger!

Cartamundi, de nummer één in speel- en spelkaarten  en Bank- en Verzekeringsgroep Argenta, de onafhankelijke en vijfde grootste financiële instelling in België, lanceren samen  een  uniek beleggingsspel “De beste belegger  – Uw geld staat op het spel”.

Cartamundi detecteerde, net als zovelen, een (nieuwe en continue)  leerbehoefte : vanuit de economische crisis zien particuliere beleggers zich geconfronteerd met een kenniskloof over de complexe werking  van  de  financiële  markten,  de  beurzen  en  het effect ervan op hun eigen spaar- en beleggingsproducten. Maar Cartamundi deed er ook iets mee, en snel !…. En vele anderen, die al (vage) initiatieven aankondigden, hadden er het nakijken naar…. .

Cartamundi en Argenta besloten een spel te ontwikkelen met de intentie de gewenste inzichten in financiële mechanismen  bij de consumenten te verbeteren.

Cartamundi is gevallen voor Argenta’s eigenzinnige campagne “Gezond Beleggen”: de promotie van het beleggingsaanbod  van Argenta waarbij een beroep  wordt gedaan op het gezond verstand  van particuliere beleggers (www.gezond-beleggen.be).

Met de lancering van het spel in de eindejaarsperiode zorgt Argenta voor een tastbaar en speels  vervolg: cliënten  die bij Argenta voor een bepaald bedrag intekenen,  ontvangen een  exclusief  exemplaar  van het  gloednieuwe  financiële spel.  Voorlopig is het spel enkel bij Argenta en in het Nederlands verkrijgbaar.

Het is geen toeval en zelfs opvallend : beide  ondernemingen, Cartamundi  en  Argenta, hebben een zeer ruime gelijkaardige achtergrond :

• Belgisch,
• onafhankelijk,
• eigenzinnig,
• no-nonsense,
• dicht bij de klant,
• concreet,
• stabiel rendabel,
• visionair in hun markt,
• innovator gedurende jaren,
• marktleider in hun genre en type,
• vaak verrassend in wat ze doen,
• hun namen zijn geïnspireerd op hun “métier”, resp. kaarten en geld/roerende waarden.

Het voortzetten van het “beleggen is een spel” !

In feite was het initiatief van Argenta en Carta Mundi geen primeur.

Er bestond al sinds, 75 jaar, een ander spel, met name het allerbekende gezelschapsspel Monopoly : in dit spel met verschillende spelers poog je als “goede kapitalist” in spe (men vergeve me dat ik beide combineer in één omschrijving) te kopen, te investeren, met de winsten en inkomsten van de investeringen uit te breiden en finaal het monopolie op het spel te verwerven door je concurrenten te verarmen, in de gevangenis te zien belanden of failliet te zien gaan.

Het spel is een combinatie van

• geluk
• strategie,
• durf en psychologie,

zoals het (economische deel van het) leven zelf dat voor sommigen is of althans zo wordt ingevuld.

Het spel miste jaren realiteitszin in de prijzen en onderlinge verhoudingen in waarde die het voorstelt op de “straten en huizen”.

Het spel bestaat in verschillende (al dan niet geautoriseerde) versies :

• fysisch materiëel (kaarten, dobbelstenen, pionnen, bord…) ;
• in electronische versie op internet .

These – (parallel)these(s)….. honderd variaties van Monopoly !

Een goed kapitalistisch getint spel dat lukt in aantrekkingskracht en verkoopscijfers, wordt herontwikkeld, gecopiëerd/gepaste/gechanged…. in honderden variaties.

Monopoly vindt je vandaag via internet in honderden (!) variaties zoals :

• ngl. je beroepsinteresse (je verwerft macht en roem …): Army Monopoly (voor militairen of mensen met dito ambities…), Attorney Power (voor advokaten…), .. ;
• ngl. je favoriete sport (je koopt en verhandelt spelers en clubs…)  : baseball (bv. Baseball Monopoly 2005, Fantasy Baseball 2008,  My Baseball 2007, …), basketbal (bv. Basketball monopoly, … );
• ngl. van je dromen : bv. Hollywood Monopoly,…. ;
• ngl. van je favoriete muziek of zanger : bv. The Beatles Monopoly,… .

These – antithese van het voortzetten van het “beleggen is een spel” !

Er bestaat ook al sinds jaar en dag een gezelschapsspel dat niet uitgaat van dezelfde principes als Monopoly, integendeel of net andersom.

Er is o.a.

• Anti-Monopoly : hier spelen niet alle spelers een zelfde rol ; ook dit spel bestaat in verschillende varianten ; in een van de varianten spelen sommigen de rol van monopolist of oligopolist, anderen de rol van concurrent ;
• BibleOpoly : je poogt samen te werken met anderen en als eerste een kerk te bouwen ;
• …. .

Spellen zijn als bankproducten : zo heb je er één, zo heb je er honderd ?? 

Bankieren is een ….kwartetspel…..

Het internationale engelstalige tijdschrift Euromoney lanceert met de slogan “Word de ultieme bankier” een eigen gezelschapsspel.  Het spel

• is een kwartetspel,
• bestaande uit dertig kwartetkaarten,
• waarbij het de bedoeling is da andere banken te verwerven en aldus de grootste bank(ier) te worden.

De joker in het spel wordt niet waargenomen … door een Belgsich bankier, maar wel door  een referentie naar de ex-voorzitter van Royal Bank of Scotland, Fred Goodwin, die van de Schotse bank RBS in 8 jaar tijd een internationale speler maakte, maar daarna mocht gaan na haar problemen in de kredietcrisis ; deze man, met bijnaam “Fred the Shred” omwille van zijn besparingsdriften bij aankopen, werd toch ervoor …  uitgeroepen door het tijdschrift Newsweek tot de “World’s Worst Banker” in 2008 ; hij speelt dus voor joker in het spel als ‘Fred The Shred”, doch de joker verliest in dit spel altijd.

Centraal bankieren is niet één ….. maar elk jaar een bijkomend internetspel….

Zelfs het spelen van de rol van centrale bankier wordt in een … , neen, vele vormen van een internetspeltoepassing gegoten.

De Europese Centrale Bank (www.ecb.int) lanceert in 2011 onder de noemer “Economia” een spel waarbij de speler de plaats kan innemen van topman Mario Draghi en dus zelf het monetair beleid op Europees vlak kan uitzetten.

Het spel laat de speler toe

• de monetaire politiek naar zijn hand te zetten, door te spelen met inflatie, rentetarieven en dergelijke leer ;
• de gevolgen ervan op de productie, de werkloosheid en de monetaire groei in Europa te volgen en te evalueren ;
• de pers te consulteren die op de eigen politiek ook interactief reageert … .

In 2012 lanceert ze “Inflation Island” om de inflatiemechanismen en hun invloed beter te laten begrijpen.

In 2013 lanceert ze een ander spel voor jongeren tussen de 18 en de 25 jaar dat hen ook moet vertrouwd maken met hoe een Centrale Bank werkt ;  “Top Floor – make your way up” leer je vragen te beantwoorden rond de geschiedenis van de Europese Centrale Bank ; de pers omschrijft het eerder als een duffe bedoening.

En zelfs pokeren is ook … kinderspel ….

Over de opkomst van pokeren hoeft niet meer gezegd : hoe langer hoe meer volwassenen én jongeren pokeren … legaal of niet.

Een Belgische duo importeert het zelfs als spelvormvariante voor gezinsspel in vele Belgische huiskamers : Poker Champ van Yves Kupfermunz en Pierre Neuville wordt gelanceerd. 

De realiteit is bittere ernst …..

Maar de realiteit is bittere ernst  :

• het beheren van een bank is helemaal geen spel, laat staan een volwassenen- of een kinderspel : de reglementaire impact is gigangitsch, de controle minstens groot zo niet overmatig (voor kleinere banken), de markten complex, de competitie quasi-moordend ;
• het beheren van een centrale bank of een munt is helemaal niet eenvoudig ; vraag het maar eens aan de euro-zone ;
• zelfs pokeren is bittere ernst : er zijn er meer die er geld insteken dan geld uithalen…. .

Toch en daarom net moeten we elk initiatief steunen dat mensen om leert gaan met geld op een constructieve manier en op een duurzame manier… .

Maar daar wringt nu net het schoentje om het opleidingsvoetje : de meeste spellen en opleidingen zijn niet van het inhoudelijk duurzame type, wel integendeel. Ze leren ons mischien nu net wat ze ons niet moeten leren ; we wachten met plezier op (nieuwe en/of meer) spellen die ons leren hoe we kunnen minder uitgeven i.p.v. hoe we meer kunnen verdienen, hoe we macht in functie van de samenleving kunnen gebruiken als kracht i.p.v. in het voordeel van onze eigen sociale klasse of onszelf, hoe we kunnen samenwerken i.p.v. mekaar dood concurreren, hoe we kunnen opbouwen door te laten bestaan i.p.v. op te bouwen door te veroveren en af te breken  …. .

Zijn er liefhebbers ?

Literatuur en bronnen

BALLEGEER, D., LUYSTERMAN, P., “Huis kopen moet niet realistisch zijn”, in DE TIJD,  02 11 2010, p. 14.

Belga Media Support, Carta Mundi, Press Release, Cartamundi en Argenta lanceren financieel beleggingsspel, 06 01 2010, 09:49.

DEGOUY, PH., Le Monopoly, à l’école de l’argent, in L’ECHO, 26 10 2010, p. 28.

DE TIJD, Topbankier zoeken met kwartetspel, in DeMorgen, 30 10 2010, p. 38.

http://www.hasbro.com/monopoly/en_US/ .

http://www.spelletjesoverzicht.nl/spelletjes/monopoly.

http://www.snelspel.nl/bordspellen/antimonopoly.html .

http://boardgamegeek.com/boardgame/6668/bibleopoly .

JL., Kwartetspel zoekt ultieme bankier, in DE TIJD, 30 10 2010, p. 7.

MONNIKHOF, T. O., Topbankier onder grote druk, in Het Financiële Dagblad, 9 augustus 2008, p. 2.

R.D.H. (st.), Vous aussi, devenez un parfait petit banquier central, in  La petite histoire, in L’ECHO,  25 11 2011, p. 2.

VANDENDOOREN, S., Les deux font la paire, in www.trends.be, in People Rencontre, 12 04 2012, p. 100-101-102.

VES, Argenta lanceert een gezelschapsspel, in Het Laatste Nieuws, 06 01 2010.

www.ecb.int .

X, The World’s Worst Banker, in De Standaard, 5 december 2008, p. 31.

X., Gamen om ECB beter te begrijpen, in DETIJD,  18 04 2013, p. 6.

 X., Du poker pour toute la famille, in www.trends.be, in People Rencontre, 12 04 2012, p. 102.