“Toen we in 2009 in de gevangenis van Gent werkten met gedetineerden voor de theatervoorstelling ‘Hotel California’, trok een groep geïnterneerden onze aandacht”, vertelt Dominique Willaert van Victoria Deluxe. Geïnterneerden zijn gevangenen met een psychische aandoening die de samenleving als een bedreiging ziet. Willaert kwam te weten dat er momenteel ongeveer duizend geïnterneerden zijn in België. “Vaak pleegden die mensen maar een klein misdrijf. Samen met Similis (nvdr: ergotherapeutisch centrum) willen we hun probleem onder de aandacht brengen.”

Chronische schizofrenie

Eén van de geïnterviewden is Jacqueline, moeder van drie kinderen. Samen met haar echtgenoot Jean ondersteunt ze haar jongste zoon (38), die als jonge twintiger psychisch ziek werd. De diagnose: chronische schizofrenie en wellicht ook een autismeprobleem. “Onze zoon Joachim was veertien jaar ziek. Sinds mei 2009 zit hij in de gevangenis omdat hij een autoruit ingooide en een verzorger sloeg. Dat hij twee spuitjes kreeg in plaats van één, maakte hem achterdochtig. Elke dag gaan mijn man en ik beurtelings op bezoek, zo komt hij nog een beetje in contact met de buitenwereld. Al schiet ik zo tekort voor mijn andere kinderen en kleinkinderen. Tijd voor vrienden heb ik amper. Onze omgeving wist niet dat Joachim geïnterneerd was. Ik wilde hen er niet mee belasten, velen zouden het niet begrijpen.”

Bange samenleving

“Door een samenloop van omstandigheden belanden psychisch zieken vaak in de gevangenis. Soms wil iemand niet opgenomen worden, omdat zo’n opname erg ingrijpend is of omdat hij niet de juiste zorg krijgt. Soms zit de psychiatrieafdeling vol of beslist justitie om die persoon in de gevangenis te stoppen. Het is ook een feit dat onze bange samenleving mensen met vreemde trekken niet aanvaardt.”

“Ziekenhuizen zijn zich er te weinig van bewust dat familie ook steun kan bieden. Dat geeft de familie een gevoel van onmacht, woede en verdriet. Ze worden van het kastje naar de muur gestuurd en hebben niets te zeggen in de beslissing.”

Vicieuze cirkel

“Door psychisch zieken op te sluiten in de gevangenis, gooi je ze in de vergeetput. Ze krijgen er geen verzorging en kunnen dus niet ‘genezen’. Daardoor kunnen ze ook niet vrijkomen: een vicieuze cirkel zonder toekomstperspectief.”

“Het kan ieder van ons overkomen”, vertelt Willaert. “Daarom biedt Victoria Deluxe de documentaire aan als vormingsmateriaal.” Ook Jacqueline wil meer aandacht voor aangepaste verzorging, thuiszorg en nazorg.

© 2011 – StampMedia – Nele Lauryssen