Ahlenius was tot in juli hoofd van het Office of Internal Oversight Services (OIOS) van de VN. De kritiek op het leiderschap van Ban staat uitgebreid beschreven in haar boek dat recent verscheen in het Zweeds.

Ze beschuldigt Ban ervan dat hij liever op rode loper wandelt en speeches geeft die anderen hebben geschreven, dan dat hij zijn rol als belangrijkste VN-functionaris vervult. Volgens haar vertelt Ban na zijn reizen meer over de recepties en diners waarop hij werd uitgenodigd of over de media-aandacht die hij daar kreeg, dan over de politieke kwesties die opvolging verdienen. “Als VN-secretaris-generaal is hij een ramp: ongeïnteresseerd en volstrekt niet toegewijd”, stelt Ahlenius.

Eerlijk verslag

In haar eindverslag in juli haalde Ahlenius scherp uit naar Ban Ki-moon omdat hij de VN uiteen zou drijven. Het rapport werd geklasseerd toen ze aftrad als hoofdonderzoeker binnen de VN. “Maar ik was de enige persoon die zulke zaken kon schrijven, want ik viel niet onder het gezag van de secretaris-generaal (Ahlenius was aangesteld door de Veiligheidsraad, nvdr) en mijn contract was niet hernieuwbaar. Daardoor hoefde ik voor niemand het hoofd te buigen”, legt ze uit.

Vijf maanden heeft ze aan het rapport geschreven. “Vijf personen op sleutelposities in het secretariaat hebben onafhankelijk van elkaar mijn versie nagelezen. Ze waren het erover eens dat het een eerlijke stand van zaken geeft.”

Op een persconferentie in het VN-hoofdkwartier vorige week benadrukte Ban dat Ahlenius’ kritiek gebaseerd is op ongegronde beschuldigingen. Ook Vijay Nambiar, het VN-personeelshoofd, vindt dat. “Dat is een manier om de discussie uit de weg te gaan. Ze zullen geen onjuistheden in het rapport vinden omdat die er niet in staan”, reageert Ahlenius.

Ban Ki-Wie?

Met haar kritiek op de VN-secretaris-generaal staat Ahlenius niet alleen. De Noorse ambassadeur bij de VN, Mona Juul, omschreef Ban in een interne nota uit 2009 als zwak, inefficiënt en zonder charisma. Volgens Juul had Ban geen impact bij tal van conflicten, in Myanmar, Sri Lanka, de DR Congo, Darfoer, Somalië en Pakistan.

In november 2009 noemde het Duitse magazine Der Spiegel Ban “De meester van de misstappen”: hij had zich positief uitgelaten over de doodstraf, prees de oorlog van voormalige Amerikaanse president George W. Bush in Irak en ontmoette de leiders in Myanmar en Soedan zonder enig succes.

Ban Ki-moon is een Zuid-Koreaanse diplomaat die sinds 2007 VN-secretaris-generaal is. Hij laat nog in het midden of hij wil herkozen worden in 2011. Volgens critici kwam hij aan het hoofd van de VN omdat de supermachten iemand wilden die niemand voor het hoofd stoot.

“Het zou beschamend zijn als Ban werd herverkozen”, aldus Ahlenius. “Ban Ki-Wie? of ‘de man die nergens te bespeuren valt’ wordt hij in de media genoemd.”