Het nieuwe Gostivar na het conflict van 2001: een nieuwe minaret weerspiegelt in de ramen van een gloednieuw shoppingcenter.

Balkan Експрес: onrust in Macedonië laait weer op

Balkan Експрес informeert je wekelijks over markant nieuws uit dit deel van Europa. Deze week: spanningen in Macedonië. Het Balkanland wil graag toetreden tot de EU. Maar oude spanningen tussen etnische Albanezen en Slavische Macedoniërs laaien weer op. Wat is er aan de hand? Hoe moet dit verder?

maandag 19 maart 2012 13:20
Spread the love

Betogingen en vechtpartijen

De voorbije maanden laaide het geweld weer op tussen Albanese en Macedonische groeperingen. Het begon in januari op een feest in Struga. Daar zouden etnische Macedoniërs Albanese moslims beledigd hebben. Hierop volgde een tegenbetoging van Macedonische Albanezen waarbij een orthodoxe kerk bijna in vlammen op ging. (1)

In februari zou een etnische Macedonische politieagent twee jonge Macedonische Albanese mannen hebben doodgeschoten in onduidelijke omstandigheden. Hierop volgden manifestaties waaraan duizenden mensen deelnamen. (2)

De druppel die de emmer deed overlopen, vond vorig weekend plaats. Gewapende groepen Macedonische en Albanese jongeren vielen elkaar aan op bussen en op straat in Skopje en in Tetovo. Er zouden ijzeren staven en knuppels gebruikt zijn. (3)

Ultranationalisme

Na deze incidenten vonden er zittingen in het parlement plaats. De regering uitte meermaals haar bezorgheid. Uiteindelijk zouden de incidenten afgedaan worden als incidenteel geweld, gepleegd door extremistische groeperingen. Macedonië onderhandelt nu met de EU over een eventuele toetreding. Etnische spanningen kan het kleine land dus missen als kiespijn. (4)

Op het internet wordt druk gespeculeerd over de huidige onrust. Xhabir Deralla van de NGO Civil-Center for Freedom: “De huidige regering heeft een onverantwoordelijke ultranationalistische agenda. Zij creëert daardoor een conflict. De toename van interetnisch geweld in Macedonië is een duidelijke consequentie van verkeerde politieke beslissingen.” In de regering zitten de nationalistische VMRO-DPMNE en de Albanese Democratische Unie (DUI).

Gemixte klassen

Eén van de verwezenlijkingen van de regering is het project Skopje 2014. De binnenstad wordt daarbij voorzien van tientallen standbeelden van Macedonische helden en overheidsgebouwen in Griekse bouwstijl. Deralla omschrijft dit project zelfs als ‘semi-fascistisch’. Verder zou, volgens Deralla, alle nationalistische retoriek van de regering interetnisch geweld aanwakkeren. (5)

De Macedonische regering lijkt zich vooral bezig te houden met grote deals en meer oppervlakkige zaken. Zo sloot de overheid vorige week een megadeal met Turkije. Turkije financiert en legt een ondergrondse boulevard aan in Skopje. Op voorwaarde dat Turkije daarboven een shoppingcenter mag aanleggen. Voorts is de overheid van plan om 1000 straatnamen in Skopje te wijzigen. Deze zouden onder andere de namen krijgen van Macedonische en Albanese helden. (6)

De twee bevolkingsgroepen leven in het kleine land doorgaans langs elkaar heen. De voorbije week werd duidelijk hoe groot de nood is aan multiculturele initiatieven. Zo wil het United States Agency for Development (USAID) gemeenschappen motiveren om etnisch gemixte klassen in de scholen te maken. Slavische Macedoniërs en Albanese Macedoniërs leven vaak naast elkaar heen. Om het contact te bevorderen, zijn er al 40 van zulke klassen in basis- en middelbare scholen gepland. (7)

Federalisering à la belge

In 2001 vond er in de Balkanstaat nog een gewapend conflict plaats tussen Macedonische en Albanees Macedonische militaire groepen. Het conflict werd beëindigd met het Verdrag van Ohrid, onder invloed van de EU en de VS. Sindsdien hebben de etnische Albanezen meer rechten gekregen. Zo is er in Tetovo een Albaneestalige universiteit. Albanezen vormen een kwart van de twee miljoen inwoners van het land.

De voorbije elf jaar bleef het relatief rustig. Veel mensen willen graag de vrede behouden. Petar Shkrbina, overheidsmedewerker, verduidelijkt de plannen: “De eerste fase was een budgettaire herverdeling per etnische groep, de volgende zal een federalisering van het land zijn volgens de etnische grenzen die worden hertekend.” (4)

Noot van de auteur: de auteur neemt geen standpunten in over conflicten in de Balkanlanden. Hij brengt slechts het nieuws zoals dat in de Engelstalige bronnen voorhanden is.

Bronnen:

1. http://www.balkaninsight.com/en/article/ethnic-tensions-surge-in-macedonian-town

2. http://www.balkaninsight.com/en/article/albanians-protest-after-macedonian-policeman-kills-two

3. http://www.balkaninsight.com/en/article/skopje-bus-brawls-raise-ethnic-alarm

4. http://setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2012/03/16/feature-03

5. http://www.balkaninsight.com/en/article/who-wants-war-in-macedonia

6. http://www.balkaninsight.com/en/article/macedonian-capital-readies-for-albanian-street-names

7. http://www.balkaninsight.com/en/article/usaid-bid-to-bridge-macedonian-ethnic-divide

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!