In Oekraïne zie je ze overal. Oude vrouwtjes van zeventig of tachtig jaar die op hun oude dag aan het werk zijn. Met een hoofddoek die hen beschermt tegen de kou. Met een wandelstok ter ondersteuning van de lange wandeltochten. Van huis naar het werk en weer terug. Genieten van een rustige oude dag is er niet altijd bij. Om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen, werken ze volle dagen. Op straat of in de metro van Kiev. Als verkoopster van zonnebloempitten of straatveegsters. Een baboesjka in Oekraïne zit nooit stil.

Daar heeft zij dan ook haar reden voor. Ooit werkte ze voor de staat. De toenmalige Sovjet-Unie. Als bouwer van XT3-traktoren in Kharkov. Of als wetenschappelijk onderzoekster in het Siberische Akademgorodok. Hun welverdiende pensioen bedraagt echter niet veel. Hoogstens 40 euro per maand naar het schijnt. En dat is niet veel. Ook niet in het land van de zonnebloemvelden. Al helemaal niet als je er alleen voor staat. Zodoende verdienen veel van hen wat centen bij op straat.

In haar vrije tijd heeft de baboesjka nog meer taken. Zij is een bron van wijsheid. Haar kinderen gaan bij haar te rade over opvoedkundige vragen. En zij heeft meestal een antwoord op allerlei medische vragen. Verder zorgt zij ook nog voor haar kleinkinderen en kan zij koken als geen ander. Een huisgemaakte maaltijd van een baboesjka overtreft dan ook de knapste prestaties van een topkok.

Hun culinaire hoogstandjes bieden ze niet alleen thuis aan. Een volle zak met versbereid voedsel gaat ook mee op de lange afstandstreinen. Eten en drinken worden met alle medereizigers gedeeld. En weigeren is uitgesloten. Ook om half acht ‘s ochtends als de gekruide worsten op worden gediend op een tuttig tafelkleed.

Natuurlijk zijn er in Oekraïne een heleboel baboesjka’s die niet binnen dit stereotype beeld passen. Die er een hogere levensstandaard op nahouden. Toch blijft het in dit grote land opvallen dat ze met grote getalen nog aan het werk zijn. Als je ze niet op straat tegenkomt, dan kom je ze wel tegen in je hotel. Waar ze plotseling receptioniste zijn en luidruchtige hotelgasten op hun plaats zetten.

Ondertussen zien de baboesjka’s hun land drastisch veranderen. De steden veranderen in sneltempo op het ritme van de vaart der volkeren. Een deel van hen ziet de lonen van eigen kinderen stijgen. Zouden hun eigen kinderen later kunnen genieten van een pensioen? Of zouden ze dan ook moeten werken? Een antwoord op deze vraag ligt niet voor de hand. Ze zullen het zelf niet meer mee maken. Ze kunnen alleen hopen op een betere toekomst voor hun kinderen en kleinkinderen.