Over een tekort aan valabele kandidaten kon de organisatie alvast niet klagen dit jaar. Een greep uit de lijst met genomineerden:

– De Italiaanse pastoor Piero Corsi die een pamflet op de deur van zijn kerk hing waarin hij vrouwen die het slachtoffer worden van seksueel geweld aanraadde om zich af te vragen of ze het niet zelf hadden gezocht.

– Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, dat enkel mannen op hun spreekgestoelte duldt. Blijkbaar zijn vrouwelijke ondernemers allemaal doofstom of spreken ze geen Nederlands.

– Ook niet onverdienstelijk: baron Paul Buysse, die de geschiedenis ingaat met de knullige quote: “Als bedrijven verplicht worden om vrouwen in hun raad van bestuur op te nemen, zal de kwaliteit erop achteruit gaan.”

– En last but not least: topfavoriet en koploper Tom Heremans, die de dijenkletsers op zijn hand kreeg met een van zijn snedige columns in De Standaard, waarin hij zich grof en redelijk respectloos uitlaat over de ‘ruïnes’ in de naaktkalender die Annemie Struyf en Lieve Blanquaert maakten voor Kom Op Tegen Kanker.

Lachen met en sneren naar vrouwen en daarvoor beloond en geroemd worden blijkt een erezaak te zijn. Heremans riep namelijk woensdag in DS op om vooral massaal voor hem te stemmen, met als ultieme argument “U moet weten dat ik kick op vrouwen met uitbundig woekerend okselhaar, en ik vermoed dat ik er nergens zo veel tegen het lijf kan lopen als op die plechtige uitreiking.” Ook omschreef hij de award als een prijs “die iemand bekroont die overdreven politiek-correcte feministische initiatieven aan de kaak stelt.” Lachen!

Humor als wapen

Zonder ons te willen uitspreken over de zin of onzin van een initiatief zoals de naaktkalender of de Auwch Award, de ongeneerde formuleringen van Heremans kunnen bezwaarlijk als respectvol of beleefd beschouwd worden en van veel vrouwvriendelijkheid getuigen ze zeer zeker niet.

Valt er een gemakkelijker doelwit te bedenken dan de wat oudere vrouw die zich kwetsbaar opstelt door uit de kleren te gaan voor een goed doel? Hoe vlot geschreven de bewuste column ook moge zijn, het getuigt van lafheid en gemakzucht om de draak te steken met het uiterlijk van oudere vrouwen die niet beantwoorden aan de schoonheidsidealen uit Playboy of Elle. Of kent u veel vrouwen die het grappig vinden om een ruïne genoemd te worden?

Humor camoufleert vaak een fundamenteel respectloze visie op een groep mensen, een die vernedert en een denigrerende houding goedpraat. Maar humor is ook een wapen waartegen het lastig verweren is. Wie niet lacht heeft lange tenen/geen gevoel voor humor.

Feminisme en humor: onafscheidelijk onverzoenbaar

Wie zich op een dergelijk laatdunkende manier uitlaat over mensen kan weerwerk verwachten van de geviseerde groep en kritische omstanders. Toch ziet de auteur er geen graten in om zijn bedenkelijke nominatie en alle kritiek op zijn column onder de noemer ‘overdreven politiek correct’ te archiveren en de tegenstanders af te doen als – oh grijsgedraaid cliché – okselharige manwijven. Een opmerkelijk volwassen en intelligent gefundeerde reactie, als het ware.

Lachen met en laatdunkend doen over feminisme en alle vrouwen die zich kritisch uitlaten over de beeldvorming van vrouwen in de media, het is allesbehalve nieuw. Welnu, het begint flink te vervelen. Als vrouwen niet kunnen lachen met ‘grapjes’ die hen viseren en reduceren, dan hebben ze zogenaamd geen gevoel voor humor.

Wat we zelden horen of lezen is dit: uit heel wat onderzoek blijkt dat seksistische humor allesbehalve onschadelijk is en discriminatie van en vijandigheid tegenover vrouwen zelfs uitlokt en bevordert. Vrouwonvriendelijke humor creëert een kader waarbinnen het aanvaardbaar is om vrouwen te vernederen. ‘Het is allemaal maar om te lachen en dus zo erg niet.’^[1]

Okselhaar en tuinbroeken

Van een soms intelligent en meestal snedig auteur verwachten we tot slot wel betere en subtielere humor dan verwijzingen naar het obligate okselhaar. Om de zoveel tijd worden de tuinbroeken en het okselhaar bovengehaald om vrouwen die uit de kast durven komen als feminist weg te zetten als een soort afzichtelijke rariteit.

Dat heel wat feministes gewoon modieuze vrouwen zijn, al dan niet met geschoren oksels, dat opkomen voor een gelijkwaardige behandeling van vrouwen niets te maken heeft met okselhaar en al helemaal niet vraagt om geridiculiseerd te worden, daar valt natuurlijk weinig mee te lachen. Dus negeren we het gewoon.

Overigens blijkt men bij De Standaard over een opmerkelijke fascinatie voor okselhaar te beschikken: De kersverse miss België, Noémie Happart, blijkt tijdens een fotoshoot namelijk te zijn betrapt op een zweem van okselhaar. Oh onnoemelijke schande! “Worden die meisjes niet uitgebreid gewaxt voor ze deelnemen aan de wedstrijd om het mooiste meisje van het land”, vraagt De Standaard zich woensdag bezorgd af. Okselhaar is het nieuwe schurft.

Voetnoten

• [1]Bron: ‘More than just a joke: The prejudice-releasing function of sexist humor’ , Personality and Social psychology bulletin, Vol. 34, No. 2, 159-170 (2008), Thomas E. Ford et al.