‘Stop Armoede Nu’, het Antwerpse platform van armoede organisaties past een nieuw kleedje. De vele te braaf geworden maandelijkse acties aan het stadhuis zijn verleden tijd. Men trekt de stad in en zal zich op uiteenlopende locaties tonen. Vrijdag 10 juni ’11 werd de start gegeven met ‘ Te huur? Te duur!’ aan het nieuwe Kievitsplein, achter de Zoo, in het stadscentrum. Bekijk de fotoreportage hier

Onbetaalbaar wonen

Het werd een door honderd vijftig mensen bijgewoond protest feest met een muziek optreden van de groep ‘Louis Anders & De Kwieten’. Die songs bracht van Ferre Grignard en Wannes Van de Velde met aangepaste teksten over extreme armoede en politie brutaliteiten. Plus getuigenissen van mensen in armoede.  Het om de hoek gelegen kraakpand ‘t Klooster’ zorgde voor koeken en hete soep. Straathoek werkster Tamara Lavaert sprak de mensen toe namens de organisatie, op basis van het ‘Dossier Wonen’. (Lees dat hier) (1)

Vlakbij het imposante vier sterren ‘Linderhotel’, tussen duur glas en beton, werd een ‘geen- ver-van-mijn-bed-show’ opgevoerd. Steeds meer mensen, niet enkel kansarmen, worden geconfronteerd met de moeilijkheid om een gezonde, betaalbare woonst te vinden. De ‘working poor’ nemen toe. Mensen gaan op campings wonen. En dat zal er niet op verbeteren. Wonen wordt onbetaalbaar.

‘Stop Armoede Nu’ radicaliseert

‘Stop Armoede Nu’ zegt : ‘In het Bestuursakkoord 2007-2012 zien we duidelijk dat het stadsbestuur de klemtoon legt op acties die vooral de middenklasse ten goede komen. De beleidsstrategie legt de klemtoon op tweeverdieners die het belastingsysteem positief beïnvloeden. Het aantrekken van meer gegoede jonge gezinnen, heeft tot gevolg dat de lagere inkomensgroepen het moeilijker krijgen op de woon markt’.

Met dit standpunt radicaliseert ‘Stop Armoede Nu’ gevoelig. De ‘praatjes voor de vaak’ die gezagsgetrouw gehouden werden met de politieke  beleidsverantwoordelijken zijn vervangen door klare taal. Die gehoord zal worden door burgemeester Patrick Janssen (sp.a), de ‘stads-entrepreneur’.

Die aan de basis ligt van talloze asociale en zelfs racistische maatregelen die er op gericht zijn de meer arme burgers de stads poorten uit te jagen. De recente gebeurtenissen op ‘de Turnhoutsebaan’ en de ‘maatregelen’ tegen de ‘zwarte cafés’ rond het De Coninckplein illustreren dat.

Hoe chique volk ‘lokken’ ?

Schepen Ludo Van Campenhout (ex-VLD en op weg naar de N-VA) zei op 15 april ’11 in Gazet van Antwerpen : ‘Als we mensen naar de stad willen lokken, zullen er oplossingen moeten gevonden worden voor de betaalbaarheid. Via ons autonoom vastgoedbedrijf Vespa kopen we oude panden op in moeilijke buurten. Na renovatie gaan die opnieuw op de markt ‘.

In die perverse logica past het desnoods met onwettelijke middelen wegpesten van de bewoners van die ‘oude panden’ en het kapot maken van het sociaal weefsel van de volks wijken. Het vernietigen van de allochtone horeca en middenstand, die in de steek gelaten wordt door UNIZO dat maar al te graag de vette brokken wil inpikken voor haar ‘witte’ leden.

Niet slechts de ‘marginalen’ zijn slachtoffer, ook de minder bemiddelde oorspronkelijke bewoners van de geviseerde wijken.

Privacy geschonden

Reeds enkele jaren worden er met een ‘klop op de deur’ opdringerige ‘huis-aan-huis-controles’ uitgevoerd die de bedoeling hebben de mensen, hun woning, hun leven te ‘ficheren’. De privacy wordt geschonden. Tegen alle beweringen in worden politie en vreemdelingen diensten gebriefd over vermeende overtredingen. Zoals samen woonst en ‘illegaliteit’.

‘Betaalbaarheid’ staat voor Van Campenhout en het stadsbestuur synoniem voor de privileges van de betere middenklasse. Op de plaats van die ‘oude panden’ verrijst dure nieuwbouw. De rijken nemen het openbaar domein in. ‘Stadsvernieuwing’ heet dat, ‘herwaardering’. Het ‘bruisende Zuid’ en ‘het Eilandje’ zijn exemplarisch voor deze asociale politiek. Nu is Antwerpen-Noord aan de beurt om ‘opgekuist’ te worden.

Het ‘lokken’ van de rijken gaat gepaard met het verdrijven van de oorspronkelijke bewoners met een laag loon of uitkering. Een kolfje naar de hand van ‘de Ludo’, schepen van stadsontwikkeling en…diamant. Een sector die met voorsprong maffioos mag heten. Die in tegenstelling tot de armen, amper gecontroleerd wordt op de wijdverbreide aanwezige criminaliteit. ‘Den diamant’ is een uithangbord dat de stad met fluwelen handschoenen aanpakt terwijl ze de armen opgejaagd.

Verdeel en heers

De actie ‘Te huur? Te duur!’ behandelt in haar dossier vele aspecten van sociale uitsluiting op de woon markt. Het tekort aan sociale woningen, discriminatie, pijlsnel stijgende huurprijzen, (on)nuttige stadsvernieuwing, de problemen van het toenemend aantal dak- en thuislozen, leegstand en verkrotting, leefomgeving.

Thema’s die de politieke overheid tracht onder te sneeuwen met veel poeha. Zoals  deze opgevoerd wordt aan het nieuwe ‘Museum Aan de Stroom’ (MAS). In de wijk ‘het Eilandje’, een historische volksbuurt die ‘opgekuist’ werd en nu de nieuwste ‘place to be’ is van de ‘chi chi’ waar Janssens op aast. Een ‘chi chi’ die met haar dure kroegen overlast veroorzaakt met klanten onder invloed van cocaïne, speed en veel alcohol. Die criminaliteit aantrekt.

Het ‘MAS’, op het vlak van museale kwaliteit een populistische miskleun. Architecturaal bedenkelijk. Maar wel ‘groot’ en bombastisch, zoals het een zich Metropool wanend provincie stadje past.

Het opzetten van de betere middenklasse tegen de sociaal uitgesloten groepen – verdeel en heers – wordt consequent en racistisch doorgevoerd. Veel allochtone gezinnen zijn arm. Het recht op een menswaardig dak boven je hoofd – in de grondwet vastgelegd – is voor velen fictie, om van de mensen zonder papieren te zwijgen.

Woonst een utopie ?

Armen zijn ‘visuele overlast’ en ‘imago verlagend’. Razzia’s en zero tolerance zijn bon ton. Dit wordt uiteraard toegejuicht door extreem rechts, waar Janssens en C° van uit electoraal opportunisme bij aanleunen. Voor zijn volgelingen lijkt dat een ‘geniale strategie’.

In werkelijkheid voert die de stad naar harde conflicten en de verdoemenis. Het zijn de project ontwikkelaars en grondspeculanten die de buit binnenrijven. De centrum rechtse meerderheid weet dat en moedigt dat aan.

‘Stop Armoede Nu’ eist betaalbare en gezonde huisvesting voor iedereen. Alleenstaanden of gezinnen die meer dan de helft van hun beschikbaar inkomen aan huur besteden, zijn geen uitzondering. Huurders hebben doorgaans een lager inkomen, maar besteden verhoudingsgewijs meer aan hun woonst dan eigenaars, die vaker een hoger inkomen hebben.

Het ‘Platform’ : ‘Is het vinden van een betaalbare woning stilaan een utopie? Wij hopen van niet, maar dat betekend dat er dringend maatregelen nodig zijn die ‘gezond en betaalbaar wonen’ mogelijk maken voor iedereen. Ook voor de meest kwetsbare groepen in de samenleving’.

Liquideer de armen !

De belangen van die meest kwetsbare groepen is het beleid van burgemeester Janssens, worst. Zijn sp.a drijft op die betere middenklasse van ondermeer ‘kaviaar socialisten’, nadat hij de socialistische basis uit zijn partij werkte. Hij heeft dus ervaring met het isoleren en buiten werken van groepen die niet in het persoonlijk straatje passen van ‘de Patrick’.

De Frans / Amerikaanse socioloog Loïc Wacquant analyseert in zijn boek ‘Straf de Armen’ (EPO) hoe Europa de Amerikaanse terreur tegen de sociaal uitgesloten mensen overneemt. Armen – vooral zwarte – zijn in de VS per definitie crimineel en verzeilen in de overvolle geprivatiseerde gevangenissen.

Van een relatieve verzorgingsstaat evolueerde men naar een uitgesproken strafstaat. Een ‘War on Poverty’, die een oorlog tégen de slachtoffers van het casino kapitalisme is, de armen. Antwerpen nam tal van deze tactieken uit de VS létterlijk over en ‘liquideert’ de armen. (Lees : ‘Gespierde ‘strafstaat’) (2)

Die Antwerpse zowel allochtone als autochtone groepen organiseren zich en vinden mekaar. Men moet geen glazen bol hebben om te beseffen dat Antwerpen hete tijden te wachten staat. Wanneer je de radicaal wordende acties en teksten van een groot aantal bewegingen ziet, is het duidelijk dat voor hen de maat vol is. Spontaan verzet – ‘hooliganisme’ volgens het ‘Schoon Verdiep’ – zal toenemen. (‘Anti-racistisch Antwerpen wapent zich’) (3)

Angst maakt plaats voor trots

De voorbij acties van ‘Stop Armoede Nu’ aan het stadhuis werkten reeds emancipatie in de hand. Politieke actie wordt nu gekoppeld aan therapie. De deelnemers bereidden hun aanwezigheid voor. Straat actie voor terechte eisen, werkt therapeutisch en maakt politiek bewust. Juist gerichte woede, assertiviteit is een genezend medicijn.

Trots en bewustzijn nemen toe, zoals dat ook met stakende arbeiders gebeurt en de feministische en holebi beweging kenmerkt. Zich gezamenlijk in groep tonen, verdrijft angst. De armen zijn niet meer te sussen met een koffie en een  koek. Angst maakt plaats voor trots.

Het was ontroerend te zien hoe druggebruikers voor de eerste keer via straathoekwerk aanwezig waren en veilig op een kluitje gezeten alles intens beleefden. Deze intelligente mensen komen uit hun isolement en voelen zich gesteund. Zij zijn de eerste slachtoffers van de ‘opkuis politiek’ van de stad. Zij worden geviseerd en met razzia’s van het openbaar domein en in de marginaliteit gedreven.

Middenklasse zoekt ‘prooi’

Er wordt een discriminerende overheidstactiek en strategie gevoerd, die gesteund wordt door een deel van de middenklasse. Steeds tuk op een ‘prooi’ en die rechts of extreem rechts stemt. Die naar onderen trapt en naar boven likt. De armsten zijn hier geen ‘lumpenproletariat’, volgens sommigen bij achter gebleven dogmatisch links ‘verloren voor de klassenstrijd’.

Dit is een in de 21° eeuw door de staat en een ‘genadige caritas’ braaf gehouden deel van de arbeidersklasse. De werkelijke ‘verworpenen der aarde…’. Die zich nu ontworstelen aan betutteling en minachting. Die strijdbaar worden en niet vragen, maar eisen.

Die in tegenstelling tot de verpauperde proleten in de 19° eeuw meestal middelbaar onderwijs volgden, talen spreken en ondanks hun isolement de actualiteit volgen. Waarvan sommigen subversief een waardevolle underground cultuur ontwikkelen. Zoals in kraakpanden gebeurt, waar men ‘solidair’ woont.

De ‘bourgeoisie’ meent dat ‘vrijheid’ betekend dat een ieder zijn plan moet trekken en zich niet laten ‘pamperen’ met uitkeringen. De extreemste vorm hiervan is het ‘libertarisme’, gepromoot door de liberale studenten van het LVSV. De sterksten zullen bovendrijven, de zwakken verzuipen. De ‘natuur’ en de zichzelf regulaliserende vrije markt lost alles op… ( Hoe een bepaalde middenklasse denkt : Zie reacties onder artikel ‘War on Drugs mislukt?’ ) (4)

‘European Union of Homeless’

Opvallend was de totale afwezigheid van de flikken op ‘Te huur? Te duur!’. Hun nadrukkelijke intimiderende aanwezigheid bij alle vergelijkbare manifestaties criminaliseert deze. Dat is ook de bedoeling. Worden het beleid en haar ‘gewapende arm’ verstandiger? Laten we ons geen illusies maken.

Het ACW steunt zeer concreet de acties van ‘Stop Armoede Nu’. De ‘roden’ slapen nog. Deze politisering en het zich bevrijden van het onderdrukkend ‘gezag’ werd reeds vijftien jaar geleden door het ‘Daklozen Aktie Komitee’ (DAK) in Antwerpen met felle acties op de kaart gezet.

Het DAK speelde een voorhoederol toen het middenveld verbaast reageerde op zoveel rebellie en gebrek aan respect voor die ‘van boven’. Het middenveld in vraag stelde. Van onderuit worden die ‘professionelen’ gedwongen hun koers te veranderen.

De armsten organiseren zich over de landsgrenzen heen. Op initiatief van het Belgische ‘Gemeenschappelijk Daklozen Front’ en het Antwerpse ‘Daklozen Aktie Komitee’ werd zopas een Europese samenwerking gestart die niet in handen is van overheden of de Europese instellingen.

De ‘European Union of Homeless’ bracht begin mei in het Brusselse kraakpand ‘123’ aan de Koningstraat vertegenwoordigers uit Franse, Nederlandse, Duitse en Belgische basis organisaties bij mekaar en richtte de beweging op. In totaal acht landen zijn er al bij betrokken, tot in het voormalige Oostblok toe. Ze coördineren hun gezamenlijke werking over de landsgrenzen heen. Armoede kent geen grenzen. Philippe De Craene van het DAK is één van de motoren. (Zie de site van dit nieuwe Europese Front) (5)

Eendracht maakt macht

‘Te huur? Te duur!’ eindigde met een fikse regenbui. De aanwezigen en hun honden  zijn wel meer gewoon en maakten afspraken voor de volgende actie. Het was ook een ontmoeting moment tussen zowel krakers – die in aantal toenemen en politiek bewuster worden – en het klassieke middenveld. Een middenveld dat door de brutale, begin januari door meer dan honderdvijftig politie agenten uitgevoerde overval op het kraakpand de ‘Rijkswachtkazerne’, wakker werd.

We onthouden dat het ‘Platform’ een meer radicale richting inslaat. ‘Eendracht maakt macht’. ‘Stop Armoede Nu’ werkt aan die eendracht. Dat was te voelen op die natte lentedag achter de Antwerpse Zoo.

1 – ‘Dossier Wonen’  (Zie link onderaan) www.kifkif.be/page?&orl=1&ssn=&Ing=1&page=andereopinies&are=3733

2 –  ‘Gespierde strafstaat’ www.uitpers.be/artikel_view.php?id=1578

3 – ‘Anti-racistisch Antwerpen wapent zich’  www.dewereldmorgen.be/blog/koen-calliauw/2011/05/26/anti-racistisch-antwerpen-wapent-zich

4 –  ‘War on drugs mislukt ? ‘   www.dewereldmorgen.be/blog/koen-calliauw/2011/06/06/war-drugs-mislukt

5 –  ‘European Union of Homeless’  http://www.eunion-of-homeless.org